Ο πολιτιστικός χώρος «Apothiki» σε συνεργασία με την «Taste Lemnos» διοργάνωσαν για δεύτερη χρονιά το Φεστιβάλ Γαστρονομίας και Κρασιού «LEMNOS PHILEMA«, από τις 27 έως και τις 29 Ιουλίου 2018, στο πανέμορφο νησί του Βορείου Αιγαίου, την Λήμνο. Η τόσο όμορφη και εύηχη ελληνική λέξη «φίλεμα», που δηλώνει την προσφορά φαγητού ή ποτού και την φιλική χειρονομία του κεράσματος, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης διοργάνωσης αποκτά επίσης την έννοια της φιλοξενίας, της ποιότητας και της γιορτής. Πρωταρχικό στόχο των διοργανωτών αποτελεί η μύηση των επισκεπτών στην ποιότητα των προϊόντων της Λήμνου, μέσα από μια γιορτή για την γαστρονομία και το φημισμένο κρασί του νησιού, το οποίο μπορεί και πρέπει να καταστεί γαστρονομικός προορισμός. Ένα νησί πραγματικός παράδεισος, ευλογημένο από τους θεούς που κατοίκησαν άλλωστε εδώ, όπως ο Ήφαιστος, αλλά και τα παιδιά του, οι Κάβειροι. Είναι μήπως τυχαίο το γεγονός ότι εδώ βρίσκεται και η θεωρούμενη ως αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης, η Πολιόχνη; Σίγουρα όχι, μιας και ο τόπος αυτός, ο ήρεμος και γαλήνιος, με τους χαμηλούς λόφους και τις εύφορες πεδιάδες του, σαγηνεύει διαχρονικά όποιον τον γνωρίζει! Προφανώς και εμάς!
Ένα πλούσιο πρόγραμμα παράλληλων εκδηλώσεων εμπλούτισαν το Φεστιβάλ 2018 προσφέροντας σε όλους όσοι συμμετείχαμε μια «χορταστική» εμπειρία της γαστρονομικής παράδοσης του τόπου! Ακολουθήστε μας σε μία απολαυστική περιπλάνηση στους τόπους παραγωγής των εξαιρετικών τοπικών προϊόντων του νησιού, που βεβαίως δεν εξαντλούνται σε ένα μόνον άρθρο, ούτε καν στο πλαίσιο ενός ταξιδιού στην ερωτεύσιμη Λήμνο.
ΚΑΣΠΑΚΝΈΣ ΛΙΧΟΥΔΙΕΣ
Μια ευχάριστη έκπληξη μας περίμενε στο κατάστημα «Κασπακ’νές Λιχουδιές», στο κέντρο της Μύρινας, όπου και διατίθενται προς πώληση τα προϊόντα του εργαστηρίου παρασκευής παραδοσιακών ζυμαρικών & βουτημάτων της Μυρσίνης Χρυσοκέφαλου-Χορού. Οι παραδοσιακές συνταγές της Λήμνου και το μεράκι της Μυρσίνης υπήρξαν οι καταλύτες για την δημιουργία της επιχείρησης, η ονομασία της οποίας, κατά το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα, σημαίνει «Λιχουδιές από τον Κάσπακα».

Στην φωτογραφία ο εξαιρετικά καλαίσθητος χώρος του καταστήματος και αριστερά η Μυρσίνη (στο κέντρο) με την ομάδα της.

Στο κατάστημα πώλησης του εργαστηρίου «Κασπακ’νές Λιχουδιές» διατίθενται μεταξύ άλλων παραδοσιακά γλυκά, ζυμαρικά, βουτήματα, πίτες και τυροπιτάκια, όλα χωρίς συντηρητικά και φτιαγμένα αποκλειστικά με αγνά υλικά όπως το αλεύρι από σκληρό σιτάρι, το αιγοπρόβειο γάλα και τα χωριάτικα αυγά, που παράγονται στη Λήμνο, στα κτήματα της οικογένειας.

