Μεταξύ των πολυάριθμων τοπικών Αγίων που κοσμούν την εκκλησιαστική ιστορία της Μυροβόλου Χίου, κορυφαία θέση κατέχει η Αγία παρθενομάρτυς Μαρκέλλα, η οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Βολισσό της βορειοδυτικής Χίου. Αν και υπάρχει ασάφεια σχετικά με τον χρόνο της γέννησης, της ζωής και του μαρτυρίου της, σύμφωνα με τον βιογράφο της Όσιο Νικηφόρο τον Χίο, η Αγία Μαρκέλλα έζησε γύρω στο 1500 μ.Χ. Ο πατέρας της ήταν ειδωλολάτρης και, δυστυχώς, η χριστιανή μητέρα της απεβίωσε σε νεαρή ηλικία. Η Μαρκέλλα διακρίθηκε από νωρίς για τη βαθιά πίστη και αγάπη της στον Χριστό, την καλοσύνη και αγνότητά της, τη σεμνότητα και την ευγένεια της ψυχής της. Προικισμένη με θεϊκή σοφία και αμέτρητα ψυχικά χαρίσματα επικοινωνούσε αδιάκοπα με τον Θεό. Αυτόν τον «επίγειο άγγελο» φθόνησε ο εωσφόρος και θέλησε να την πολεμήσει με κάθε μέσο. Έτσι, ο ειδωλολάτρης και σκληρόκαρδος πατέρας της άρχισε να επιθυμεί ερωτικά την ίδια του την κόρη, γεγονός που ανάγκασε την Μαρκέλλα να εγκαταλείψει το πατρικό της σπίτι και να αναζητήσει καταφύγιο στα βουνά της περιοχής. Ο πατέρας της, κινούμενος από τις κτηνώδεις ορέξεις του και με απερίγραπτη μανία άρχισε να την ψάχνει και η έντρομη κόρη προσπάθησε να προστατευθεί και να σώσει την τιμιότητά της. Μία μεγάλη βάτος αποτέλεσε το ασφαλές καταφύγιό της, όμως ένας βοσκός αντιλήφθηκε τη Μαρκέλλα και υπέδειξε την βάτο στον μανιακό πατέρα της, ο οποίος και της έβαλε φωτιά προκειμένου να την αναγκάσει να βγει έξω από αυτή. Η Μαρκέλλα κατάφερε να διαφύγει και άρχισε να τρέχει πάνω στις πέτρες και τα βράχια, αλλά ο πατέρας της δυσκολευόμενος να την φτάσει, αποφάσισε να την σημαδέψει με το τόξο του εκτοξεύοντας προς αυτήν ένα βέλος. Η Αγία πληγώθηκε αλλά παρ’ όλα αυτά δεν έχασε την ψυχική της δύναμη και συνέχισε να τρέχει, μέχρι που οι σωματικές της δυνάμεις άρχισαν να την εγκαταλείπουν και κάποια στιγμή έπεσε κάτω ταλαιπωρημένη και πληγωμένη. Με τα μάτια στραμμένα στον ουρανό προσευχήθηκε με πίστη στον Θεό και Του ζήτησε να σχίσει τον βράχο και να την κρύψει μέσα. Η παράκληση της Αγίας έγινε πραγματικότητα και έτσι ο βράχος σχίστηκε και δέχτηκε το σώμα της ενάρετης Μαρκέλλας μέχρι το στήθος. Ο σαρκολάτρης πατέρας φτάνοντας στον τόπο και βλέποντας το παράδοξο αυτό θαύμα, οργίστηκε ακόμη περισσότερο και έκοψε με ένα μαχαίρι τους μαστούς της και τους πέταξε στο βουνό. Στη συνέχεια αποκεφάλισε την κόρη του και πέταξε την κεφαλή της στη θάλασσα. Σύμφωνα με την παράδοση μία ασυνήθιστη λάμψη άρχισε να εκπέμπεται από την κεφαλή της Αγίας, που στέφθηκε με τον ουράνιο και άφθαρτο στέφανο της θεϊκής δόξας.

