Ο Νίκος Φλώρος είναι διεθνούς φήμης Έλληνας γλύπτης, ιδιαίτερα γνωστός κυρίως για την δημιουργία γλυπτών έργων με πρώτη ύλη αλουμινένια κουτάκια αναψυκτικών και βάση μίας τεχνικής την οποία εμπνεύσθηκε ο ίδιος και κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στην Νέα Υόρκη, το 2003. Γεννήθηκε στην Τρίπολη της Αρκαδίας, απ’ όπου και έλκει την καταγωγή του, μεγάλωσε στην Αθήνα όπου και σπούδασε κλασικό πιάνο και αρχαία δραματική τέχνη, ενώ συνέχισε τις σπουδές του στην Ανωτέρα Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι, την περίφημη École des Beaux-Arts. Στο ενεργητικό του έχει δεκάδες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, καθώς και πολλές βραβεύσεις, μεταξύ των οποίων Grand prize για το έργο – κουστούμι «Red Queen Elizabeth» από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης και κουστουμιών, Grand prize για το έργο – κουστούμι «Silver Elizabeth I» από την «Young Friends Heritage Society», Χρυσό μετάλλιο Τεχνών και Επιστημών από το Albert Schweitzer Foundation και Global Thinkers Forum Excellence Award για την αριστεία και την καινοτομία.

Οι «Ήρωες από Μέταλλο», είναι αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας και στοχοπροσήλωσης του καλλιτέχνη. Πρόκειται για μία ιδέα που συνέλαβε τέσσερα χρόνια πριν ο καταξιωμένος καλλιτέχνης και έλαβε σάρκα και οστά κατά τη διάρκεια της χρονιάς-ορόσημο για την ιστορία της Ελλάδας, το 2021. Εργαζόμενος σκληρά για τη δημιουργία των εν λόγω έργων, ο ίδιος δηλώνει ότι τον προβλημάτισαν αρκετά, διότι οι προσωπικότητες τις οποίες απεικονίζουν είναι υπαρκτές, έχουν ηρωική υπόσταση και με το πέρασμα των αιώνων μετεξελίσσονται σε Ιδέες. «Καθώς τα έργα αναπαριστούν ήρωες που έχει εξυμνήσει η παγκόσμια κοινότητα, η δουλειά που έπρεπε να κάνω ήταν πολυδιάστατη. Προϋπέθετε ιστορική έρευνα, μελέτη απομνημονευμάτων, αλλά και χρόνο. Χρόνο να αφουγκραστώ τον χαρακτήρα και τα συναισθήματα αυτών των ηρώων, ώστε να τα αποτυπώσω στα έργα μου», εξομολογείται ο καλλιτέχνης και προσθέτει: «Στην σημερινή κρίσιμη εποχή, συμπορευόμαστε όλοι μαζί, για να έχουμε το βέλτιστο αποτέλεσμα για την πατρίδα μας, έχοντας την πεποίθηση ότι η ανάδειξη της χώρας μας μέσα από καλλιτεχνικά γεγονότα υψηλού κύρους και διεθνούς εμβέλειας, είναι μια σταθερή στρατηγική, που μπορεί να αποφέρει πολλαπλά οφέλη, σε πολιτικό, πολιτιστικό και σε οικονομικό επίπεδο».

Κύριε Φλώρο, μιλάμε με την ευκαιρία αυτής της τόσο σημαντικής έκθεσής σας, που παρουσιάστηκε τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Αυστραλία, στο Σίδνεϋ συγκεκριμένα -Άνοιξη 2022- και η οποία πραγματοποιήθηκε κατόπιν προσκλήσεως της Αυστραλιανής Κυβέρνησης, της  Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας και του Δημάρχου του Σίδνεϋ. Πείτε μας καταρχάς δυο λόγια για το ιστορικό της εκθέσεως.

