Το εξαιρετικά επιτυχημένο 1^ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας διοργανώθηκε από τις 29 Απριλίου έως και την 1^η Μαΐου 2022, στη Λάρνακα της Κύπρου, με το τριήμερο πρόγραμμά του να περιλαμβάνει μία πληθώρα υψηλότατου επιπέδου πνευματικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων, που ξεκινούσαν από απαγγελίες ποιημάτων και εκτελέσεις μελοποιημένων ποιητικών έργων, φθάνοντας μέχρι τις επιστημονικές ανακοινώσεις, τις συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης και μία έκθεση, που ολοκλήρωσαν τον νέο και πολλά υποσχόμενο αυτό θεσμό. Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ, το οποίο οραματίστηκε ο Καθηγητής Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος, είναι η καταξιωμένη ποιήτρια και λογοτέχνιδα Ελένη Αρτεμίου-Φωτιάδου, Επιθεωρήτρια Δημοτικής Εκπαίδευσης με καταγωγή από την Αμμόχωστο. Η ίδια, μέσα από την ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μας παραχώρησε, μιλά για τα παιδικά της χρόνια και τις σπουδές της, το πλούσιο συγγραφικό και ποιητικό της έργο, την επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία της, καθώς και για το Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας και το πώς οραματίζεται την εξέλιξή του.

Κυρία Αρτεμίου-Φωτιάδου, θα θέλαμε καταρχάς δυο λόγια για τη ζωή και την επαγγελματική σας σταδιοδρομία.

Έχω την τύχη να λέω ότι γεννήθηκα στην Αμμόχωστο, ότι πρόλαβα μια παιδικότητα στην καθάρια θάλασσα, τα περιβόλια, την κουλτούρα και τον πολιτισμό της. Η τουρκική εισβολή του 1974 οδήγησε την οικογένειά μου στη Λάρνακα. Εκεί, με όλες τις δυσκολίες που μπορεί  κάποιος να φανταστεί και να κατανοήσει, τελείωσα το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο. Ακολούθησα θετική κατεύθυνση, με ενισχυμένα τα μαθήματα της Βιολογίας, της Χημείας, της Φυσικής και των Μαθηματικών, γιατί επιθυμούσα πάρα πολύ να ακολουθήσω την Ιατρική. Η Γλώσσα, όμως, οι γλώσσες γενικότερα, ήταν κάτι στο οποίο ανέκαθεν είχα έφεση. Λάτρευα τα Ελληνικά, αλλά και τα Αγγλικά και Γαλλικά. Τα δύο τελευταία χρόνια του Λυκείου, έδωσα όλες τις εξετάσεις που απαιτούνταν για σπουδές στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Ήταν, όμως, δύσκολες οι εποχές. Και οι γονείς μου, εκπαιδευτικοί και οι δύο, με δύο μικρότερα από εμένα παιδιά, δεν μπορούσαν να βαστάξουν ένα τέτοιο βάρος σπουδών. Με παρότρυναν, λοιπόν, να ακολουθήσω το δικό τους επάγγελμα. Η κατεύθυνση ήταν ξαφνικά μονόδρομος. Έδωσα εξετάσεις στην Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου, με απογοήτευση που δεν άφησα ποτέ να εκδηλωθεί. Αντίθετα, επιδόθηκα με ζήλο στις σπουδές, τελείωσα με την υψηλότερη βαθμολογία τρία χρόνια αργότερα και πήρα τον πρώτο μου διορισμό στα είκοσί μου. Ακολούθησε, κάποια χρόνια αργότερα, η παρακολούθηση μαθημάτων στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η εξομοίωση του διπλώματος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας με το πτυχίο του Πανεπιστημίου. Πολύ αργότερα, μόλις ένιωσα ότι μπορούσα πλέον να ξεκλέβω κάποιο χρόνο από την ανατροφή των δύο παιδιών μου, μπήκα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και ακολούθησα Μεταπτυχιακές Σπουδές στον κλάδο της Εκπαιδευτικής Διοίκησης και Πολιτικής. Κι όταν και ο μικρός μου γιος κατατάχθηκε στο Στρατό, θέλησα να πραγματοποιήσω μία ακόμα επιθυμία μου. Ξεκίνησα Διδακτορικές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ομολογώ, πως ένιωσα κάπως περίεργα την πρώτη φορά που πήγα για μάθημα και βρέθηκα σε μια τάξη με παιδιά που είχαν την ηλικία του μεγάλου μου γιου. Γρήγορα, όμως, αισθάνθηκα πολύ άνετα και άρχισα να απολαμβάνω τα μαθήματα, τις διαλέξεις, τη μελέτη, την καινούρια γνώση, ακόμα και τις εξετάσεις!