Τυροπιτάκια πεντανόστιμα με τα ανόμοια σχήματά τους να πιστοποιούν την χειροποίητη παρασκευή τους!

Μια μοσχοβολιστή μπαλίτσα από αμύγδαλα, κονιάκ και κανελογαρύφαλλα, τυλιγμένη σε ένα αέρινο πέπλο λιωμένης βανίλιας -το γνωστό υποβρύχιο- αποτελεί την ναυαρχίδα του γλυκόκοσμου της Λήμνου και έφθασε να ξετρελάνει με την μοναδική γεύση του και τον ίδιο τον Ελευθέριο Βενιζέλο, όταν κάποτε επισκέφθηκε το νησί, με αποτέλεσμα να πάρει έκτοτε, προς τιμήν του μεγάλου ηγέτη, το όνομα που διατηρεί ως σήμερα: βενιζελικά

Οι «σαμ’σάδες» ή «σαμουσάδες» είναι οι μπακλαβάδες της Λήμνου -θυμίζουν όμως και σαραγλί-, υπέροχα κρατσανιστά γλυκάκια με φύλλο, το οποίο περικλείει γέμιση από αμύγδαλα -ή καρύδια ή και τα δύο μαζί- και φυσικά κανελλογαρύφαλα, αλλά το μυστικό της κρύβεται στην προσθήκη μπόλικου καβουρντισμένου σουσαμιού.

Η Μυρσίνη Χρυσοκέφαλου-Χορού και οι «Κασπακ’νές Λιχουδιές» της παράγουν επίσης ζυμαρικά, όπως φλομάρια, αφτούδια, μακαρόνια με χωριάτικα αυγά , τραχανά και κουσκουσάκι, αλλά και πολλές ακόμα γλυκολιχουδιές, όπως τα αμυγδαλωτά άχνης και φόρμας.
ΑΡΤΟΠΟΙΕΙΟ ΣΑΡΙΚΛΗΣ
Επόμενη στάση μας το «Αρτοποιείο Σαρικλής«, όπου από το 1962 παράγεται μία πληθώρα αγνών προϊόντων μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν τα: «Προποντίς» βουτήματα με μέλι Λήμνου και λιγότερη ζάχαρη, «Σαμάκια» βουτήματα χωρίς βούτυρο με σησαμέλαιο Λήμνου, «Λημνιό Καρυδάκι» παξιμαδάκι με καβουρντισμένο αμύγδαλο της Λημνιάς ποικιλίας «καρυδάκι», «ΑΜΜΟ-thiness» κριτσίνι ολικής αλέσεως χωρίς ζάχαρη, αλάτι και αυγό με λημνιό κρασί και μέλι και τέλος «Μπουκιές ελαιολάδου» τραγανές μπουκιές με ελαιόλαδο.

Στην κεντρική πλατεία ενός από τα ομορφότερα χωριά της Λήμνου, του Κοντιά…

…συναντούμε το «Αρτοποιείο Σαρικλής» τα υψηλής ποιότητος προϊόντα του οποίου διανέμει ο ίδιος ο ιδιοκτήτης του, ο Θοδωρής Σαρικλής, σε ολόκληρη την Λήμνο.

Γενική άποψη του χώρου πώλησης των προϊόντων Σαρικλής.

Εκτός από όσα ήδη αναφέρθηκαν παραπάνω, το «Αρτοποιείο Σαρικλής» παράγει επίσης Κριτσίνι Λήμνου και Κριτσίνι από καλαμπόκι, καθώς και μπισκότα Sable, αλλά και μπισκότα Μαργαρίτα γεμιστά σοκολάτας. Εξαιρετικής νοστιμιάς ήταν και όλα τα σφολιατοειδή που δοκιμάσαμε, παραγωγής του αρτοποιείου…

…όπως και η μεγάλη γκάμα τσουρεκιών, βουτημάτων και άλλων μικρών γλυκισμάτων.