Θα ξεκινήσω λέγοντάς σας ότι επί 4 χρόνια βρισκόμουν στην Γερμανία, όπου έκανα μια περιοδεία με το γνωστό «Χοροθέατρο Pina Bausch«, που εδρεύει στο Βούπερταλ. Κατά τη διάρκεια αυτής της ενδιάμεσης συνεργασίας δέχτηκα ένα μήνυμα από την Βικτωρία Καρέλια, η οποία είναι Επίτιμη Πρόεδρος του Λυκείου των Ελληνίδων Καλαμάτας και έχει δημιουργήσει εκεί την εξαιρετική Συλλογή Ελληνικών Ενδυμασιών «Βικτωρία Γ. Καρέλια». Θα έλεγα ότι πήγα με μεγάλη επιφύλαξη, διότι ήδη ήμουν στο εξωτερικό και έκανα, όπως σας είπα, αυτή την περιοδεία σε όλη τη Γερμανία, οπότε δεν είχα προφανώς τον χρόνο να ασχοληθώ με κάτι άλλο. Πηγαίνοντας όμως στην Καλαμάτα και γνωρίζοντας την ίδια την κυρία Καρέλια, η οποία με ξενάγησε σ’ αυτό το υπέροχο Μουσείο, πραγματικά εντυπωσιάστηκα από την αγάπη και το πάθος της γι’ αυτή τη συλλογή που έχει δημιουργήσει, αλλά και από το πόσο προσεγμένο είναι αυτό το Μουσείο, που ειλικρινά αντίστοιχά του, με τέτοιες προδιαγραφές, είχα δει μόνο σε μεγάλες πόλεις του εξωτερικού. Νομίζω ότι είναι το μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα με τόσο προσεγμένη και οργανωμένη δομή. Κάπως έτσι αποφασίσαμε να συνεργαστούμε στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, με θέμα «Ήρωες από Μέταλλο«, φυσικά της Ελληνικής Επανάστασης. Η πρόκληση ήταν μεγάλη, μεγάλο και το στοίχημα θα έλεγα, διότι έπρεπε να συνδυαστεί το παραδοσιακό και το σύγχρονο, με ένα τρόπο ισορροπημένο. Θέλω να πω ότι δεν ήταν εύκολο να προσεγγίσεις αυτές τις μορφές των ηρώων του ’21, αυτών των μαχητών που πολέμησαν για την ελευθερία, την ανεξαρτησία και που θυσίασαν τα πάντα στη ζωή τους, να προσεγγίσεις αυτά τα ιερά πρόσωπα. Ακόμη και την ελληνική σημαία, ένα ιερό σύμβολο, να πρέπει να το προσεγγίσεις και αυτό με ένα σύγχρονο υλικό, που είναι το αλουμίνιο και μάλιστα το μεταβιομηχανικό αλουμίνιο, το αλουμίνιο της συσκευασίας, του περιτυλίγματος. Αυτό είναι ουσιαστικά που κάνω εγώ, εδώ και πολλά χρόνια, στη Νέα Υόρκη απ’ όπου ξεκίνησε η καριέρα μου, με αυτό το υλικό που έχει μέσα του τόσο την έννοια του εφήμερου όσο και την έννοια του καταναλωτισμού, έχει πολλά στοιχεία. Με αυτό το υλικό, λοιπόν, θα έπρεπε να εκφράσω αυτά τα ιερά πρόσωπα και να δημιουργήσω μια σειρά από έργα πάνω σ’ αυτό το θέμα.

Πώς γεννήθηκε η ιδέα αυτή και πόσος χρόνος απαιτήθηκε για να την ολοκληρώσετε; Επίσης ποιο θα μπορούσε να είναι το σχόλιό σας για τους Ήρωες του 1821;

Δούλεψα 3 χρόνια -ευτυχώς είχα και κάποιο υλικό έτοιμο από προηγούμενα χρόνια- και χρειάστηκαν χιλιάδες επί χιλιάδων κουτάκια αναψυκτικών, ώστε να δημιουργηθούν όλα αυτά. Προσέγγισα το όλο θέμα περισσότερο ως προς το ηθικό τους ανάστημα, προσέγγισα, δηλαδή, κυρίως την αίσθηση που θα μπορούσαν να βγάλουν αυτά τα έργα στον θεατή και όχι την απλή αποτύπωσή τους, αυτό που βλέπουμε εδώ είναι η Μπουμπουλίνα και αυτό που βλέπουμε πιο κει είναι ο Κολοκοτρώνης. Προσπάθησα, με άλλα λόγια, να βγάλω την έκφρασή τους, την αγωνία τους, τα πρόσωπά τους μέσα από τον αγώνα ή μετά από μία μάχη, έτσι ώστε με ένα τρόπο να σπάνε το φράγμα του χρόνου και να περνούν στο σήμερα, μεταφέροντας στον σύγχρονο άνθρωπο τα μηνύματα για τα ίδια ιδανικά, τα ιδανικά για τα οποία πολέμησαν κι εκείνοι τότε, για την ελευθερία, που σήμερα είναι ένα θέμα επίκαιρο όσο ποτέ. Όλα αυτά τα έργα δημιουργήθηκαν εξ’ ολοκλήρου από αλουμίνιο, από κουτάκια αναψυκτικών, δεν χρησιμοποιήθηκε ούτε χρώμα, ούτε βαφή, ούτε τίποτα. Είναι δημιουργημένα με δύο διαφορετικές τεχνικές, που αποτελούν δική μου πατέντα. Πρόκειται για μία τεχνική μέσω της οποίας μετατρέπω το αλουμίνιο σε μεταλλικό ύφασμα -μια δική μου επεργασία- και με αυτό το μεταλλικό ύφασμα δημιουργούνται στη συνέχεια τα έργα. Με αυτόν τον τρόπο δημιούργησα την Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, αλλά και την Πανωραία Χατζηκώστα, την Ψωροκώσταινα όπως την ξέρουμε