Φθάνοντας στα Τρίστρατα -στο δυτικό άκρο του χωριού της Άνω Μεριάς Φολεγάνδρου– και ακολουθώντας τον αγροτικό δρόμο, που ξεκινά από δω, δεν θα χρειαστούμε παραπάνω από 5-6 λεπτά για να φτάσουμε σε μια διακλάδωση. Όπως μας πληροφορούν και οι πινακίδες, ο δρόμος προς τ’ αριστερά οδηγεί στην παραλία Λειβαδάκι, ενώ ο δρόμος προς τα δεξιά στην παραλία Αμπέλι. Δεν προλαβαίνουμε να περπατήσουμε παρά λίγα μόνο μέτρα, ακολουθώντας το δεξί σκέλος αυτής της διχάλας, όταν ένα νέο δίλημμα εμφανίζεται αμείλικτο. Δύο καινούριοι δρόμοι ανοίγονται μπροστά μας, εκ των οποίων ο δεξιός, με κατεύθυνση προς τα βορειοδυτικά, θα οδηγήσει τα βήματά μας ως το εξωκκλήσι της Χρυσοπηγής, όπως ονομάζουν οι ντόπιοι την Ζωοδόχο Πηγή, που γιορτάζει την Παρασκευή μετά το Πάσχα. Εμείς ωστόσο, αποφασίζουμε να επιλέξουμε το αριστερό μονοπάτι, το μονοπάτι του Αγίου Παντελεήμονα ή Άη-Παντελέμονα, όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι.

Η θέα που θα απολαύσουμε θα μας αποζημιώσει, καθώς όλη αυτή η περιοχή, το βορειοδυτικό δηλαδή άκρο του νησιού, αποτελεί πραγματικά μία από τις ομορφότερες τοποθεσίες του. Απολαμβάνουμε την θέα προς τη «νοτινή» πλευρά της Φολεγάνδρου, προς τη θάλασσα του νοτιά, που δημιουργεί ένα υπέροχο θαλασσί φόντο, πάνω στο οποίο αναδεικνύονται τέλεια, τα τεράστια σκαλοπάτια καλλιεργήσιμης γης, που κατρακυλούν από τον λόφο των Αγίων Αναργύρων, ως το γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Παντελεήμονα κι από κει ακόμα πιο κάτω, για να συναντήσουν την παραλία του Αμπελιού και πιο δυτικά για να ακουμπήσουν τον Βάρσαμο και τον Κάβο, το βορειοδυτικότερο σημείο του νησιού, που αγναντεύει τη Μήλο, την Πολύαιγο και την Κίμωλο. Η θάλασσα προς τη νότια πλευρά, είναι σχεδόν πάντα γαλήνια, μιας και το ίδιο το νησί, με το βραχώδες ανάστημά του, εμποδίζει τον μανιασμένο βοριά, να ταράξει τη γαλήνη αυτής της περιοχής. Το τοπίο γίνεται μαγευτικό, ονειρικό θα λέγαμε, την ώρα του δειλινού. Ο ήλιος πέφτει κυριολεκτικά στη θάλασσα και πριν χαθεί, βάφει τα πάντα χρυσά, τις εξοχές, τα πέτρινα καλντερίμια, το εκκλησάκι του Αη-Παντελέμονα, τα νωχελικά κότερα με τα ολόλευκα πανάκια, αλλά και την ίδια τη θάλασσα, που γεμίζει «ηλιαδάκια», τις ολόχρυσες αντανακλάσεις του ηλίου στον υδάτινο καθρέφτη της επιφάνειάς της.