Σύμφωνα με την παράδοση, την ημέρα της γιορτής της Αγίας, η θάλασσα που βρίσκεται πλησίον του προσκυνήματος παίρνει ένα σκούρο, σχεδόν κόκκινο χρώμα, όπως το αίμα της Αγίας Μαρκέλλας, που χύθηκε στα νερά αυτά.
Αναρίθμητα είναι τα θαύματα, που έχει επιτελέσει η Αγία Μαρκέλλα από την εποχή του μαρτυρίου της έως τις ημέρες μας, ενώ μάρτυρες θαυμαστών σημείων έγιναν λαμπρές πνευματικές φυσιογνωμίες της Εκκλησίας μας, όπως Άγιος Μακάριος ο Νοταράς Επίσκοπος Κορίνθου, ο Άγιος Νεκτάριος Επίσκοπος Πενταπόλεως και ο βιογράφος και συντάκτης της Ακολουθίας της Αγίας, Όσιος Νικηφόρος ο Χίος, οι οποίοι συχνά προσέρχονταν στον τόπο του μαρτυρίου της Αγίας για να προσευχηθούν. Η μνήμη της Αγίας παρθενομάρτυρος Μαρκέλλας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Ιουλίου με την γιορτή αυτή να αποτελεί το μεγαλύτερο παγχιακό πανηγύρι, το οποίο αποτελεί πόλο έλξης για μεγάλο πλήθος προσκυνητών, που συρρέουν όχι μόνο από ολόκληρη την Χίο και τα γειτονικά νησιά, αλλά και από ολόκληρη την επικράτεια, προκειμένου να τιμήσουν την μνήμη της Αγίας. Πέρυσι είχαμε την χαρά να συνεορτάσουμε με τους φίλους μας Χιώτες την ξεχωριστή αυτή μέρα και να βιώσουμε στιγμές πραγματικά μοναδικές, στο πλαίσιο δράσεων του 1ου Γαστρονομικού Φεστιβάλ Χίου «Η Χίος σε καλεί να την γευθείς», που διοργανώθηκε με εξαιρετική επιτυχία και πάνδημη συμμετοχή σε ολόκληρο το νησί, τόσο στη Βόρεια όσο και στη Νότια Χίο, το διήμερο 20 – 21 Ιουλίου, από τον νεοσύστατο και υπερδραστήριο «Σύλλογο Διατήρησης και Προώθησης του Φυσικού και Γαστρονομικού Πλούτου της Χίου», με το ευωδιαστό πλέον όνομα «Η Μυρωδάτη Χίος».

Αφήνοντας πίσω μας την Βολισσό, το γνωστό κεφαλοχώρι της Β.Δ. Χίου…

…και αφού προσπεράσουμε την πολυσύχναστη παραλία Λήμνος, την πιο γνωστή της βορειοδυτικής Χίου, με το ψιλό βοτσαλάκι και τα σκιερά αρμυρίκια της να την καθιστούν ιδανική για οικογένειες…

…αλλά και την μικρή ερημική παραλία Λάμψα, με την χοντρή άμμο και τα βαθιά κρυστάλλινα νερά της…

…και αφού απολαύσουμε μοναδικής ομορφιάς τοπία σ’ αυτήν την γωνιά του νησιού…

…αντικρίζουμε τελικά, λουσμένο στο χρυσό φως του δειλινού, το Ιερό Προσκύνημα της Αγίας Μαρκέλλας…

…που σημαιοστολισμένο αναμένει κάθε χρόνο τους χιλιάδες προσκυνητές του, ανήμερα αλλά και την παραμονή της μνήμης της Αγίας, 21 και 22 Ιουλίου.

Στο πλαίσιο των παραδόσεων της γιορτής οι προσκυνητές «ζώνουν» τον ναό με κερένιες κλωστές.

Η Μονή της Αγίας Μαρκέλλας αποτελεί το ευλαβικό καύχημα των απανταχού Χίων και τον πολύτιμο πνευματικό θησαυρό για χιλιάδες προσκυνητές, που συρρέουν στον τόπο του μαρτυρίου Της για να αποδώσουν τον οφειλόμενο σεβασμό στο μεγαλείο και τον ηρωισμό της…

…αλλά και για να ζητήσουν τη θαυματουργική της χάρη για την επίλυση σωματικών και ψυχικών ασθενειών.

Στον περίβολο του ναού υπάρχουν παλιά κελιά, που σήμερα -μιας και η Μονή δεν έχει πλέον μοναχές- χρησιμοποιούνται ως ξενώνες και προσφέρουν δωρεάν κατάλυμα στους προσκυνητές.

Στις σκιερές αυλές της Μονής, κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια, ξεκουράζονται οι προσκυνητές…

…πολλοί εκ των οποίων φθάνουν εδώ με τα πόδια ακόμα και από την πόλη της Χίου, που απέχει 45 χιλιόμετρα! Πρόκειται για τάμα ζωής των πιστών της Αγίας, ένα τάμα που μας έκανε να θαυμάσουμε την βαθιά πίστη αυτών των ανθρώπων, που τους βλέπαμε σε όλο το μήκος της διαδρομής να υπομένουν τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο και τις ατέλειωτες ώρες πεζοπορίας, όταν εμείς φθάσαμε στο Προσκύνημα σχεδόν κουρασμένοι …με το κλιματιζόμενο λεωφορείο μας!

