Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου βρίσκεται στη μοναδική θέση να έχει συμπληρώσει 100 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας. Το 1916, στις 27 Οκτωβρίου και κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, 200 περίπου Ζαγοριανοί ιδρύουν τον «Αγροτικό Συνεταιρισμό Πωλήσεως Γεωργικών Προϊόντων» που 100 χρόνια μετά, έχει παραμείνει ενεργός σε μια περίοδο που είναι γεμάτη από πολλές κορυφαίες ιστορικές φάσεις, ενώ μέσα από την δική του ιστορία αντικατοπτρίζεται και η ελληνική ιστορία ολόκληρου σχεδόν του 20^ου αιώνα. Παράλληλα η εκατονταετής δράση του είναι απολύτως συνυφασμένη με την άυλη πολιτιστική κληρονομία και όλες τις αναπτυξιακές φάσεις της περιοχής της Ζαγοράς, αλλά και ολόκληρου του Ανατολικού Πηλίου. Τα 100 χρόνια δεν είναι μόνο ένα συμβατικό ορόσημο για τον Αγροτικό Συνεταιρισμό με το πασίγνωστο εμπορικό σήμα «ZAGORIN», αλλά συμπυκνώνουν την ιστορία και τις προσπάθειες τριών γενεών παραγωγών και ήδη ανεβάζουν στο προσκήνιο την τέταρτη γενιά, που συνεχίζει την συνεταιριστική παράδοση και τον αγώνα. Στη σημερινή εποχή, ο Συνεταιρισμός απαλλαγμένος πλέον από οικονομικές δυσκολίες, με ανθρώπους αποφασιστικούς, έμπειρους και δραστήριους στο τιμόνι του, αποτελεί κομβικό παράγοντα ανάπτυξης της περιοχής και ελπίδα για τη διατήρηση του βιοτικού της επιπέδου.

Οι εορτασμοί ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2016, σε συνεργασία με τον φορέα πολιτισμού της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος & Αλμυρού «Μαγνήτων Κιβωτός» και στο πλαίσιο του θεματικού της έτους Πολιτισμού 2016-2017 «Μάγνητες και ο πολιτισμός των Γεύσεων». Πρόεδρος της Κιβωτού είναι ο Μητροπολίτης Δημητριάδος & Αλμυρού κ. Ιγνάτιος και γενικός γραμματέας αλλά και ψυχή των δράσεών της ο Νίκος Τσούκας. Μία από τις προσπάθειες της Μαγνήτων Κιβωτού ήταν και το τετραήμερο «Γαστρονομικές απολαύσεις στη Μαγνησία με τον σεφ Βασίλη Καλλίδη», το οποίο υλοποιήθηκε στις αρχές Ιουλίου με τη συνεργασία πολλών φορέων και επιχειρήσεων της Μαγνησίας. Όλες οι δράσεις εντάχθηκαν στην συνεχή  προσπάθεια  όλων των φορέων που συμμετείχαν για  την  προώθηση και τη διαρκή βελτίωση  του γαστρονομικού «προϊόντος» της Μαγνησίας, που συνδέεται αδιαμφισβήτητα με τον πολιτισμό, το περιβάλλον και τους ανθρώπους της περιοχής. Η κορύφωση του τετραημέρου πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της  Ζαγοράς, σε συνεργασία φυσικά με τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ζαγοράς. Με την αφορμή της επετείου της συνεταιριστικής οργάνωσης και του θεματικού έτους του φορέα πολιτισμού, παρουσιάστηκε το νέο προϊόν του Συνεταιρισμού, το πετιμέζι από μήλα Φιρίκια Π.Ο.Π. Πηλίου (φωτο κάτω), που φέρουν και το πασίγνωστο εμπορικό σήμα «ZAGORIN», σε αποκλειστική συνεργασία με τα παραδοσιακά εργαστήρια του Γυναικείου Αγροτουριστικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς.