Στεκόμαστε στην αρχή του καλντεριμιού. Η ευρύτερη περιοχή, μέχρι και το σημείο που τελειώνει το χωριό ονομάζεται Φρατζέσκος. Απολαμβάνουμε τη θέα, στην οποία δεσπόζει το κατάλευκο εκκλησάκι του Άη-Παντελέμονα. Λίγες φραγκοσυκιές και χωράφια με «καλοκαιρνές» καλλιέργειες, δίνουν τις μοναδικές πράσινες πινελιές στο, κλασσικό, ξερό, νησιώτικο τοπίο. Τα φλάμπουρα στέκονται ακίνητα στη μέση των σπαρμένων χωραφιών, για το φόβο των πετεινών τ’ ουρανού, ενώ κάποιοι αγρότες καβάλα στα γαϊδουράκια τους, κινούνται αργά, χωρίς βιασύνη, για τις καθημερινές τους δουλειές, ώσπου χάνονται και πάλι σε κάποια στροφή του δρόμου. Απόλυτη γαλήνη και ηρεμία κι ένα αίσθημα πληρότητας μας πλημμυρίζει. Σε λίγο φτάνουμε στην ευρύχωρη αυλή του Άη-Παντελέμονα. Είναι πλακόστρωτη, περιτριγυρισμένη με πέτρινα πεζούλια κι έναν μεγάλο ευκάλυπτο, που μας προσκαλεί να ξαποστάσουμε στη σκιά του.

Παλιότερα στη θέση αυτής της εκκλησούλας, με την γνήσια νησιώτικη αρχιτεκτονική, έστεκε ένα απλό εικονοστάσι. Όμως, το 1838 και μετά από επανειλημμένες εμφανίσεις του Αγίου στον ύπνο κάποιου ηλικιωμένου συμπατριώτη μας, οι Απανωμερίτες αποφάσισαν να κτίσουν την σημερινή εκκλησία. Τα όποια προβλήματα παρουσιάστηκαν, λύθηκαν με τρόπο θαυματουργικό. Παραθέτουμε την τοπική παράδοση για το χτίσιμο της εκκλησίας του Αγίου Παντελεήμονα, όπως μας την παρέδωσε ο αείμνηστος συμπατριώτης μας -υπήρξε κυριολεκτικά μία κινητή εγκυκλοπαίδεια για ό,τι έχει να κάνει με το νησί μας- Ευριπίδης Ν. Παπαδόπουλος, την δεκαετία του 1990.

Ο Άη-Παντελέμονας ήταν ένα εκκλησάκι, ουσιαστικά επρόκειτο για προσκυνητάρι, που το φρόντιζε κάποιος ηλικιωμένος, ονόματι Λοής, τον οποίο οι συμπατριώτες του αποκαλούσαν γέρο-(Η)Γούμενο. Ένα βράδυ, λοιπόν, είδε στον ύπνο του τον Άγιο Παντελεήμονα να του λέει ότι ήταν επιθυμία του να μεγαλώσει το «σπίτι» του, δηλαδή το υπάρχον εκκλησάκι του και μάλιστα του έδωσε οδηγίες για το πού και πώς ακριβώς να κατασκευάσει τον ναό και μάλιστα με θόλο. Ο γερο-Γούμενος, όμως, δίσταζε στην αρχή, γιατί ήταν φτωχός, αλλά ο Άγιος τον ενεθάρρυνε λέγοντάς του να ξεκινήσει τις εργασίες κι εκείνος θα τον βοηθούσε όπου χρειαζόταν. Το πρώτο πρόβλημα που έθεσε ο ηλικιωμένος Φολεγάνδριος ήταν η έλλειψη νερού, όμως ο Άγιος του απάντησε ότι πρέπει να σκάψουν μέσα στην «ποταμιά», στις ελιές, λίγο πιο κάτω από την περιοχή Βρουλιά, κοντά στην εκκλησία και θα βρουν. Πράγματι, οι άνθρωποι έσκαψαν, το νερό βρέθηκε και σ’ αυτό το σημείο, μέχρι και σήμερα, υπάρχει ένα πηγάδι, που τώρα πλέον έχει στερέψει, αλλά εξακολουθεί να ονομάζεται του Άη-Παντελέμονα το Πηγαδάκι.

