Λασίθι. Το ανατολικότερο άκρο της Κρήτης, η γη που γέννησε τον Δία κυριολεκτικά μέσα από τα σπλάχνα της, η γη που φιλοξενεί μερικά από τα διασημότερα τουριστικά θέρετρα της μεγαλονήσου, όπως η Ελούντα, η Ιεράπετρα και η Σητεία, αλλά και μερικά από τα σημαντικότερα μινωικά κέντρα, όπως αυτά της Ζάκρου, της Βασιλικής, των Γουρνιών και του Παλαιοκάστρου. Με έκταση 1823 τ.χλμ. και σχεδόν 80.000 κατοίκους, το Λασίθι προσφέρει στους επισκέπτες του αμέτρητες δυνατότητες πολλαπλών απολαύσεων. Απολαύσεων στο πλαίσιο ενός μοναδικού φυσικού περιβάλλοντος, όπου οροπέδια, φαράγγια, σπήλαια, μικρονήσια, κόλποι και ορμίσκοι συναγωνίζονται σε κάλλος, αλλά και  απολαύσεων στο πλαίσιο των πολυποίκιλων επιλογών, που προσφέρουν οι πανέμορφες πόλεις και τα χωριά του.

Επιλογές για ενδιαφέρουσες αγορές και έντονη νυχτερινή ζωή, για γευστικές αναζητήσεις στα γραφικά ταβερνάκια ή για ατελείωτες συζητήσεις παρέα με τους ντόπιους στα παραδοσιακά καφενεία. Το πάντρεμα της παράδοσης με τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου, το συνταίριασμα του παλιού και του καινούριου, προσδίδουν στον τόπο αυτό μια ξεχωριστή προσωπικότητα, που θα τέρψει τις αισθήσεις σας, αλλά κυρίως την ψυχή σας! Πρωτεύουσα και σημαντικότερο αστικό κέντρο της Π.Ε. Λασιθίου η γοητευτική πόλη του Αγίου Νικολάου.

Η αρχαία πόλη Λατώ προς Καμάρα (Καμάρα), βρίσκεται κάτω από τη σύγχρονη πόλη του Αγίου Νικολάου και αναπαύεται αναθυμούμενη τις παλιές της δόξες. Ήταν τότε, προς τα τέλη του 2ου π.Χ. αι., όταν κάτοικοι από τη Λατώ Ετέρα (Λατώ) εγκαταστάθηκαν στο επίνειό της, την Καμάρα, η οποία έκτοτε και ως τη ρωμαϊκή εποχή, υπήρξε το αστικό κέντρο των Λατίων και ως αυτόνομη πόλη διέθετε δικό της νόμισμα και ημερολόγιο, ενώ ως πολιούχο της λάτρευε τη θεά της γονιμότητας Ελεύθια ή Ειλειθυία, προστάτιδας των τοκετών. Η δωρική πόλη Λατώ Ετέρα, από τις γνωστότερες και καλύτερα διατηρημένες αρχαίες πόλεις της Κρήτης, αστικό κέντρο της ομώνυμης πόλης-κράτους, βρίσκεται 3 χλμ. βόρεια της Κριτσάς και καταλάμβανε δύο λόφους και το μεταξύ τους διάσελο. Τα σωζόμενα κτίριά της χρονολογούνται στον 4^ο έως και 2^ο π.Χ. αι., οπότε και φαίνεται ότι εγκαταλείφθηκε σταδιακά από τους κατοίκους της, οι οποίοι μετακινήθηκαν προς τα παράλια.

Μετά τον 4ο π.Χ. αι., η Καμάρα αυτονομήθηκε κι έτσι το λιμάνι αναπτύχθηκε ταχύτατα σε βάρος της Λατώς (το όνομά της φαίνεται να προέρχεται από τη Λητώ -δωρικά Λατώ-, την μητέρα του Απόλλωνα και της Άρτεμης), μετατοπίζοντας παράλληλα το κέντρο βάρους της ενιαίας πόλης-κράτους, που αποτελούσαν οι δύο πόλεις. Η Καμάρα παρέμενε σημαντική πόλη και κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, αποτελούσε δε έδρα Επισκοπής και μάλιστα εδώ, στη θέση Νησί, χτίστηκε μία από τις αρχαιότερες βυζαντινές εκκλησίες της Κρήτης, ο Άγιος Νικόλαος απ’ όπου πήρε τ’ όνομά της η σύγχρονη πόλη. Την περίοδο της Ενετοκρατίας (1204 – 1669), Γενουάτες πειρατές έκτισαν στο λόφο Κεφάλι το φρούριο, που λόγω της θέσης του ονομάστηκε Μιραμπέλλο (=ωραία θέα), ονοματοδοτώντας έκτοτε ολόκληρη την περιοχή του κόλπου του Μιραμπέλλου, του μεγαλύτερου της Κρήτης. Η πόλη παρήκμασε επί Τουρκοκρατίας και από το 1905 αποτελεί την πρωτεύουσα της σημερινής  Π.Ε. Λασιθίου.