όλοι, με μια φοβερή ιστορία, την οποία όποιος έχει διαβάσει αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται πραγματικά για μια αφανή ηρωίδα και για μένα ήταν ένας φόρος τιμής η δημιουργία ενός έργου γι’ αυτή τη γυναίκα. Δημιούργησα επίσης την Τζαβέλαινα, την Μαντώ Μαυρογένους και φυσικά τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, την μοναδική αντρική μορφή της έκθεσης, στην οποία κυριαρχούν οι γυναίκες, διότι για μένα η γυναίκα είναι αυτή που, ανατρέχοντας στην ιστορία, βλέπουμε να ανατρέφει και να δημιουργεί τους ήρωες και της άρμοζε ο πρωταγωνιστικός ρόλος και στην έκθεσή μου. Ολοκληρώνοντας, λοιπόν, αυτά τα έργα, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο Μουσείο της Βικτωρίας Καρέλια στην Καλαμάτα, εν μέσω όλων αυτών των προβλημάτων της πανδημίας, που δεν ξέραμε πότε θα ανοίξουμε, δεν ξέραμε τις ακριβείς ημερομηνίες, αλλά τελικά δώσαμε τον αγώνα μας και ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2021 και τελείωσε τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου. Είχαμε την τύχη να επισκεφθεί την έκθεση και η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελαροπούλου, η οποία εντυπωσιάσθηκε και μάλιστα κάναμε μια πολύ ωραία συζήτηση για τον πολιτισμό, για την σύγχρονη τέχνη της Ελλάδος και για την προώθησή της. Η Πρόεδρος έχει ευαισθησία γενικά σε ό,τι αφορά στην τέχνη και ειδικότερα στην σύγχρονη ελληνική τέχνη. Ήρθε και ο Δήμαρχος Αθηναίων, ο Κώστας Μπακογιάννης, αλλά και πολύς ακόμα κόσμος και πλήθος προσωπικότητες. Περισσότερο στάθηκα στα παιδιά και στους ανθρώπους τους απαίδευτους, στους μεγάλους ανθρώπους που δεν είχαν προηγούμενη εμπειρία από τέχνη και οι οποίοι μόνο αφέθηκαν βλέποντας αυτά τα έργα. Αυτό ήταν και το στοίχημα της έκθεσης, η οποία έγινε, θα λέγαμε, το επίκεντρο των καλλιτεχνικών γεγονότων στην Ελλάδα τους μήνες που πέρασαν και πολύς κόσμος από ολόκληρη την χώρα την επισκέφθηκε, κατέφθαναν με λεωφορεία από παντού.

Μετά, λοιπόν από αυτό και λόγω της μεγάλης επιτυχίας που σημείωσε η έκθεση, δέχθηκα μία πρόσκληση από την Αυστραλία και συγκεκριμένα από τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας Μακάριο, ο οποίος είναι και Πρόεδρος του Οργανισμού της Βασιλειάδας, που προωθεί θέματα πολιτισμού, εκπαίδευσης κ.άλ. Συνεργαστήκαμε στενά με τον Γιώργο Κορομβόκη, ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο, τον Γενικό Διευθυντή Ανάπτυξης και Μάρκετινγκ της Bασιλειάδας, ο οποίος ήταν ο άνθρωπος που μπήκε μπροστά για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τα προβλήματα, προκειμένου να μεταφερθεί αυτή η έκθεση, διότι δεν είναι εύκολο πράγμα να μεταφερθεί στην άλλη άκρη του κόσμου, δεδομένου ότι πρόκειται για μία έκθεση γλυπτών, που απαιτεί 700 τετραγωνικά μέτρα για να στηθεί σε ένα χώρο. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος μεταφοράς ήταν τεράστιο, έπρεπε καταρχάς να μεταφερθούν αεροπορικώς, συν τις υπόλοιπες διαδικασίες που έπρεπε να ολοκληρωθούν και μάλιστα μέσα στην πανδημία, περίοδο κατά την οποία η Αυστραλία ήταν κλειστή και έτσι είχαμε πολλά προβλήματα για το πώς ακριβώς θα γίνει. Η Αυστραλιανή Κυβέρνηση μας παραχώρησε το Δημαρχείο του Σίδνευ, έναν εξαιρετικό χώρο στο κέντρο της πόλης, πιστεύω πραγματικά από τους καλύτερους μετά την Όπερα και σίγουρα ο καλύτερος που θα μπορούσε να γίνει αυτή η έκθεση. Εκεί, ως αντίδωρο από την δική μου πλευρά, παρουσίασα και ένα πορτραίτο της Βασίλισσας Ελισάβετ της Β΄, λόγω της σχέσης της Αυστραλίας με την Μεγάλη Βρετανία και την Βασίλισσα, δημιούργησα δηλαδή και ένα έργο προς τιμήν της φιλοξενίας της Αυστραλίας. Τα έργα πήγανε με πολλές δυσκολίες θα έλεγα, αλλά καταφέραμε και φτάσανε. Ίσως τελικά να είναι στο κάρμα αυτής της έκθεσης να δίνει κάποιες μάχες για την πραγματοποίησή της, ίσως επειδή μεταφέρει αυτή την αύρα των ηρώων και αυτά τα μηνύματα.

Ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να περάσετε μέσω αυτής της έκθεσης;

Θέλω να σημειώσω εδώ, ότι αυτή δεν είναι μια απλή έκθεση, δεν είναι μια έκθεση του Νίκου Φλώρου, του γλύπτη, του εικαστικού, αλλά είναι μια έκθεση εντελώς διαφορετική, η οποία εκφράζει τον Αγώνα την Ελλήνων για την Ελευθερία. Δεν με ενδιέφερε το κομμάτι το δικό μου, το προσωπικό ως καλλιτέχνης, με ενδιέφερε τα έργα από μόνα τους να μπορούν να σταθούν, να είναι άξια στο μέγεθος αυτό και να μεταφέρουν όλα αυτά τα μηνύματα. Ξέρετε ότι το μήνυμα της ελευθερίας είναι ένα μήνυμα οικουμενικό, δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Αυτοί οι άνθρωποι πολέμησαν γενικά για την ελευθερία και όχι μόνο για την ελευθερία της Ελλάδας, πολέμησαν για την ελευθερία του ανθρώπου συνολικά και σήμερα αν ζούσαν πάλι θα πολεμούσαν, αντίστοιχα, για την απελευθέρωση του ανθρώπου από οποιοδήποτε εξουσιαστικό σύστημα. Ίσως σήμερα τα δεσμά μας να βρίσκονται στα Media, στα ηλεκτρονικά μέσα, είναι και αυτή μια σκλαβιά. Ίσως θα χρειαστεί και στο μέλλον να πολεμήσουμε, πάντα οι επαναστάσεις και οι μάχες για την ελευθερία είναι κάτι που δεν το κερδίζεις μία φορά, τις δίνεις καθημερινά, με τον δικό σου τρόπο. Δεν είναι κάτι που το κερδίσαμε, το βάλαμε στο ντουλαπάκι της ιστορίας και είπαμε «Ωραία, τώρα κερδίσαμε την ελευθερία μας και πλέον την απολαμβάνουμε!». Για να έχεις ελευθερία πρέπει να πολεμάς καθημερινά και με διαφορετικούς τρόπους, είτε είναι στην οικογένειά σου, είτε με τον εαυτό σου, είτε με οποιοδήποτε σύστημα προσπαθεί να σου επιβληθεί ποικιλοτρόπως, για να σε εξουσιάσει. Ας μην ξεχνάμε ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από τον Θεό ως αυτεξούσιο ον και ακριβώς γι’ αυτό δεν έχει κανείς το δικαίωμα να του επιβάλλει οτιδήποτε, να τον υποτάξει, να τον εξουσιάσει, να τον εκμεταλλευτεί και να του κάνει οτιδήποτε ακόμα και για το καλό του. Το δικαίωμα αυτό το έχει μόνο ο Θεός κι εσύ ο ίδιος ως προς τον εαυτό σου. Γενικά, είναι αυτές οι παγίδες που υπάρχουν στην εποχή μας και είναι πιο εύκολο σήμερα να αποπροσανατολίσουν τον κόσμο και να περνάνε τα δικά τους μηνύματα, ώστε να μην ξέρουμε την ουσία μας ως άνθρωποι, τι είμαστε, γιατί υπάρχουμε εδώ, σ’ αυτόν τον πλανήτη.