Μαστόροι και τεχνίτες ήρθαν από την Σαντορίνη και άρχισαν να κτίζουν την εκκλησία, με τον Άγιο Παντελεήμονα να μην σταματά να δίνει οδηγίες, δια στόματος πάντα του γέρο-Λοή,  μία εκ των οποίων ήταν ότι επιθυμούσε να ανοιχθεί παράθυρο στα δυτικά του ναού, προκειμένου να βλέπουν το φως του καντηλιού του τα καράβια που περνούν στο πελαγος, νότια της Φολεγάνδρου. Όταν το χτίσιμο έφθασε στο ύψος του θόλου, για την κατασκευή του οποίου απαιτούνταν «πωριά», δηλαδή πωρόλιθοι, οι εργασίες σταμάτησαν, γιατί αυτό το είδος πέτρας υπήρχε μόνο στην Κίμωλο. Το βράδυ εκείνο, ο γέρο-Γούμενος είδε πάλι στον ύπνο του τον Άγιο και στην ερώτησή του για το πού θα βρει τα «πωριά», ο Άγιος του απάντησε ότι θα φροντίσει εκείνος, όπως ακριβώς κι έγινε. Ένα καράβι κυπριακό είχε πάει στην Κίμωλο να φορτώσει πωρόλιθους. Φεύγοντας από εκεί και με προορισμό την Κύπρο, ένα ξαφνικό δυνατό μπουρίνι, ανάγκασε το πλοίο να προσεγγίσει στον όρμο του Αμπελιού, πολύ κοντά στην εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα και να πετάξει το φορτίο, που βρισκόταν στην κουβέρτα του σκάφους, διότι υπήρχε κίνδυνος να βυθιστεί. Περιχαρείς οι μαστόροι μετέφεραν τα «πωριά» από το Αμπέλι στον νεοαναγειρόμενο ναό και τελειοποίησαν την κατασκευή της εκκλησίας. Σε άλλο όνειρό του, ο γέρο-Γούμενος είδε τον Άγιο να του λέει: «Πήγαινε σ’ ένα κτήμα, δίπλα στην εκκλησία και κάνε «ζευγάρι» (δηλαδή όργωσε). Εκεί που θα μπλέξει το υνί σου, να σκάψεις και να ξεχώσεις μια μεγάλη πέτρα που θα είναι η Αγία Τράπεζα της εκκλησίας». Πράγματι, η Αγία Τράπεζα είναι μια πολύ μεγάλη, κυβική πέτρα, που σήμερα έχει καλυφθεί με τσιμέντο.
Ο ναός περιβάλλεται από ένα χαμηλό, πέτρινο μαντρότοιχο, που στο εσωτερικό του μέρος διαμορφώνεται σε κτιστό πεζούλι. Αυτός ο μαντρότοιχος, καθώς και η μεγάλη πλακόστρωτη αυλή, ζωγραφισμένη με ντάμες, κατασκευάστηκαν το 1875, με έξοδα του τότε Δημάρχου Φολεγάνδρου Ιωάννη Κ. Γεράρδη. Στη σχετική εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα διαβάζουμε: «ΔΗΔΩ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑΝ ΓΗΝ ΙΩΑΝΝΗΣ Κ. ΓΕΡΑΡΔΗΣ ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΙΟΣ ΤΟΥ ΕΝ ΤΗ ΝΗΣΩ ΤΑΥΤΗ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝΟΣ ΤΗΝ ΑΥΛΗΝ ΤΕΙΧΕΙ ΠΕΡΙΕΦΡΑΞΕ ΚΑΙ ΛΙΘΙΝΟΙΣ ΠΛΑΞΙ ΚΑΤΕΣΤΡΩΣΕΝ. ΙΔΙΑΙΣ ΔΑΠΑΝΑΙΣ. ΕΝ ΕΤΕΙ 1875».

Στη νοτιοδυτική γωνία της αυλής, ορθώνεται ένας ευκάλυπτος, που χαρίζει την πολύτιμη σκιά του στον κουρασμένο επισκέπτη, ενώ στην ανατολική πλευρά βρίσκεται μια στέρνα, από την οποία αντλούσαν νερό για τη «λάτρα», τις ανάγκες του μεγάλου πανηγυριού, που γινόταν παλιότερα εδώ.
Ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα ανήκει στις μονόκλιτες καμαροσκεπείς βασιλικές. Η κάμαρα ενώνεται με τους πλαϊνούς τοίχους με δύο σκαλοπάτια, όπως ακριβώς συμβαίνει και στους υπόλοιπους καμαροσκεπείς ναούς του νησιού. Στη νότια πλευρά του ναού, η συνέχεια των σκαλοπατιών αυτών διακόπτεται σε δύο σημεία: στο ένα, πάνω από το παράθυρο, παρατηρούμε προέκταση του τοίχου με σχήμα μικρού αετώματος, ενώ στο άλλο, πάνω από την είσοδο, ορθώνεται μονόλοβο καμπαναριό το οποίο καταλήγει σε σταυρό. Στην τοξοειδή του βάση υπάρχει εγχάρακτος σταυρός, που φέρει την χρονολογία 1838.

