Ίσως δεν είναι το πρώτο νησί που μας έρχεται στο νου στο άκουσμα της λέξης «Κυκλάδες», μιας και η αντίθεση στην μορφολογία του εδάφους της, όπως και η πλούσια βλάστηση και τα τρεχούμενα νερά της, την κάνουν να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα κυκλαδονήσια. Όμως, η ομορφιά της ψυχής των Ανδριωτών είναι ίδια με των υπολοίπων Κυκλαδιτών, όπως ίδιος είναι και ο θαλασσινός αέρας που σφυρίζει στα σοκάκια του νησιού.
Η Άνδρος είναι λατρεμένη απ’ τους κατοίκους της, που θαλασσοδαρμένοι ναυτικοί και καπετανέοι επιστρέφουν πάντα εδώ, στη Μητέρα γη, δίνοντάς της κάτι απ’ τον πλούτο και την αίγλη τους, μεταφέροντάς της τον αέρα της κουλτούρας και του πολιτισμού. Κάνοντάς την να αισθάνεται υπερήφανη για τα παιδιά της, όπως κι εκείνα γι’ αυτήν.
Η Άνδρος, το νησί που γέννησε εφοπλιστές και ποιητές, αλλά και ανθρώπους του μόχθου και της βιοπάλης, βρίσκεται κοντά στην Εύβοια και την Τήνο. Μια απόσταση αναπνοής χωρίζει την Άνδρο από την Τήνο, με την άγρια φύση της περιοχής του ακρωτηρίου Στενό να κερδίζει τις εντυπώσεις.

Η Άνδρος αποτελεί το βορειότερο και συγχρόνως το δεύτερο σε μέγεθος νησί (383.022τ.χλμ.) των φωτόλουστων Κυκλάδων. Η ονομασία της προήλθε από τον Άνδρο, εγγονό του Απόλλωνα, που υπήρξε στρατηγός του βασιλιά της Κρήτης Ροδάμανθυ. Παλαιότερα ονομαζόταν και Λασία, Υδρούσα από τα άφθονα νερά της, Επαγρίδα λόγω της πλούσιας βλάστησης, καθώς και Γαύρος. Ταυτόχρονα αποτελεί υπερήφανη πατρίδα, μεταξύ άλλων, του φιλόσοφου Θεόφιλου Καΐρη, του ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκου, του γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου, του φιλόσοφου Βασίλη Τατάκη, των ιστορικών Δημήτρη Πασχάλη και Δημήτρη Πολέμη και πολλών ακόμα ανθρώπων του πνεύματος, αλλά και πλήθους εφοπλιστών και καπετανέων.

Αποπλέουμε από την Ραφήνα -το λιμάνι που συνδέει την Άνδρο με την Αττική- και μετά από ένα ευχάριστο δίωρο ταξίδι φθάνουμε στο λιμάνι του Γαυρίου, το οποίο, όπως μαρτυρούν τα ευρήματα, υπήρξε σημαντικό λιμάνι ήδη από την αρχαιότητα, ενώ σήμερα συγκαταλέγεται στις πλέον τουριστικά ανεπτυγμένες περιοχές του νησιού. Από δω παίρνουμε το δρόμο για τη Χώρα, περνώντας από το Μπατσί, το Απρόβατο και τις πανέμορφες παραλίες των δυτικών ακτών.

Η Χώρα βρίσκεται στην αντίθετη από το Γαύριο πλευρά του νησιού, την ανατολική. Καταλαμβάνει μια εντυπωσιακή χερσόνησο, που εκτείνεται ανάμεσα σε δύο παραλίες και καταλήγει σ’ ένα μικρό νησί, το Κάτω Κάστρο, στο οποίο και είχε χτιστεί η μεσαιωνική πολιτεία. Το Κάστρο χτίστηκε από τον Μαρίνο Δάνδολο, όταν αυτός κατέλαβε το νησί και στέκει σήμερα ερειπωμένο μετά τον καταστροφικό βομβαρδισμό του 1943, παραμένοντας ωστόσο ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της Χώρας. Λίγα ερείπια σώζονται στο Μέσα Κάστρο, όπου βρισκόταν το ανάκτορο του εκάστοτε Ενετού διοικητή, ενώ διατηρείται και η πέτρινη, αψιδωτή γέφυρα, η Καμάρα, που ένωνε το φρούριο με το Κάτω Κάστρο.