Και εκεί έρχεται η τέχνη και δίνει την απάντηση, οι καλλιτέχνες έχουν μια απάντηση σε όλα αυτά τα ερωτήματα και όλες αυτές τις καταστάσεις. Ο καλλιτέχνης είναι ένας άνθρωπος παρατηρητικός, που επιμένει στην παρατήρηση, την λεπτομέρεια της παρατήρησης. Όλοι μας, αν καθήσουμε και παρατηρήσουμε τα πράγματα με μεγάλη λεπτομέρεια, θα βρούμε μέσα σε αυτά ψήγματα αλήθειας. Ο καλλιτέχνης συγκεντρώνει σιγά-σιγά όλα αυτά τα ψήγματα και δημιουργεί ένα έργο, το οποίο εκθέτει ενώπιόν σου, έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει ένας καθρέπτης, μέσα από τον οποίο θα μπορείς να δεις τον εαυτό σου και τις αλήθειες της πραγματικής ζωής και όχι τις πλασματικές αλήθειες, που δημιουργούνται για την εκμετάλλευση του ανθρώπου. Γι’ αυτό άλλωστε οι καλλιτέχνες, ανά περιόδους της ιστορίας της ανθρωπότητας, έχουν κυνηγηθεί από δικτατορικά και άλλα τέτοια συστήματα. Εκτός βέβαια, αν ο καλλιτέχνης έκανε προπαγάνδα, αν έκανε στρατευμένη τέχνη, οπότε ήταν ο καλύτερος φίλος τους! Υπάρχουν και σήμερα, δυστυχώς, πολλοί καλλιτέχνες που κάνουν στρατευμένη τέχνη, που κάνουν προπαγάνδα θα έλεγα, χαϊδεύοντας τα αυτιά του κόσμου. Αυτοί που έχουν τα χρήματα και την εξουσία που πηγάζει από το χρήμα και τον υλισμό, έχουν κάνει τον κόσμο να πιστεύει ότι οι λύσεις βρίσκονται ακριβώς στον υλισμό και το χρήμα και δεν υπάρχει τίποτα πέραν αυτών. Έτσι, υπάρχει μια σύγκρουση στην εποχή μας, πολύ έντονη μάλιστα, όπου οι πραγματικοί καλλιτέχνες παίρνουν μια θέση. Ξέρετε, μέσα από αυτές τις μεγάλες κοινωνικές συγκρούσεις, πάντοτε διαχρονικά προκύπτουν μεγάλα έργα. Όπως έγινε το ’40, όπως έγινε το ’20. Αν δείτε την ιστορία της Τέχνης τα μεγαλύτερα έργα δημιουργήθηκαν μέσα από πολέμους, μέσα από κακουχίες, μέσα από επαναστάσεις, εκεί δημιουργήθηκαν τα μεγάλα έργα και ποτέ σε εποχές ειρήνης και σιωπής. Ο καλλιτέχνης είναι εδώ για να ταράξει την ησυχία, να σε κάνει να σκεφτείς. Αυτό είναι το σημαντικό! Αν δεν σκεφτούμε θα επαναπαυόμαστε σε αυτά που μας δίνουν ως έτοιμη τροφή. Στην τέχνη θα βρούμε πιο όμορφα πράγματα για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε ως ανθρώπινα ελεύθερα όντα, όσο θα υπάρχουμε σ’ αυτόν τον πλανήτη. Η τέχνη έχει κάτι το θεϊκό, κάτι το ανώτερο από τον άνθρωπο, που του έχει δοθεί για να μπορεί να προσεγγίζει αυτές τις μεγάλες έννοιες, τις οποίες δεν μπορεί να εκφράσει με τον λόγο. Αυτή είναι η τέχνη, δεν είναι είδος πολυτελείας, ούτε είναι θέμα αισθητικής, για να διακοσμήσουμε απλά το σπίτι μας και να βάλουμε έναν ωραίο πίνακα στο σαλόνι μας. Η τέχνη έχει μέσα της πράγματα, τα οποία μπορεί να είναι και καλά και κακά. Μπορεί η τέχνη να είναι πιο ισχυρή ακόμα και από μία πυρηνική βόμβα, μπορεί δηλαδή να ανατινάξει ολόκληρους λαούς, πεποιθήσεις, σκέψεις και να αναδημιουργήσει ένα καινούριο καθεστώς. Γι’ αυτό φοβούνται όλοι οι μεγάλοι αυτού του κόσμου ακόμα και τους ποιητές και τους συγγραφείς, φοβούνται τη δύναμη της ποίησης και της λογοτεχνίας. Δυστυχώς όμως, περάσαμε σε μια εποχή ηλεκτρονική, όπου τα πάντα λογοκρίνονται μέσα από το διαδίκτυο και -τολμώ να πω- δεν υπάρχει η απευθείας πρόσβαση στην πηγή της γνώσης, μιας γνώσης που πάντα ελέγχεται και πάντα δίνεται στον άνθρωπο, από τον big brother, αυτό που πρέπει να του δοθεί. Εν ολίγοις, θα ήθελα να σας πω ότι δεν εμπιστεύομαι κανέναν, όποιος κι αν είναι αυτός, που κατευθύνει τον άνθρωπο -για το καλό δήθεν της ανθρωπότητας- μέσω τεχνολογίας και συστημάτων, που ελέγχονται από κάποιους οι οποίοι πραγματικά δεν ξέρεις ποιοί είναι και για ποιο λόγο το κάνουν. Άρα η τέχνη θα παραμείνει ως τέχνη, θα είναι ίσως η επανάσταση του μέλλοντος, που θα γίνει από τους καλλιτέχνες. Γιατί σίγουρα δεν θα επαναστατήσει ο βολεμένος! 

Θα θέλαμε, κύριε Φλώρο και δυο λόγια για τα μελλοντικά σας σχέδια.