To  πετιμέζι είναι 100% φυσικό προϊόν από φιρίκια ΠΟΠ Πηλίου που φτιάχνεται χωρίς την προσθήκη συντηρητικών, χρωστικών και ζάχαρης. Τα φιρίκια Π.Ο.Π. Πηλίου είναι ποικιλία μήλων υψηλής διατροφικής αξίας. Το πετιμέζι συγκεντρώνει τα περισσότερα χαρακτηριστικά του μήλου, καθώς ένα μέρος πετιμέζι προέρχεται από δέκα μέρη χυμού μήλου. Το σκούρο αυτό παχύρευστο ελιξίριο είναι γνωστό ως «το μέλι των Κενταύρων» και αποτελεί γλυκαντική ουσία γνωστή στους ανθρώπους εδώ και αιώνες. Αποτελούσε το παραδοσιακό γλυκαντικό σε κάθε σπίτι, μέχρι που εξοστρακίστηκε από τη ζάχαρη. Το εξαιρετικό του άρωμα και οι θεραπευτικές του ιδιότητες ήταν αυτά που έκαναν το πετιμέζι μία συνηθισμένη τροφή για τα παιδιά, αλλά και ένα ευχάριστο «φάρμακο» για τον ερεθισμένο λαιμό. Το πετιμέζι προσφέρει σε μεγάλο βαθμό ενέργεια και υψηλά ποσοστά σιδήρου και ασβεστίου. Έχει παρόμοιες αντιβιοτικές και θεραπευτικές ιδιότητες με το μέλι. Το πετιμέζι έχει αρχίσει όμως να εισβάλει ξανά στις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων από τις σύγχρονες γκουρμέ κουζίνες, ως τελευταία λέξη της μόδας στις γλυκές και αλμυρές αλχημείες των σεφ.  Οι χρήσεις του είναι πολλαπλές σε μαγειρική και ζαχαροπλαστική, αλλά ξεχωρίζει ως ένας «γλυκός» σύμμαχος για φυσικό σίδηρο στις περιόδους εγκυμοσύνης και θηλασμού,  με έντονη αντικαταθλιπτική δράση, και ένας «μηλομελένιος» συνοδός του καφέ και του τσαγιού. Το προϊόν διατηρείται για πολύ καιρό εκτός ψυγείου.

Το Δ.Σ. της Οργάνωσης, με αίσθημα ύψιστης τιμής και βαρύτατης ευθύνης, ανέπτυξε διάφορες δράσεις πολιτιστικού, εκπαιδευτικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα με αφορμή την σημαντική αυτή επέτειο. Στo πλαίσιo των δράσεων αυτών διοργανώθηκε και το τριήμερο εκδηλώσεων, που αποτέλεσε και την κορύφωση της συνολικής προσπάθειας στις 2 έως και 4 Σεπτεμβρίου 2016, με την παρουσία του Πρόεδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, ο οποίος και ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης Ζαγοράς-Μουρεσίου παρόντων των πολιτικών, θρησκευτικών και στρατιωτικών αρχών της περιοχής. Οι εορτασμοί ξεκίνησαν την Παρασκευή το απόγευμα, στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου Ζαγοράς, με εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες για παιδιά. Τα παιδιά της Δ’ τάξης του Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Ζαγοράς παρουσίασαν και δραματοποίησαν το βιβλίο «Ο πρώτος παιδικός συνεταιρισμός!» με τη συνδρομή της ομάδας ΠΑΖΛ (Θεατρικό παιχνίδι). Επίσης, παρουσιάσθηκε η έκδοση του Ολοήμερου Νηπιαγωγείου Ζαγοράς (αφίσα για την οικολογική καλλιέργεια) και η έκδοση «Σκιτσογραφώντας τον Παπαδιαμάντη – Το μοιρολόγι της φώκιας» του Πολυμέρειου Γυμνασίου Ζαγοράς. Ακολούθησε Παράσταση Θεάτρου Σκιών από τον Θίασο Π. Φιλιππίδη, μια παράσταση για μικρούς και μεγάλους βασισμένη στο βιβλίο «Ο πρώτος παιδικός συνεταιρισμός !», με προσφορά φιγούρων του θεάτρου Σκιών για τα παιδιά και η βραδιά ολοκληρώθηκε με την συναυλία έντεχνου και λαϊκού τραγουδιού, από το πολυμελές μουσικό σχήμα με τη συνοδεία της τραγουδίστριας Ζωής Τσαλαβρέτα σε έντεχνα και λαϊκά τραγούδια.