Η παραλία της Αγίας Μαρκέλλας, κυριολεκτικά ένα βήμα από τις αυλές του μοναστηριού, έχει μαύρη άμμο και βαθιά κρύα νερά.

«Σε πανηγύρι και γιορτή απ’την Αγιά Μαρκελλα σ’ αγόρασα χρυσή κλωστή και κόκκινη κορδέλα» τραγουδούσε ο Δημήτρης Μητροπάνος στις αρχές της δεκαετίας του ’70, καταδεικνύοντας και με αυτόν τον τρόπο την σπουδαιότητα του παγχιακού αυτού πανηγυριού. Είναι άραγε τυχαίο, ότι ο στιχουργός του άσματος Μάνος Ελευθερίου «έφυγε» πριν δύο χρόνια, ακριβώς στις 22 Ιουλίου του 2018;
Ο Νικολής Δ. Ψυλλής που έζησε ως παιδί το κορυφαίο αυτό γεγονός για την εποχή εκείνη, μας μεταφέρει τις ακόλουθες αναμνήσεις του: «Στα χρόνια μέχρι το 1967 που έκανα στη Χίο ήταν ένα μεγάλο κοινωνικό γεγονός με αφάνταστα μεγάλη συμμετοχή, συγκρίνοντάς το με τα σημερινά δεδομένα και τα μεταφορικά μέσα. Υπήρχε πάντα πολεμικό πλοίο που αποβίβαζε άγημα για την λιτανεία της εικόνας και Φιλαρμονική. Τις ημέρες της γιορτής, κύρια 21 και 22 Ιουλίου, γινόταν το αδιαχώρητο στα κελιά, τον αυλόγυρο και μέσα στα χωράφια. Μπορεί να μην υπήρχαν τα αυτοκίνητα που έχει κάθε οικογένεια σήμερα, αλλά υπήρχαν τα ζώα που μετέφεραν τους προσκυνητές και τους κάθε λογής πραματευτάδες από κάθε γωνιά του νησιού, αψηφώντας την κούραση και την ταλαιπωρία. Επίσης ερχόνταν από Χώρα όλα τα λεωφορεία του νησιού, Ι.Χ., αλλά και φορτηγά φορτωμένα κόσμο. Από το νότιο μέρος της Χίου πολλοί προτιμούσαν τα καΐκια από Βροντάδο, Λαγκάδα, Λιθί και Μεστά, η παραλία ήταν γεμάτη καΐκια και βάρκες. Από τα γύρω νησιά έφταναν προσκυνητές και πραματευτάδες με καΐκια από Ψαρά, Αιγνούσα, Μυτιλήνη, Σάμο, Ικαρία κ.λπ. Μέσα και έξω από τον αυλόγυρο κάθε λογής πραμάτειες, ειδικά για τα παιδιά που δεν χορταίναμε να τα βλέπουμε, μια και δεν έφτανε το βαλάντιό μας. Άντε κανένα μπουρμπούλι που σφύριζε και λίγο παστέλι, αν υπήρχε και παγωτό ή γκαζόζα ήταν ικανοποιητική αγορά».

Σε πολύ κοντινή απόσταση, βορειοδυτικά του μοναστηριού, βρίσκεται ο τόπος μαρτυρίου της Αγίας Μαρκέλλας, όπου μέσα από τα βράχια αναβλύζει αγίασμα.

Το βραδάκι της παραμονής της γιορτής Της πλήθος κόσμου ακολουθεί το βατό μονοπάτι, που διασχίζοντας ένα πανέμορφο σκηνικό…

…με αποκλειστικούς πρωταγωνιστές την θάλασσα, τα βράχια, την απόλυτη γαλήνη και ηρεμία…

…και την ανείπωτη ομορφιά…

…καταλήγει στον ιερό αυτό τόπο, όπου σήμερα βρίσκεται ένα λιλιπούτειο εκκλησάκι.

Το εσωτερικό του είναι τόσο περιορισμένο…

…ώστε οι δεήσεις και οι προσευχές γίνονται εκτός αυτού…

…στο σημείο ακριβώς που η θάλασσα κοχλάζει, κατακόκκινη, χάνοντας ενίοτε ακόμα και την αλμύρα της, όπως έχει καταγραφεί στα θαύματα της Αγίας.

Ο σταυρός που σηματοδοτεί τον τόπο μαρτυρίου της Αγίας Μαρκέλλας.
Και του χρόνου στην αγαπημένη Χίο και τους εκεί καλούς μας φίλους και μακάρι να αξιωθούμε να είμαστε κι εμείς μαζί τους και πάλι!
Copyright © Katerina Marinaki. All Rights Reserverd.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
Σχολιάστε