Ο Θοδωρής Σαρικλής εν ώρα εργασίας στο βασίλειό του, το εργαστήρι του, που φιλοξενείται στον όροφο πάνω από το Αρτοποιείο.
ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΒΙΓΛΑ ΛΗΜΝΟΥ
Το «Αγρόκτημα Βίγλα«, είναι μία οικογενειακή επιχείρηση και ταυτόχρονα ένα σύγχρονο τυροκομείο, που ξεκίνησε την λειτουργία του το Φεβρουάριο του 2017, στην περιοχή του Κάσπακα. Όλα τα προϊόντα, παρασκευάζονται αποκλειστικά από γάλα αιγοπροβάτων ελευθέρας βοσκής στην Βίγλα του Κάσπακα Λήμνου και μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν η φέτα και το καλαθάκι Λήμνου (αμφότερα Π.Ο.Π.), το παραδοσιακό μελίχλωρο της Λήμνου με την βουτυρένια και κρεμώδη γεύση και υφή του, καθώς και το «πλούσιο» πρόβειο γιαούρτι.Τέλος, το κασκαβάλι, το τυρί των Λημνιών κτηνοτρόφων, των κεχαγιάδων, που μοιάζει μεν με το μελίχλωρο, αλλά με πιο έντονο άρωμα και βουτυράτη γεύση.

Το πέτρινο υπερσύγχρονο Τυροκομείο της οικογένειας Αριστείδη Γ. Βοϊδη, το «Αγρόκτημα Βίγλα«, στον Κάσπακα της Λήμνου.

Λεπτομερής ξενάγηση της δημοσιογραφικής μας ομάδας από την οικογένεια Βοϊδη. Όπως μας εξήγησαν οι καλλιέργειες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή των προϊόντων, είναι μικροβιακές, βασισμένες στο μεσογειακό κλίμα όπου διαβιούν τα αιγοπρόβατα και η πυτιά είναι ζωική 100%. Η επιχείρηση διαθέτει όλες τις απαραίτητες Πιστοποιήσεις (HACCP, ISO 22000, AGROCERT), που αφορούν στον τρόπο λειτουργίας της, τις πρώτες ύλες (καλλιέργειες, πυτιές, αλάτι, κλπ) και τον εξοπλισμό της, καθώς και Σύστημα Ιχνηλασιμότητας.

Οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις του Τυροκομείου. Το προφίλ της επιχείρησης στοχεύει σταθερά στην ποιότητα και την παράδοση, πάντα με σεβασμό απέναντι στον καταναλωτή και το περιβάλλον.

Εδώ ο δημιουργός της μονάδας Αριστείδης Βοϊδης, πρώην τραπεζικό στέλεχος, μαζί με τους γιους του Γιάννη και Άρη.
ΚΥΛΙΝΔΡΟΜΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΑΘ. ΜΑΥΡΟΥΔΗ
Πολύ ενδιαφέρουσα -κυρίως για τις λαογραφικές μου ανησυχίες- ήταν και η επίσκεψή μας στο Καρπάσι και στον εκεί Κυλινδρόμυλο του Παναγιώτη Μαυρουδή, ο οποίος και μας ξενάγησε αναλυτικά στην διαδικασία μετατροπής του χρυσαφένιου σιταριού σε πολύτιμο και εξαιρετικής ποιότητος αλεύρι! Ο έμπειρος και ακάματος μυλωνάς, όντας από παιδί στο επάγγελμα αυτό, μας έλυσε και πολλές απορίες σχετικές με τους τύπους αλεύρων. Για παράδειγμα, μας διευκρίνισε ότι το Μαυραγάνι παίρνει το όνομά του από το γεγονός ότι η κορυφή του ώριμου σιταριού (το αγάνι του), είναι μαύρου χρώματος, λόγω των ηφαιστειογενών εδαφών του νησιού. Ευκαιρίας δοθείσης να πούμε ότι ψωμί Μαυραγάνι παρασκευάζει και πωλεί στα πρατήριά της σε όλη τη Λήμνο η εταιρεία ΧΡΥΣΑΦΗ.