Η σύγχρονη πόλη του Αγίου Νικολάου, αποτελεί ένα κοσμοπολίτικο θέρετρο διεθνούς εμβέλειας, που υποδέχεται χιλιάδες επισκεπτών ετησίως, αρχής γενομένης από τη δεκαετία του ’60, όταν βαριά ονόματα του κινηματογράφου, όπως ο Jules Dassin και ο Walt Disney, τράβηξαν τα φώτα των προβολέων πάνω στην γραφική πολιτειούλα. Επιστέγασμα της ομορφιάς της πόλης η Λίμνη της -όπως απλά την αποκαλούν οι ντόπιοι-, περιτριγυρισμένη από κοκκινωπά βράχια και πλούσια βλάστηση, η οποία και φιλοξενούσε -κατά την μυθολογία- στα βαθυγάλανα νερά της, τα μπάνια των θεών Αθηνάς και Αρτέμιδος Βριτομάρτιδος.

H Λίμνη Βουλισμένη αποτελεί ουσιαστικά μια μικρή λιμνοθάλασσα στο κέντρο της πόλης, με την οποία συνδέονται επίσης δύο αστικοί μύθοι, αφενός για το γεγονός μη ύπαρξης πυθμένα και αφετέρου για το ότι η Λίμνη συνδέεται με το ηφαίστειο της Σαντορίνης, δεδομένου ότι κατά την τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου, το 1956, τα νερά της Λίμνης φούσκωσαν και πλημμύρισαν τις γύρω από αυτήν αποθήκες. Στον πυθμένα της λίμνης υπάρχει πολεμικό υλικό που εγκαταλείφθηκε από τους Γερμανούς στρατιώτες προτού αποχωρήσουν στο τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.

Πολύχρωμα ψαροκάικα και αμέτρητα καφέ κι εστιατόρια ατενίζουν τη γέφυρα, που ενώνει τα δύο τμήματα της πόλης, αλλά και τις πλευρές της διώρυγας, που διανοίχθηκε το 1867, από το χριστιανό διοικητή Κώστα Αδοσίδη Πασά. Έτσι, το βάθους 64 μέτρων μεσαιωνικό Μαντράκι (=κλειστό λιμάνι), αποτελεί πλέον συνέχεια της ανοιχτής θάλασσας, με πεντακάθαρα νερά. Από τη Νότια πλευρά της Λίμνης, εκεί όπου δένουν μικρά σκάφη αλιείας, ξεκινά ένα πετρόχτιστο μονοπάτι, που ελίσσεται ανάμεσα στα δένδρα και οδηγεί στο πάρκο με πεύκα και αλμυρίκια, που αγναντεύει από ψηλά την Λίμνη, προσφέροντας μια μοναδική πανοραμική θέα της πόλης.

Ακοίμητοι φρουροί στην είσοδο του λιμανιού της πόλης το Μικρό και το Μεγάλο Νησί, που φιλοξενούν αντίστοιχα τον Φάρο και την εκκλησία των Αγίων Πάντων. Στο νησάκι των Αγίων Πάντων εκτρέφονται κρητικοί αίγαγροι, τα διάσημα κρι-κρι και είναι επισκέψιμο την ημέρα της γιορτής των Αγίων (κινητή γιορτή). Πανέμορφες και τιμημένες επανειλημμένως με «Γαλάζια Σημαία» είναι οι παραλίες του Αγίου Νικολάου: η Πλαζ του Ε.Ο.Τ., που διαθέτει mini golf και άριστες υποδομές για σπορ, η Άμμος και η Κιτροπλατεία, κυριολεκτικά στην καρδιά της πόλης, το Αμμούδι και η Χαβάνια, στον παραλιακό δρόμο προς Ελούντα, η Αμμουδάρα και ο Αλμυρός, νότια της πόλης, στο δρόμο προς Καλό Χωριό. Η περιοχή του Αλμυρού φιλοξενεί έναν σημαντικότατο υδροβιότοπο, προστατευμένο από τη Σύμβαση Ραμσάρ, κατάφυτο από ευκαλύπτους, καλάμια και βούρλα, όπου βρίσκουν καταφύγιο σπάνια είδη πανίδας και ορνιθοπανίδας.