Το Σάββατο το πρωί οι εκδηλώσεις συνεχίζονται, πάντα στην φιλόξενη πλατεία Αγίου Γεωργίου Ζαγοράς, Χαιρετισμοί επισήμων, ομιλία για την ιστορία του Συνεταιρισμού και την συνεταιριστική παράδοση των 100 χρόνων και ομιλία του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Ευάγγελου Αποστόλου, ολοκληρώνουν το πρωινό πρόγραμμα.

Το βράδυ η πλατεία Αγίου Γεωργίου Ζαγοράς φιλοξένησε συναυλία λαϊκού τραγουδιού με τον Γεράσιμο Ανδρεάτο (φωτο κάτω), τον οποίο συνόδευσαν η Σοφία Παπουλάκου και η Βιολέτα Τάγκαλου.

Την Κυριακή το πρωί, κατά την κορύφωση των εορταστικών εκδηλώσεων, η Ζαγορά υποδέχθηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο. Στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου Ζαγοράς τελέσθηκε Θεία λειτουργία με την έναρξη της Ινδίκτου (δηλαδή του νέου εκκλησιαστικού έτους), του νέου οικονομικού έτους, αλλά και τον εορτασμό τής -από το Οικουμενικό Πατριαρχείο- καθιερωμένης ημέρας προσευχής για το περιβάλλον, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Δημητριάδος & Αλμυρού κ. Ιγνατίου. Στην συνέχεια, στην Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Ζαγοράς, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης του Κώστα Κομνηνού και σύντομη ξενάγηση του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Αμέσως μετά όλοι μετέβησαν στο Δημαρχείο Ζαγοράς-Μουρεσίου, όπου πραγματοποιήθηκε η ανακήρυξη του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, σε επίτιμο δημότη Ζαγοράς-Μουρεσίου από τον Δήμο Ζαγοράς-Μουρεσίου.

Στην πλατεία Αγίου Γεωργίου Ζαγοράς παρατέθηκε στην συνέχεια επίσημο γεύμα από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ζαγοράς προς τιμήν του Προέδρου της Δημοκρατίας, το οποίο συνοδεύτηκε από συναυλία παραδοσιακής μουσικής με το μουσικό σχήμα «Ραστωδία».

Παράλληλα, ο Συνεταιρισμός αποφάσισε να στηρίξει τη νέα γενιά των Ζαγοριανών συνεταιριστών και μελλοντικών επιστημόνων, θυμίζοντας τους ότι όλα ξεκίνησαν από ένα χωριό που έχει ιστορία, παρόν και μέλλον, αναλαμβάνοντας την έκδοση του βιβλίου, που έγραψαν δώδεκα μαθητές και μαθήτριες του Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου Ζαγοράς «Ρήγας Φεραίος» με τίτλο:«Ο πρώτος παιδικός συνεταιρισμός! – Αναζητώντας τις ιδέες και τις αξίες του συνεταιριστικού πνεύματος», υπό την καθοδήγηση του δασκάλου τους και μέλους του Δ.Σ. του Συνεταιρισμού Κυριαζή Παπούλια.

Στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών δράσεών του επ’ αφορμή των εορτασμών ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου προκήρυξε Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό με θέμα «Ένα μήλο την ημέρα… το μήλο συμβάλλει στην υγιεινή διατροφή!» για μαθητές Α΄ ως και ΣΤ΄ Δημοτικού, στον οποίο συμμετείχαν εκατοντάδες σχολικές μονάδες, αλλά και μεμονωμένοι υποψήφιοι, με τον  συνολικό αριθμό των συμμετεχόντων να ξεπερνά τους 10.000.  Παραλήφθηκαν 4.586 έργα, αποτέλεσμα ατομικής ή ομαδικής προσπάθειας και είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι εκπροσωπούνται, μέσω των μαθητών, όλες οι Περιφερειακές Ενότητες της Ελλάδας. Το διαγωνιστικό πεδίο είχε τοποθετηθεί σε δύο θεματικές ενότητες, εικαστικά και ψηφιακά έργα. Τα περισσότερα έργα ανήκουν στη κατηγορία των εικαστικών, ωστόσο τα ψηφιακά έργα κυρίως ομαδικά βίντεο, παρότι λιγότερα, κατέπληξαν τους αξιολογητές για την αρτιότητα της παραγωγής τους. Στα εικαστικά έργα υπήρξαν χιλιάδες ζωγραφιές και εκατοντάδες εικαστικές κατασκευές με υλικά όπως πηλός, ξύλο, πέτρα, πλαστικό, πλαστελίνη, χαρτί, γύψος κ.λπ. Η επίσημη βράβευση και οι απονομές διακρίσεων θα πραγματοποιηθούν στις 7 Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, σε ειδική εκδήλωση στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, στο κτίριο του Υπουργείου Παιδείας. Ειδική μνεία θα γίνει για τους μαθητές από το Ελληνικό Σχολείο στη Γερμανία και για τους μαθητές του κέντρου φιλοξενίας μεταναστών στη Λέσβο. Ιδιαιτέρως για τα παιδιά στη Μόρια, που ακόμα δεν έχουν τοποθετηθεί και ενταχθεί σε σχολική μονάδα, ο διαγωνισμός αποτέλεσε μία ευκαιρία συμμετοχής στα εκπαιδευτικά δρώμενα της χώρας, στο πλαίσιο παρακολούθησης ειδικού εκπαιδευτικού προγράμματος του Υπουργείου Παιδείας.