Οι κάτοικοι του νησιού έχουν να λένε για τον ήχο της μικρής καμπάνας αυτού του ναού, ενώ χαρακτηριστικός είναι ο αυθόρμητος λόγος του πληροφορητή μας Ευριπίδη Ν. Παπαδόπουλου, που μιλώντας για την καμπάνα άλλης εκκλησίας μας λέει: «Και τούτο δω καινούριο καμπανάκι είναι, τίποτις δε λέει. Στον Άγιο Παντελεήμονα… ε! φωνή κείνο που έχει! Αηδόνι! Το κτυπάς με τον αέρα κι ακούγεται μέχρι το χωριό!»

Στη νότια πλευρά υπάρχει κτιστό πέτρινο πεζούλι, δεξιά και αριστερά από την είσοδο του ναού. Η πόρτα της εισόδου είναι ξύλινη δίφυλλη, κάθε φύλλο της οποίας κοσμείται από μικρό, ξύλινο, λευκό σταυρό. Στην δυτική πλευρά του ναού ανοίγεται το παράθυρο, που ο ίδιος ο Άγιος ζήτησε, όπως προαναφέραμε, μέσα από το οποίο ο προσκυνητής μπορεί να απολαύσει την ομορφιά του Αιγαίου, ενώ στην ανατολική πλευρά εξέχει η κόγχη του Ιερού Βήματος, που στο επάνω μέρος της καλύπτεται από τεταρτοσφαίριο. Στα περισσότερα ξωκλήσια του νησιού, παρατηρείται η ύπαρξη θραυσμάτων μαρμάρινων αρχαίων αντικείμένων, στον εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο των ναών. Στον Άγιο Παντελεήμονα, δύο κολονάκια είναι τοποθετημένα στο περβάζι του παραθύρου της κόγχης του Ιερού. Πάνω από την κόγχη, στην κορυφή της καμάρας της στέγης, υπάρχει μαρμάρινος σταυρός.

Ο εσωτερικός χώρος του ναού είναι λιτός. Δύο σιδερένια μανουάλια, με ελικοειδή σχέδια παλιάς κατασκευής, ίδια με εκείνα που υπάρχουν στο εκκλησάκι του Χριστού, αλλά και δύο σύγχρονης κατασκευής, βρίσκονται μπροστά από το τέμπλο του ναού. Πάνω σ’ αυτό το λευκό, χωρίς ανάγλυφο διάκοσμο τέμπλο, εκτός από μερικούς χρυσαφένιους σταυρούς, είναι τοποθετημένες και τρεις παλιές εικόνες. Η μία βρίσκεται αριστερά της Ωραίας Πύλης και εικονίζει την Θεοτόκο Βρεφοκρατούσα. Οι άλλες δύο είναι τοποθετημένες δεξιά της Ωραίας Πύλης και απεικονίζουν η μεν πρώτη τον Χριστό ένθρονο -έργο του Φολεγάνδριου αγιογράφου Αγαθοκλέους Γ. Οθωναίου (1889)- και η δεύτερη τον Άγιο Παντελεήμονα, επί της οποίας απεικονίζονται σκηνές από την ζωή και το μαρτύριο του Αγίου. Σύμφωνα με πληροφορίες που αντλούμε από την ίδια την εικόνα έχει ιστορηθεί με συνδρομή των Χριστιανών «εις μνημόσυνο ζώντων και τεθνεώτων», στις 20 Απριλίου 1849.