Η παλιά πόλη έχει κυκλαδίτικο χρώμα, με ήσυχα ρομαντικά στενάκια και χαμηλά σπίτια, που συνυπάρχουν αρμονικά με τα μεγαλόπρεπα αρχοντικά των εφοπλιστικών οικογενειών. Αρχοντικά και νεοκλασσικά κτήρια οριοθετούν τον κεντρικό, μαρμαροστρωμένο δρόμο της πόλης, που καταλήγει στην πλατεία Καΐρη με την μαρμάρινη κρήνη του Καμπάνη (1818) και την προτομή του Θεόφιλου Καΐρη. Από την πλατεία διερχόμαστε την στοά Πόρτα ή Οξώπορτα για να εισέλθουμε στον μεσαιωνικό οικισμό με τα βενετσιάνικα κατάλοιπά του και τις πάμπολλες κρήνες, στοές και καμάρες του. Σ’ ένα βράχο μπροστά στο λιμάνι, στη θέση Πλακούρα, η Παναγιά η Θαλασσινή, το πιο γραφικό ίσως κομμάτι της Χώρας. Αξιόλογες εκκλησίες είναι επίσης η Παναγία η Παλατιανή ή Αγία Τσουρά του 13ου αι., η Παναγία η Οδηγήτρια, η Θεοσκέπαστη, αλλά και ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Γεωργίου, πάνω από το Παραπόρτι.

Η Χώρα διαθέτει λιμάνι, όμως το πλοίο της γραμμής δεν επιτρέπεται να αγκυροβολήσει εδώ. Έτσι, μακριά από τον συνωστισμό και τη λαοπλημμύρα των λιμανιών, η όμορφη πολιτειούλα απολαμβάνει την ήρεμη γαλήνη της και στρέφει το βλέμμα της στους χώρους του πολιτισμού. Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Βασίλη και της Ελίζας Γουλανδρή, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης και Λαογραφίας, το Ναυτικό Μουσείο, το Ίδρυμα Κυδωνιέως και η Καΐρειος Βιβλιοθήκη, όλα με σημαντική εκθεσιακή δραστηριότητα. Σήμα κατατεθέν της πόλης το άγαλμα του Αφανούς Ναύτη, έργο του Μιχάλη Τόμπρου, στην τεράστια για τα νησιωτικά δεδομένα πλατεία της Ρίβας, αλλά και ο φάρος Τουρλίτης. Κοντά στη Χώρα βρίσκονται οι παραλίες Νειμποριό, Παραπόρτι, Μπρος και Πίσω Γιάλια.

Ανηφορίζουμε στο δρόμο για τ’ Αποίκια, για να επισκεφθούμε την γνωστή ιαματική πηγή Σάριζα. Επισκεπτόμαστε και τις Στενιές, το χωριό των εφοπλιστών, με τον Πύργο του Μπίστη-Μουβελά και το πέτρινο γεφύρι του Λέοντος. Σε μικρή απόσταση από τις Κάτω Στενιές οι πανέμορφες παραλίες Γιάλια και Πίσω Γιάλια και βορειότερα η μοναδική παραλία της Άχλας. Όλες πνιγμένες στο πράσινο με μικρά ποταμάκια να εκβάλουν στα γαλάζια νερά τους. Γύρω από τη Χώρα μια καταπράσινη Άνδρος, με υπέροχα χωριά. Οι Μένητες με τις εντυπωσιακές «πηγές του Διονύσου» και τους καταρράκτες τους, τα Λάμυρα, το Μεσαθούρι, τα Υψηλού και οι Στραπουργιές σε ειδυλλιακό, καταπράσινο περιβάλλον και φόντο την υπέροχη θέα της Χώρας. Τα Λιβάδια πνιγμένα στα εσπεριδοειδή, τα κηπευτικά και τα τρεχούμενα νερά τους συναγωνίζονται σε ομορφιά το αμφιθεατρικό Συνετί με τα λιθόκτιστα σπίτια και το υπέροχο κρασί του, τους νερόμυλους και τους περιστεριώνες, αλλά και τη Μεσαριά, ένα από τα ωραιότερα μεσόγεια χωριά της Άνδρου. Η ομώνυμη κοιλάδα αποτελούσε παλιότερα οικονομικό κέντρο του νησιού και τόπο παραγωγής μεταξιού. Στην ίδια περιοχή το χωριό Αλαδινό, με τα δύο πετρόχτιστα γεφύρια του, καθώς και τα Φάλλικα, με πανοραμική θέα της ανατολικής πλευράς της Άνδρου και την Ι. Μονή Παναχράντου, σε απόσταση αναπνοής.