Κοιτάξτε, εγώ όπως ξέρετε παραμένω ένας Έλληνας καλλιτέχνης, το διαβατήριό μου είναι ελληνικό αν και πολλά χρόνια είμαι στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στη Νέα Υόρκη, απ’ όπου και ξεκίνησαν όλα, όπως προανέφερα. Εκεί μου δόθηκε το πρώτο βήμα να παρουσιάσω τη δουλειά μου, την αγκάλιασαν και αυτό μου έδωσε τη δύναμη να μπορέσω να συνεχίσω όλο αυτό το έργο. Παραμένει, λοιπόν, το εργαστήριό μου στη Νέα Υόρκη, παραμένει η καλλιτεχνική μου έδρα στην Αμερική, αλλά λόγω των καταστάσεων είμαι πλέον και στην Ελλάδα πολύ περισσότερο και δημιουργώ και μέσα από τη χώρα μου. Για μένα δεν υπάρχει ουσιαστικά χώρα, υπάρχει τόπος όπου μπορείς να δημιουργήσεις. Επειδή η Ελλάδα είναι πραγματικά μια ιδέα, μπορείς να την μεταφέρεις παντού μέσα σου. Η Ελλάδα δεν είναι απλά μια χώρα, είναι -πώς να το πω- ο τόπος που γέννησε τον πολιτισμό και το φως. Αυτό το φως το κουβαλάς αν θες να θεωρείσαι άνθρωπος πολιτισμένος και ως οντότητα μεταφέρεις μέσα σου αυτό το φως, το οποίο μεταλαμπαδεύεται σε οποιοδήποτε άνθρωπο, σε οποιοδήποτε μέρος της γης. Μέσα από όλο αυτό το σκεπτικό ετοιμάζω καινούργια πράγματα και το πιο άμεσο έργο μου, για το 2023, αφορά στα 100 χρόνια από την γέννηση της Μαρίας Κάλλας. Έχω μια ιδιαίτερη σχέση με την Μαρία Κάλλας, εδώ και αρκετά χρόνια. Ξεκίνησα ουσιαστικά τη δουλειά μου με μια μεγάλη έκθεση για την Κάλλας, που είχα την τύχη να γίνει viral σε όλα τα παγκόσμια Μ.Μ.Ε. της εποχής, στο BBC, στο Reuters. Η φήμη της Κάλλας με μετέφερε μέσα από τη δουλειά μου σε όλο τον κόσμο. Ήταν ένα δώρο, θα έλεγα, από την ίδια για την έκθεση που έκανα προς τιμήν της. Είναι και λίγο μεταφυσικά τα πράγματα πολλές φορές. Κι έτσι, μετά από πολλά χρόνια, θα παρουσιάσω μια σειρά έργων, παλαιότερα και καινούργια, που θα είναι αφιερωμένα στα 100 χρόνια από την γέννηση της Μαρίας Κάλλας. Αυτή η έκθεση θα ήθελα να παρουσιαστεί στον τόπο καταγωγής της οικογένειά της, που είναι η Μεσσηνία, συγκεκριμένα το Νεοχώρι Καλαμάτας και θα ήθελα μ’ αυτόν τον τρόπο να γνωστοποιηθεί παγκοσμίως ο πραγματικός τόπος καταγωγής της Μαρίας Κάλλας. Να ξέρετε ότι πολλοί στο εξωτερικό δεν γνωρίζουν πραγματικά ποιος είναι ο τόπος καταγωγής της μεγάλης αυτής καλλιτέχνιδος. Άλλοι λένε η Ιταλία ή η Ελλάδα ή η Αμερική με κάποιες ρίζες από την Ελλάδα. Πραγματικά είναι υποχρέωση, θεωρώ, της Μεσσηνίας και της Καλαμάτας να γνωστοποιήσει παγκοσμίως τον τόπο καταγωγής της Κάλλας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έχω σκεφτεί, εκτός από την έκθεση, να δημιουργήσω ένα έργο, το οποίο θα παραμείνει εκεί σε μόνιμη βάση, θα το προτείνω στον Δήμαρχο και στους άρχοντες του τόπου. Να δημιουργήσουμε ένα έργο το οποίο θα αποτελεί το σύμβολο της καταγωγής της Κάλλας από τον τόπο εκεί και αυτό που έχω σκεφτεί είναι ένα γλυπτό τρισδιάστατο, κατασκευασμένο από ατσάλι-καθρέπτη. Αυτή είναι μία τεχνική δική μου, μέσω της οποίας θα δημιουργείται ένα μεγάλο πρόσωπο της Μαρίας Κάλλας και η έκφρασή της. Το έργο μπορεί να είναι 3 ή και 4 μέτρα, ανάλογα με το κόστος. Πάντα κολλάμε εμείς οι καλλιτέχνες στο κόστος κατασκευής ενός έργου. Ειδικά η γλυπτική απαιτεί μεγάλο κατασκευαστικό κόστος, που δεν μπορούν να το κατανοήσουν