Το ασήμωμά της έγινε επί Δημάρχου Φολεγανδρίων Νικολάου Ι. Γεράρδη, το 1891. Μια τέταρτη εικόνα, του Αγίου Παντελεήμονα, αντί του Χριστού, ως μεγάλου Αρχιερέα, βρίσκεται πάνω από το Βημόθυρο. Μία επίσης παλιά εικόνα του ένθρονου Χριστού, με τους τέσσερις Ευαγγελιστές στις γωνίες, είναι τοποθετημένη στον νότιο τοίχο, δίπλα από το παράθυρο και στο κάτω μέρος της αναγράφεται: «Αύται αι εικόναι εδαπανίσθησαν παρά του Ιωάννου Βαλσαμάκη, και Ιωάννου Λυνάρδου, Διά συνδρομής ξένων τε και πατριωτών εν νήσω Φολεγάνδρω, 1850 χειρ Ανδρέου Γεωργιάδου Σεβάζου εκ […]».

Στο χώρο του Ιερού Βήματος αξιοπρόσεκτη είναι η μεγάλη τετράγωνη πέτρα της Αγίας Τράπεζας, η οποία σήμερα έχει καλυφθεί με τσιμέντο, καθώς και φύλλο από δίπτυχα Προθέσεως: Πρόκειται για μια ορθογώνια ξύλινη πλάκα, πάνω στην οποία είναι γραμμένα σε τρεις στήλες τα ονόματα των δωρητών του ναού, για να τα βλέπει ο εκάστοτε ιερέας και να τους μνημονεύει. Στο πάνω μέρος της πλάκας απεικονίζεται η μορφή του Χριστού να βγαίνει από σύννεφα, ενώ στην κορυφή της είναι προσαρμοσμένα τρία μπρούντζινα κηροπήγια.

Παλαιότερα, κατά τον εορτασμό του Αγίου Παντελεήμονα στις 26 και 27 Ιουλίου, πραγματοποιούνταν εδώ μεγάλο πανηγύρι -ένα από τα τρία μεγαλύτερα του νησιού, όλα καλοκαιρινά, μαζί με αυτό του Χριστού Σωτήρος στην Αγκάλη και της Παναγίας στην Χώρα-, στο οποίο συμμετείχαν σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του νησιού. Μετά από τον εσπερινό, άρχιζε το γλέντι, με βιολιά, λαούτα, τσαμπούνες και τουμπιά, με άφθονο κρασί, χορό και τραγούδι, που κρατούσαν μέχρι το ξημέρωμα. Όταν τελείωνε η πρωινή λειτουργία, το πανηγύρι ξανάρχιζε με το ίδιο κέφι, ενώ στον προαύλιο χώρο στήνονταν πάγκοι με κρασί, φαγητό, διάφορους μεζέδες και το γλέντι τέλειωνε αργά το βράδυ. Στις μέρες μας, το έθιμο έχει αναβιώσει αρχικά από τον Σύλλογο Απανταχού Ανωμεριτών Φολεγάνδρου, κατά την δεκαετία του 1990, ενώ πλέον ανελλιπώς και με μεγάλη επιτυχία διοργανώνεται κάθε χρόνο από τον Ιωάννη Πολ. Μαρινάκη και την οικογένειά του -που έχουν και την ευθύνη συντήρησης του ναού-, σε συνεργασία με τον Δήμο Φολεγάνδρου και μια μεγάλη ομάδα εθελοντών.