Ο ευγενέστατος Παναγιώτης Μαυρουδής μας υποδέχθηκε εδώ μαζί με την σύζυγό του.

Ο ευλογημένος καρπός, ο βρώσιμος «χρυσός» θα τολμούσα να πω!

Ο κ. Παναγιώτης υποδέχεται τον chef Αλέξανδρο Παπανδρέου.

Εδώ η παράδοση δεν είναι μουσειακού χαρακτήρα…

…αν και μέσα στον Κυλινδρόμυλο του κυρίου Παναγιώτη εντοπίσαμε και πολλά αντικείμενα, σιωπηλούς πλέον μάρτυρες μιας άλλης εποχής. Στον εικονιζόμενο χειρόμυλο στηριζόταν για παράδειγμα η οικιακή άλεση δημητριακών, αλλά και άφκου, δηλαδή της ντόπιας φάβας, από την τοπική ποικιλία Lathyrus Ochrus.
ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ ΤΥΡΕΒΑΝΑ ΓΙΩΡΓΟΥ – ΡΑΦΑΗΛ ΓΙΑΝΝΕΛΗ
Ο Γιώργος-Ραφαήλ Γιαννέλης είναι νεώτατος, μόλις 27 ετών, Φιλόλογος με Μεταπτυχιακό Λαογραφίας από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και παράλληλα είναι ερασιτέχνης τυρεβάνας, εξασκεί δηλαδή την τέχνη κατασκευής των τυριβολιών, των μικρών καλαθιών από βούρλα για το στράγγισμα των τυριών, εξ ου και η ονομασία τους «καλαθάκια». Την τέχνη αυτή του τη δίδαξε η νονά του και ο ίδιος φροντίζει να την μεταλαμπαδεύσει σε κάθε ενδιαφερόμενο. Άλλωστε, όπως μας εξηγεί, στην Λήμνο η τέχνη αυτή διδάσκεται μόνο από θηλυκό προς αρσενικό μέλος της ευρύτερης οικογένειας. Δείτε το σχετικό video στο κανάλι μας στο YouTube.

Ο Ραφαήλ μυεί στα μυστικά της τέχνης του τον chef Αλέξανδρο Παπανδρέου.

Δυστυχώς, τα καλαθάκια από βούρλα τα χρησιμοποιούν πλέον μόνο οι οικιακοί τυροκόμοι, που με μεράκι και προσήλωση διατηρούν ανέπαφες τις παραδόσεις τους, ενώ τα μεγάλα τυροκομεία χρησιμοποιούν πλαστικά, μιας και αυτό ορίζει η σχετική νομοθεσία.

Ο Ραφαήλ Γιαννέλης μας πληροφόρησε ότι τα -κυριολεκτικά αμέτρητα- κοπάδια ζώων του νησιού χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με το μέγεθός τους: τα κεχαγιάδικα (τα μεγάλα), τα τσοπάνικα (τα μεσαία) και τα μικρά.

Εμείς δεν έχουμε παρά να συγχαρούμε τον Ραφαήλ για το πάθος του σε ό,τι έχει να κάνει με την διατήρηση των παραδόσεων του τόπου του. Το παράδειγμά του είναι φωτεινό και ελπιδοφόρο!
Πληροφορίες και για άλλους παραγωγούς, αλλά και οινοποιούς του νησιού, εξίσου «μερακλήδες» και ευλαβικά προσηλωμένους στην παράδοση του τόπου τους θα βρείτε και στο άρθρο μας για το «Lemnos Philema» 2018.
Copyright ©Katerina Marinaki. All Rights Reserverd.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
Σχολιάστε