όλοι. Εμείς οι καλλιτέχνες, ξέρετε, πάντα πεθαίνουμε στην ψάθα, είμαστε φτωχοί. Όλοι εκμεταλλεύονται τον καλλιτέχνη, ο οποίος πάντα θα πάρει τα ψίχουλα. Και αυτό σας το λέω για να το τονίσετε! Οι γκαλερί, οι άνθρωποι που θέλουν να αγοράσουν κάποια έργα, πάντως στο τέλος ο καλλιτέχνης θα πάρει τα ψίχουλα. Θέλω να πω, ότι για να δημιουργηθεί ένα τέτοιο μεγάλο έργο, κατασκευαστικά θα έχει ένα μεγάλο κόστος, αλλά θα είναι ένα έργο που θα μείνει για πάντα. Η σκέψη μου πάνω σε αυτό το έργο είναι ότι επειδή θα είναι ένα κινούμενο γλυπτό, θα μετατρέπεται η μορφή της με ένα τρόπο ως ηχόγραμμα της φωνής της. Θα δημιουργούνται νότες και παρτιτούρες από μια μεγάλη άριά της και το ηχόγραμμα, θα λέγαμε, ότι θα αποσυνθέτει, θα ανασυνθέτει και θα ξανασυνθέτει τελικά το πρόσωπό της. Αυτό θα γίνει σε συνεργασία με μία εταιρεία από το Μιλάνο, διότι μόνο αυτοί μπορούν να το κατασκευάσουν, έτσι ώστε να δημιουργείται όλο αυτό που περιγράψαμε και πραγματικά πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο να δημιουργηθεί ένα τέτοιο έργο στην πόλη της Καλαμάτας.

Μετά από εκεί η έκθεση αυτή θα ταξιδέψει σε διάφορες πόλεις, όπως το Σίδνεϋ στην Αυστραλία, που θα είναι και πάλι χαρά μου να παρουσιαστεί και εκεί η έκθεση για την Μαρία Κάλλας και πιστεύω ότι οι πόλεις που έχουν μια μεγάλη Όπερα θα πρέπει να τιμήσουν την Κάλλας μέσα από μία έκθεση. Είναι στο πρόγραμμα η Ιταλία, η Γαλλία και το Παρίσι, όπως και η Αμερική, ενώ την Ρωσία δεν την συζητάμε πλέον με όλα αυτά που συμβαίνουν, αν και είχα πάρει έγκριση από το Υπουργείο Πολιτισμού της Ρωσίας να παρουσιάσουμε την έκθεση με τους Ήρωες. Αυτά όμως πάγωσαν τώρα! Ξέρετε, η τέχνη είναι μια παγκόσμια γλώσσα και μιλάει σε όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο και μεταφέρει μηνύματα. Είναι ο ιδανικός τρόπος να μεταφέρεις ένα μήνυμα, κατά κάποιο τρόπο δηλαδή η τέχνη κάνει πολιτιστική διπλωματία και μεταφέρει τα πάντα ως μια κοινή γλώσσα. Για παράδειγμα ακούμε μια μουσική, η οποία μιλάει σε όλο τον κόσμο! Βλέπεις ένα έργο τέχνης, ένα πίνακα ή ένα γλυπτό και είτε είσαι Ιάπωνας, είτε είσαι Κινέζος, είτε μιλάς οποιαδήποτε γλώσσα και εκφράζεις διαφορετικά αυτό που βλέπεις, η τέχνη παραμένει μια παγκόσμια γλώσσα και μάλιστα πολύ σημαντική. Η μουσική είναι επίσης μια παγκόσμια γλώσσα, η Μαρία Κάλλας έκανε μια παγκόσμια πορεία, οπότε ίσως συνδέσουμε ξανά την τέχνη τη δική μου με την τέχνη της Μαρίας Κάλλας σε μια ακόμα παγκόσμια περιοδεία ανά τον πλανήτη, για να μεταφέρουμε και πάλι το μήνυμα ότι η τέχνη ενώνει τους ανθρώπους, δεν τους χωρίζει και ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίδιοι μπροστά στην δημιουργία. Επειδή τα έργα μου είναι πολύ χρονοβόρα και δύσκολα ως προς την κατασκευή τους, την οποία αναλαμβάνω μόνος μου, σχεδόν δεν έχω και το περιθώριο του χρόνου για κάτι άλλο. Αυτό που με απασχολεί εμένα προσωπικά δεν είναι τόσο τα χρήματα ή η δόξα, με απασχολεί κυρίως ο χρόνος που θα έχω για να δημιουργήσω έργα, δεδομένου ότι κάθε χρόνο δημιουργώ δύο ή τρία έργα, τέσσερα το πολύ, δεν μπορώ να κάνω παραπάνω. Άρα, φανταστείτε ότι στη ζωή μου το περιθώριο που μπορώ να έχω για να κάνω κάποια έργα είναι μέχρι τα 80 ή 90 