Στην παραλιακή διαδρομή για τον Όρμο Κορθίου, συναντούμε το φαράγγι Διποτάματα, που έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα οικοτουρισμού ή περιπατητικού τουρισμού. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του είναι οι 24 διάσπαρτοι νερόμυλοι και το στενό πέτρινο μονοπάτι, το οποίο είναι το μόνο που σώζεται, από τα πολλά που υπήρχαν παλαιότερα και ένωναν το Κόρθι με τη Χώρα. Κατηφορίζοντας από τη Χώρα προς το Κόρθι συναντούμε επίσης τα χωριουδάκια Χώνες, Γιαννισαίο με τις δροσερές βρύσες του, Ρογό, Κοχύλου, Έξω και Μέσα Βουνί, καθώς και τα Λαρδιά καταστόλιστα με περιστεριώνες. Πάνω από τον Όρμο Κορθίου με την μεγάλη παραλία και τα φημισμένα πανηγύρια του, βρίσκεται το Απάνω Κάστρο ή Κάστρο της Φανερωμένης, ίδιας χρονολογικής εποχής με αυτό της Χώρας, που προσφέρει μαγευτική θέα προς τον κόλπο. Εδώ βρίσκεται και η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Φανερωμένης. Μία από τις πιο ξακουστές παραλίες του νησιού, Της Γριάς το Πήδημα, με την άγρια ομορφιά της, βρίσκεται εδώ, στον Όρμο Κορθίου, τον οποίο στολίζουν επίσης οι γραφικοί κολπίσκοι του Αγίου Φανουρίου και της Αγίας Αικατερίνης, αλλά και οι παραλίες Μόλος, Καλαμονάρι, Μπουρό και Άη Γιάννης στις Κρεμμύδες.

Επισκεπτόμαστε το Ζαγανιάρι, αλλά και τα Αηδόνια, που πήραν το όνομά τους από τα πολλά αηδόνια που εύρισκαν καταφύγιο εδώ, με το περίεργο γεφυράκι, που ενώ ξεκινάει κανονικά για να ενώσει τη γη πάνω από το ποτάμι, αλλάζει δρόμο και καταλήγει εκεί που κανείς δεν το περίμενε. Σε τούτο το χωριό, ακόμα οι γυναίκες πλένουν τα ρούχα τους στην πλύστρα, πλάι στη ρεματιά. Στα χωριά Καππαριά, Πίσω Μεριά, Αμονακλιό, Μουσιώνας και Αϊπάτια συναντούμε πύργους, μαρμάρινες βρύσες και περιστεριώνες ασύγκριτης αρχιτεκτονικής. Την ευρύτερη περιοχή στολίζουν τα μοναστήρια της Ζωοδόχου Πηγής ή Φλετρών, της Παναγίας Τρομαρχιανής, καθώς και η Αγία Μονή, μετόχι της Ι. Μονής Παναχράντου. Κέντρο της περιοχής του Κορθίου αποτελεί ο ομώνυμος παραδοσιακός οικισμός με τους λιθόστρωτους δρόμους του, την πλατεία Ηρώων με το Λαογραφικό Μουσείο της και τον Ι.Ν. του Αγίου Νικολάου.