Τέλος, ο Συνεταιρισμός προχώρησε στην δημιουργία ενός λευκώματος για την ιστορική διαδρομή του, αλλά και ενός ντοκιμαντέρ με τίτλο «Με τα τσαπιά και με τα θκέλια …», το οποίο αποτελεί ένα ακόμα παραδοτέο της οργάνωσης, που θα αποτελέσει παρακαταθήκη για τους νέους και νέες της περιοχής. Σε συνδυασμό μάλιστα με το λεύκωμα και το compact disk με τον τίτλο «EUPHORIA», με τη μουσική του ντοκιμαντέρ από τον Ανδρέα Κατσιγιάννη, ολοκληρώνεται ένας ευρύτερος κύκλος καταγραφής και τεκμηρίωσης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της οργάνωσης. Μέσα από αυτή την τριπλή προσπάθεια καταγράφονται οι αγώνες και ο μόχθος των Ζαγοριανών αγροτών και αγροτισσών, που μέσα σε δύσκολες συνθήκες, πολέμους, δικτατορίες, οικονομικές και πολιτικές κρίσεις κατάφεραν να κρατήσουν ζωντανή την ιδέα του «συνεταιρίζεσθαι» και να την μεταλεμπαδέψουν σε τέσσερις γενιές.
Ο τίτλος του ντοκιμαντέρ «Με τα τσαπιά και με τα θκέλια …» παραπέμπει στο μόχθο των αγροτών της Ζαγοράς, που χωρίς μηχανικά μέσα και μηχανήματα μόνο με τα χέρια τους και δυο εργαλεία, δηλαδή το τσαπί και το θκέλι (δικέλι), κατάφεραν να εκχερσώσουν απέραντες εκτάσεις από ήμερες και άγριες καστανιές, να δημιουργήσουν αναβαθμίδες χτίζοντας πεζούλες από χιλιάδες πέτρες για την στήριξη των επικλινών εδαφών της Ζαγοράς και να δημιουργήσουν προοδευτικά ένα απέραντο μηλεώνα. Το ντοκιμαντέρ αποτελεί προϊόν έρευνας, που ξεκίνησε ήδη από το 2012 ο Ζαγοριανός ερευνητής Αλέξανδρος Καπανιάρης, ο οποίος έγραψε και τα κείμενα, ενώ οι λοιποί συντελεστές του είναι: Γιώργος Λάγδαρης (σκηνοθεσία), Αθανασία Ξαφάρα (μοντάζ), Αντώνης Πολίτης (επιμέλεια προφορικών μαρτυριών), Τάσος Νικολάου (διεύθυνση φωτογραφίας), Ανδρέας Κατσιγιάννης (μουσική), Γιάννης Καπουρνιώτης και Δημήτρης Δακτυλάς (αφήγηση).
Υπεύθυνη όλων των δράσεων για τα 100 χρόνια διαρκούς λειτουργίας του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς Πηλίου είναι η δραστήρια και αεικίνητη αντιπρόεδρός του Δέσποινα Βαρούτα (στη φωτο πάνω πρώτη από αριστερά), την οποία και από εδώ οφείλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά για τις προσκλήσεις και την ευκαιρία που μας έδωσε να παρακολουθήσουμε από κοντά τις αξιόλογες αυτές δράσεις της Οργάνωσης.