χρόνια μου, δεν ξέρω πόσο θα φτάσω, πόσος χρόνος θα μου δοθεί να δημιουργήσω κάποια έργα. Είναι περιορισμένη η δυναμική μου, θα έλεγα, στη δημιουργία των συγκεκριμένων έργων, λόγω της χρονοβόρας κατασκευής τους. Αν ήμουν ζωγράφος για παράδειγμα και έκανα πίνακες, θα μπορούσα να κάνω και χιλιάδες σκίτσα. Εγώ, κάθε έργο που θα κάνω πρέπει να το έχω σκεφτεί πρώτα πολύ καλά, τι ακριβώς είναι αυτό που θέλω να κάνω, πώς θα το κάνω και τι χρόνος απαιτείται για να το κάνω. Ένα πορτραίτο μπορεί να πάρει 5 ή και 6 μήνες, εξαρτάται. Και η δυσκολία έγκειται στο να βρεις το υλικό, θα πρέπει από το μηδέν να δημιουργήσω ένα έργο, δεν έχω έτοιμο υλικό. Ο ζωγράφος θα πάρει τις μπογιές, θα πάρει τον πίνακα, τον μουσαμά και θα αρχίσει να δουλεύει. Εγώ θα πρέπει να δημιουργήσω και το υλικό, ώστε να μπορέσω να δουλέψω, άρα η δυσκολία είναι δεκαπλάσια. Αν και τελικά δεν είναι δυσκολία, γιατί χαρά μου δίνει και είναι η ζωή μου όλο αυτό, το θέμα είναι ότι δεν έχω επαρκή χρόνο για να δημιουργήσω όλα αυτά τα πράγματα. Επιπλέον, κάθε καλλιτέχνης δουλεύει όλα αυτά τα έργα μέσα στο μυαλό του για χρόνια, μπορεί να δουλεύεται κάτι μέσα σου 10 χρόνια μπορεί να δουλεύεται και μερικούς μήνες, αλλά σίγουρα δεν είναι κάτι το οποίο γίνεται εκείνη τη στιγμή. Πολλοί είναι αυτοί που ρωτάνε πόσο κοστίζει ένα έργο και μπορεί να το θεωρήσουν ακριβό. Στην ουσία όμως δεν πουλάς, δίνεις τον χρόνο σου μιας ολόκληρης ζωής, όσο χρειάστηκε για να φτάσεις σε αυτό το επίπεδο και να δώσεις στον συγκεκριμένο άνθρωπο κάτι που ουσιαστικά δεν μπορεί να έχει τιμή, δεν μπορεί να αγοραστεί. Πρέπει ο κόσμος να καταλάβει τους καλλιτέχνες, όλους τους καλλιτέχνες, ότι δίνουν έναν αγώνα κάθε φορά για να δημιουργήσουν ένα έργο και αυτό το έργο πρέπει να το σέβονται, να σέβονται την αξία του κάθε έργου και να μπορούν να προσφέρουν στον καλλιτέχνη, ώστε να μπορεί να συνεχίσει να δημιουργεί. Γιατί ο καλλιτέχνης ό,τι κερδίζει από τα έργα του το ξαναρίχνει πάλι στα έργα του. Πολλοί λίγοι είναι οι καλλιτέχνες που κάνουν lifestyle ζωή, πουλώντας τα έργα τους. Δεν γίνεται αυτό, είναι δύο αντίθετα πράγματα, η τέχνη απαιτεί ιδιαίτερη ταπείνωση, διότι αν δεν έχεις ταπείνωση σε αυτό που κάνεις και σε πνίγει η υπερηφάνεια για το έργο σου, εκεί γίνεσαι στο τέλος μια καρικατούρα του ιδίου του εαυτού σου, με αποτέλεσμα να μην μπορείς να έχεις έμπνευση. Η έμπνευση έρχεται μέσα από την ταπείνωση και όταν καταλάβεις ότι αυτό που κάνεις ουσιαστικά δεν σου ανήκει, αλλά ανήκει στον άνθρωπο, στην ανθρωπότητα ολόκληρη και εσύ απλώς μεταφέρεις με ένα τρόπο ένα μήνυμα. Πρέπει να μορφοποιήσεις ένα μήνυμα, το οποίο περνάει στους ανθρώπους, θα μιλήσει διαφορετικά στον καθένα και ίσως βοηθήσει κάποιον άνθρωπο στο μέλλον -που εσύ δεν τον ξέρεις- βγάζοντάς τον από ένα αδιέξοδο απλά και μόνο βλέποντας ένα έργο σου και λαμβάνοντας αυτό το μήνυμα, που κι εσύ ακόμα ως καλλιτέχνης δεν ξέρεις τι ακριβώς μεταφέρεις.

Σας ευχαριστούμε θερμά κ. Φλώρο για την τόσο ενδιαφέρουσα συνέντευξη και ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο όμορφο και δημιουργικό έργο σας!

Copyright ©Katerina Marinaki. All Rights Reserverd. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.