Ο Βίος του Αγίου Παντελεήμονα

Ο Άγιος Παντελεήμων γεννήθηκε περί τα μέσα του 3ου αιώνα στη Νικομήδεια της Βιθυνίας, στη Μικρά Ασία. Το πρότερό του όνομα ήταν Παντολέων και προερχόταν από εύπορη οικογένεια της πόλης. Ο πατέρας του ήταν εθνικός (ειδωλολάτρης), ενώ η μητέρα του Ευβούλη είχε ασπαστεί τον χριστιανισμό (η ίδια τιμάται επίσης ως Αγία) και ήταν εκείνη που μύησε και τον γυιό της στην νέα θρησκεία. Δυστυχώς, έφυγε από την ζωή όσο ο Παντολέων ήταν σε πολύ νεαρή ηλικία. Ο ίδιος απέκτησε εγκύκλια παιδεία και όταν την ολοκλήρωσε σπούδασε την ιατρική, διακρινόμενος όμως και για την ρητορεία του. Οι σχέσεις μάλιστα της οικογένειάς του με το παλάτι ήταν πολύ καλές και σύντομα θα τον έφερναν ως γιατρό στην αυλή του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Ο ίδιος τελικά όμως ασπάστηκε το χριστιανισμό. Η μεταστροφή αυτή συνέβη μετά από γνωριμία με τον Άγιο Ερμόλαο, την εποχή ενός διωγμού κατά των χριστιανών και από το εξής θαυμαστό γεγονός: ενώ προχωρούσε ο Άγιος προβληματισμένος, μετά την συνάντησή του με τον Άγιο Ερμόλαο αντίκρισε ένα παιδί πεσμένο κάτω νεκρό και δίπλα του μια οχιά κουλουριασμένη. Σκέφτηκε, λοιπόν, αν όντως υπάρχει Θεός ας γίνει κάτι. Τότε το παιδι αναστήθηκε και η οχιά έσπασε σαν μπαλόνι! Ο Αγιος Ερμόλαος ήξερε για τον Παντολέοντα, αφού ήταν πνευματικός της μητέρας του όσο εκείνη ζούσε. Λίγο αργότερα θα βαπτιστεί Χριστιανός μυστικά και θα προσπαθήσει να πείσει τον πατέρα του να γίνει κι αυτός, όπως και συνέβη, με ένα θαύμα που ο ίδιος έκανε.

Ο πατέρας του μετά από λίγο διάστημα πέθανε με αποτέλεσμα να γίνει κάτοχος μεγάλης περιουσίας. Τότε εκποιεί την περιουσία του για να βοηθήσει τους φτωχούς και προσφέρει τις ιατρικές υπηρεσίες του χωρίς χρέωση σε όποιον δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να αντεπεξέλθει. Η πρακτική του αυτή όμως ώθησε πολλούς ιατρούς να τον καταγγείλουν και να υποδείξουν στα ανάκτορα πως είναι Χριστιανός. Ιδιαίτερο φθόνο μάλιστα έτρεφε, για τον ίδιο, ο ίδιος του ο δάσκαλος, ο οποίος ήθελε να τον ξεφορτωθεί. Έτσι συνελήφθη και οδηγήθηκε στον Αυτοκράτορα. Εκεί κλήθηκε να θυσιάσει στα είδωλα για να αφεθεί ελεύθερος. Εκείνος όμως αρνήθηκε, λέγοντας πως δεν προτίθεται να θυσιάσει σε ψεύτικους θεούς. Τότε μπροστά του έστειλαν ένα παράλυτο, ώστε να τον θεραπεύσει, είτε αυτός, είτε οι ιερείς των ανακτόρων, για να φανεί ποιος είναι ο αληθινός Θεός. Ο Άγιος Παντελεήμων θεράπευσε τον παράλυτο, κάτι που προξένησε μεγάλη κατάπληξη. Παρ’ όλα αυτά ο Αυτοκράτορας θέλησε και πάλι να τον μεταπείσει. Ο Παντελεήμων αρνήθηκε και οδηγήθηκε στο μαρτύριο. Άλλοτε έκαιγαν το σώμα του με πυρσούς, άλλοτε τον μαστίγωναν και άλλοτε του έριχναν καυτό λάδι. Σε πολλές από τις περιπτώσεις όμως τα μαρτύρια δεν του προξενούσαν πόνο. Έτσι, για να τον θανατώσουν τον έριξαν στα θηρία, αυτά όμως δεν τον έβλαψαν. Τελικά αποφασίστηκε να τον αποκεφαλίσουν και από την πληγή έτρεξε γάλα αντί για αίμα, ένα θαύμα ικανό να καταδείξει το μεγαλείο του Παντελεήμονος, αφού πριν μαρτυρήσει φωνή από τον ουρανό τού έδωσε αυτό το νέο όνομα.

Copyright © Katerina Marinaki. All Rights Reserverd.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.