Εξίσου γοητευτικό και εντυπωσιακό το Λιμάνι, με τα πολύχρωμα κεραμοσκεπή σπίτια του να βρίσκονται σε αέναο διάλογο με τα πλοία της γραμμής και τα εκδρομικά σκάφη, που ξεκινούν καθημερινά από δω. Η γνωριμία μας με την πόλη συνεχίζεται με τον περίπατο στον Παραλιακό Δρόμο, ο οποίος κατακλύζεται από καταστήματα, μπαρ, εστιατόρια και ξενοδοχεία, συνδέοντας την γέφυρα με την παραλία Αμμούδι. Η καρδιά της πόλης χτυπά στην Πλατεία Ελευθερίας, με το Μνημείο Ηρώων και τον καθεδρικό ναό της Αγίας Τριάδας.

Στα βόρεια της πόλης, στην κορυφή μικρής χερσονήσου βρίσκεται ο Ι.Ν. του Αγίου Νικολάου, χαρακτηριστικό δείγμα πρωτοβυζαντινής αρχιτεκτονικής. Η εκκλησούλα χτίστηκε την περίοδο της εικονομαχίας (7^ος – 9^ος αι.), όπως μαρτυρά η εσωτερική διακόσμησή της, που περιλαμβάνει αποκλειστικά και μόνο γεωμετρικά και φυτικά σχέδια, όπως τεμνόμενους κύκλους, σχηματοποιημένα δέντρα, ρόμβους και ρόδακες. Όταν ο ναός επισκευάστηκε στα μέσα του 14^ου αιώνα, λόγω των ζημιών που είχε υποστεί από τον φοβερό σεισμό του 1303, η ανεικονική διακόσμηση καλύφθηκε με εικονική χριστιανική ζωγραφική.

Στα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης συγκαταλέγονται και τα αξιόλογα Μουσεία της. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Νικολάου εκτίθενται κυρίως ευρήματα της Ανατολικής Κρήτης από τη Νεολιθική εποχή έως το τέλος της Ρωμαϊκής περιόδου. Συγκεκριμένα: ευρήματα από το παραθαλάσσιο νεκροταφείο της Αγίας Φωτεινής (Πρωτομινωικής Περιόδου Ι και ΙΙ), ευρήματα από ιερά κορυφής (Μεσομινωικής Περιόδου), το χρυσό διάδημα από το νεκροταφείο στο νησάκι του Αγίου Νικολάου (απέναντι από το Μόχλο), καθώς και η γνωστή ως «θεά της Μύρτου» (ανθρωπόμορφο σπονδικό αγγείο) από το νεκροταφείο της Μύρτου. Επίσης εκτίθενται: ειδώλιο από το νεκροταφείο της Μυρσίνης (Μετανακτορικής Περιόδου), λίθινα πυξίδια από το νεκροταφείο στα Γουρνιά και κεφαλή πήλινου αγάλματος από τη Σητεία (7^ος – 6^ος π.Χ. αι.).

Το Λαογραφικό Μουσείο Αγίου Νικολάου ιδρύθηκε το 1985 από την Πολιτιστική Εταιρεία Ανατολικής Κρήτης και στις συλλογές του, που συνεχώς εμπλουτίζονται, περιλαμβάνονται: μεγάλης ποικιλίας υφαντά, βιβλία, εικόνες, όπλα, κειμήλια, έγγραφα, νομίσματα, παραδοσιακές φορεσιές, φωτογραφίες, καθώς και μία πλήρης αναπαράσταση του παραδοσιακού σπιτιού με όλα του τα έπιπλα και σκεύη.. Άξια του χρόνου και της προσοχής σας είναι επίσης και η Δημοτική Πινακοθήκη, κοντά στην κεντρική πλατεία της πόλης, όπου φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας και χαρακτικής.

Copyright ©Katerina Marinaki. All Rights Reserverd.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.