Επιστρέφουμε και πάλι πίσω, στο Μπατσί, στο πιο κοσμοπολίτικο θέρετρο της Άνδρου, που όμως καταφέρνει να κρατά ανόθευτο τον γραφικό και παραδοσιακό του χαρακτήρα. Βόρεια του Μπατσίου οδηγούμαστε προς την Κατάκοιλο και στα χωριουδάκια Ατένη, Ρέματα και Άρνη, απ’ όπου ο δρόμος, μέσω Βουρκωτής και Αποικίων, οδηγεί στη Χώρα. Μόλις 9 χλμ. από το Μπατσί βρίσκεται η Παλαιόπολη, η αρχαία πρωτεύουσα του νησιού (6ος αι. π.Χ. – 6ος αι. μ.Χ.), η οποία ανασκάφηκε ανά περιόδους από το 19ο αι. π.Χ. (Κλεάνθης, Θ. Καΐρης, Α. Μηλιαράκης, Ν. Κοντολέων). Έχουν έρθει στο φως το ογκώδες σχιστολιθικό τείχος με τις οδοντώσεις και τις διαδοχικές πύλες, η αρχαία Αγορά και δύο νεκροταφεία με σημαντικά επιτύμβια γλυπτά (4ος αι. π.Χ.), καθώς και λείψανα πρωτοβυζαντινών βασιλικών. Επίσης, στον πυθμένα της θάλασσας διακρίνονται ίχνη από τον αρχαίο λιμενοβραχίονα. Στον σύγχρονο ομώνυμο οικισμό βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο.

Βρισκόμαστε πλέον στη Σταυροπέδα, το σταυροδρόμι του οποίου το αριστερό σκέλος οδηγεί στη Χώρα και το δεξί στο Κόρθι. Νοτιότερα βρίσκεται και ο αρχαιολογικός χώρος της Ζαγοράς, ο οποίος άκμασε κατά τη Γεωμετρική περίοδο (10ος-8ος αι. π.Χ.). Το ισχυρό τείχος, η εντυπωσιακή πύλη με το μακρόστενο προμαχώνα, τα καλοδιατηρημένα σπίτια με τους αποθηκευτικούς χώρους, τους εσωτερικούς κίονες και τους χώρους εστίασης και συγκέντρωσης, καθώς και το τέμενος με τον μεταγενέστερο ναό την καθιστούν ένα από τα πιο ευανάγνωστα οικιστικά σύνολα της Γεωμετρικής εποχής στον ελλαδικό χώρο. Τα κινητά ευρήματα του χώρου εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άνδρου. Στην ίδια περιοχή βρίσκονται και οι παραλίες Χαλκολιμνιώνας, Αποθήκες και Πλάκα. Ο λόφος της Υψηλής, λίγο βορειότερα της Ζαγοράς, φιλοξενεί έναν εξίσου εκτεταμένο γεωμετρικό οικισμό με ισχυρό οχυρωματικό τείχος, οικοδομικά κατάλοιπα που φτάνουν μέχρι τη Ρωμαϊκή περίοδο και μεγαρόσχημο ναό με διπλό βωμό του 6ου αι. π.Χ. Η Ζαγορά και η Υψηλή καθιστούν την Άνδρο το σημαντικότερο τόπο για την μελέτη της Γεωμετρικής περιόδου στον νησιωτικό ελλαδικό χώρο και την συσχετίζουν με αντίστοιχα στοιχεία από την Αττική και την Εύβοια, ενώ υπογραμμίζουν το ρόλο του νησιού ως κέντρο ελέγχου των θαλασσίων δρόμων της περιοχής.

Μεταξύ Γαυρίου και Μπατσίου η πανέμορφη παραλία Χρυσή Άμμος, με ρηχά νερά και εύκολη πρόσβαση, μας προ(σ)καλεί για μια βουτιά. Κοντά εδώ, από το Κυπρί, ξεκινά ο δρόμος για την Ι. Μονή Αγίας ή Ζωοδόχου Πηγής, μίας από τις μεγαλύτερες του νησιού. Λίγο πιο απόμερες, βόρεια του Γαυρίου, οι παραλίες Ζόρκος, Βιτάλι, Γίδες, αλλά και Πίσω Λιμνιώνας, Μικρά και Μεγάλα Πέζα, Κούρταλη, Βλυχάδα, Άγιος Σώστης, Καλαμίτσι, Πύργος και Φελλός. Στην ίδια αυτή περιοχή συναντούμε και τα χωριουδάκια Αμμόλοχος, Μακροτάνταλο, Πάνω και Κάτω Φελλός, Μυρμηγκιές, Ψωριάριζα, Σιδόντας, Χάρτες, Παλαιστού, Φρουσαίοι, Βαρίδι, Άνω Γαύριο, Σχολή, Κουμάρι και Κολυβάρι. Στην περιοχή του Κάτω Φελλού γινόταν στην αρχαιότητα εξόρυξη μαρμάρου. Ανατολικότερα, στο χωριό Άγιος Πέτρος, μας εντυπωσιάζει ο ομώνυμος Πύργος, το πιο καλοδιατηρημένο μνημείο της Άνδρου, που μάλλον χρησίμευε σαν ένα είδος παρατηρητηρίου. Είναι κατασκευασμένος από σχιστόλιθο, κυλινδρικός και πενταόροφος με ελικοειδή εσωτερική σκάλα.

Έρχεται όμως πια η ώρα ν’ αποχαιρετήσουμε την γοητευτική Άνδρο και συνειδητοποιούμε ότι δεν είναι η τουριστική ανάπτυξη, αυτή που θα μας κρατήσει δέσμιους τούτου του νησιού, αλλά η εναλλαγή των εικόνων της ανδριώτικης γης, η ιστορία και οι παραδόσεις του τόπου και κυρίως η κουλτούρα και η ευγένεια των κατοίκων της!

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Στις 28 Ιουλίου 1979 το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή εγκαινίασε στη Χώρα της Άνδρου, γενέτειρα του Βασίλη Π. Γουλανδρή, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Επιθυμία των Ιδρυτών ήταν η δημιουργία ενός μικρού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, εξοπλισμένου με τις πιο σύγχρονες μουσειακές προδιαγραφές, ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις διοργάνωσης σε αυτό διεθνών εκθέσεων. Το Μουσείο, συνολικής έκτασης 200 τ.μ., είναι έργο του αρχιτέκτονα Στάμου Παπαδάκη και σχεδιάστηκε με την προοπτική στέγασης και παρουσίασης της ολοκληρωμένης συλλογής έργων του Ανδριώτη γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου, την οποία ο ίδιος κληροδότησε στη γενέτειρά του. Τα εκθέματα εμπλουτίστηκαν στη συνέχεια με μέρος της συλλογής του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή. Η αυξανόμενη προσέλευση των Aθηναίων, το ενδιαφέρον των κατοίκων της Άνδρου, καθώς και η θετική απήχηση αυτής της προσπάθειας, ώθησαν τους Ιδρυτές να αποφασίσουν την επέκταση του Μουσείου σε ένα νέο κτήριο. Στις 20 Ιουλίου 1986 εγκαινιάστηκε η Νέα Πτέρυγα του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, απέναντι από την Παλαιά, συνολικής επιφάνειας 1000 τ.μ. και σε σχέδια του Χρήστου Κοντοβουνήσιου. Την σχεδίαση των εξωτερικών χώρων και του κήπου ανέλαβε η Μιράντα Σπηλιωτοπούλου-Βαζάκα. Η αρχιτεκτονική ένταξη του κτηρίου στον περιβάλλοντα χώρο, διακρίθηκε στον διεθνή διαγωνισμό στην Osaka της Ιαπωνίας το 1990 και δημοσιεύθηκε στο Contemporary Landscapes in the World. Κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου εκτίθεται στη Νέα Πτέρυγα μέρος της συλλογής του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, η οποία αποτελείται από περισσότερα από 300 έργα διακεκριμένων Eλλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Από το 1986 το Ίδρυμα οργανώνει κάθε καλοκαίρι, στη Νέα Πτέρυγα, περιοδικές εκθέσεις έργων πολύ σημαντικών καλλιτεχνών του αιώνα μας. Κάθε περιοδική έκθεση πλαισιώνεται από συζήτηση Στρογγυλής Τράπεζας, πλήρως εικονογραφημένο κατάλογο των εκθεμάτων, έκδοση καρτών και αφισών, προβολές ταινιών για τη ζωή και το έργο των δημιουργών, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα.

Καΐρειος Βιβλιοθήκη
Η Καΐρειος βιβλιοθήκη ιδρύθηκε το 1987. Βρίσκεται στην Χώρα της Άνδρου, στην πλατεία Καΐρη. Στεγάζεται σε κτήριο που παραχωρήθηκε για το σκοπό αυτό από την οικογένεια Καμπάνη. Περιλαμβάνει την προσωπική συλλογή βιβλίων του Θεόφιλου Καΐρη, η οποία υπολογίζεται στους 3.000 περίπου τόμους και απαρτίζεται εν πολλοίς από δυσεύρετες εκδόσεις και μοναδικά χειρόγραφα. Η βιβλιοθήκη επίσης φιλοξενεί το ιστορικό αρχείο του νησιού, καθώς και έργα τέχνης, όπως ελαιογραφίες, εικόνες, γκραβούρες, συλλογή αρχαίων αντικειμένων. Συνολικά υπολογίζεται ότι η Βιβλιοθήκη διαθέτει περίπου 60.000 τόμους εντύπων. Περιλαμβάνει επίσης τμήμα συντήρησης βιβλίων και βιβλιοδεσίας, δανειστική βιβλιοθήκη και αναγνωστήριο για τις ανάγκες των επισκεπτών της, καθώς και τμήμα με παιδικά βιβλία. Συγχρόνως, η Καΐρειος Βιβλιοθήκη αναπτύσσει πλούσια εκδοτική δραστηριότητα και θέτει υπό την αιγίδα της ποικίλες πολιτιστικές δράσεις που λαμβάνουν χώρα στο νησί (ανασκαφές, συνέδρια κ.άλ.). Στη Βιβλιοθήκη έχει παραχωρηθεί το αρχοντικό Αγαδάκη και το παραδοσιακό ελαιοτριβείο του στο χωριό Απατούρια, το οποίο στεγάζει τμήμα της συλλογής αντικειμένων λαϊκού πολιτισμού.

Μουσείο Λαογραφίας και Χριστιανικής Τέχνης Άνδρου
Στο βιομηχανικό κτήριο, όπου σήμερα στεγάζεται το Μουσείο, λειτουργούσε το Παγοποιείο Μαντζαβελάκη (1931-1958). Ο χώρος των 250 τ.μ. περίπου, περιλαμβάνει τρεις ενότητες: το Ανδριώτικο σπίτι και το κελάρι, τα Ανδριώτικα προϊόντα και τα επαγγέλματα και στον επάνω χώρο, όπου παλιά βρισκόταν ο χώρος του ελαιοτριβείου, την Χριστιανική Τέχνη της Άνδρου, τμήμα σχεδιασμένο για τον επισκέπτη, που προσέρχεται χωρίς ξεναγό και χρειάζεται να ενημερωθεί με αξιόπιστο και επαρκή τρόπο για τα έργα και την ιστορία τους. Περιλαμβάνει πολλές επιγραφές και χωρίζεται σε τρεις επιμέρους ενότητες, που αναφέρονται στην αγιογραφία, στην εκκλησιαστική αργυροχρυσοχοΐα και στα ξυλόγλυπτα τέμπλα των εκκλησιών της Άνδρου.

Copyright ©Katerina Marinaki. All Rights Reserverd.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.