Πείτε μας ποια ήταν η πρώτη σας επαφή με την ποίηση και πώς εξελίχθηκε στην τόσο συστηματική συγγραφή ποιημάτων;

Η πρώτη ουσιαστική επαφή μου με την ποίηση ήταν στα χρόνια του Λυκείου. Χρόνια δύσκολα λόγω προσφυγιάς και τα βιβλία αποδείχθηκαν ένα πολύ όμορφο και παρήγορο καταφύγιο. Ρουφούσα κυριολεκτικά ό,τι μπορούσε να πέσει τότε στα χέρια μου. Δεν είχαμε την οικονομική ευχέρεια για αγορές βιβλίων, μα έπαιρνα ό,τι μπορούσα να βρω από βιβλιοθήκες, από γνωστούς. Κι έφτιαξα, σε ένα σπίτι που νοικιάζαμε, τη δική μου βιβλιοθήκη με χαρτόκουτα ενός παντοπωλείου. Οι κλασικοί, Καβάφης, Ελύτης, Σεφέρης, Μόντης, οι πρώτοι ποιητές που μου χάρισαν το φως τους κι είδα αλλιώς τον κόσμο. Θα μνημονεύω πάντα τον καθηγητή μου στη Λογοτεχνία, το Νίκο Λιβέρδο, ο οποίος μου ανάθεσε στο τρίτο έτος των σπουδών μου την εργασία για τον Κώστα Μόντη. Μια εργασία που με έφερε κοντά στον ποιητή και το έργο του και πολύ κοντά πλέον στην ποίηση. Από τότε διαβάζω ασταμάτητα. Πιο πολύ τα τελευταία δέκα χρόνια, θα έλεγα, όταν και οι μέριμνες της ζωής μού επέτρεψαν πλέον να έχω τον απαιτούμενο χρόνο. Διαβάζω πολύ. Και σε καθημερινή βάση. Τώρα, τους σύγχρονους κυρίως ποιητές. Και επιστρέφοντας πολύ συχνά στους γίγαντες της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας ποίησης. Για την ποιητική γραφή δεν περιμένω πια την έμπνευση. Κάθομαι συστηματικά στον υπολογιστή και γράφω-σβήνω, όπως κάποιος θα έραβε και θα ξήλωνε μέχρι να πετύχει το ποθούμενο για εκείνον αποτέλεσμα. Αυτό με γεμίζει χαρά. Χαρίζει μια απίστευτη πληρότητα η αίσθηση της δημιουργίας. Κι αυτό το αίσθημα είναι που τροφοδοτεί χρόνια τώρα την επιμονή και υπομονή μου. Η κάθε μου μέρα χρωματίζεται πια από την ποίησή της. Κι αν δεν μπορέσω να γράψω έστω και μια λέξη, θα κλείσω τη μέρα, όσο κουραστική κι αν είναι, με ένα αγαπημένο ποίημα.

Θα θέλαμε να μας μιλήσετε και για το μέχρι τώρα συγγραφικό σας έργο.

Γράφω συστηματικά από τα εφηβικά μου χρόνια. Ξεκίνησα με στίχους, δεν θα τολμούσα να πω ποιήματα. Γύρω στα είκοσι, ακολουθώντας πια το επάγγελμα της εκπαιδευτικού, ασχολήθηκα με την παιδική λογοτεχνία, αλλά και με το ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό σενάριο. Είχα την τύχη να συνεργαστώ με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου (Ρ.Ι.Κ.) σε πολλές και αξιόλογες, πιστεύω, παραγωγές. Το Ρ.Ι.Κ. με αγκάλιασε από την αρχή, από το πρώτο κιόλας έργο που έστειλα κι αυτό ήταν το κίνητρο για τη συνέχεια. Μπήκα, επίσης, στη διαδικασία της θεατρικής γραφής, τόσο για κύρια όσο και για παιδική σκηνή. Στα χρόνια που ακολούθησαν είχα την τύχη να δω έργα μου να ανεβάζονται από επαγγελματικές σκηνές. Εντούτοις, η μεγάλη αγάπη υπήρξε πάντοτε η ποίηση. Ως αναγνωστική διαδρομή, ως συγγραφική απασχόληση. Και ίσως γι’ αυτό να άργησα να εκδώσω μία ποιητική συλλογή. Αυτό έγινε το 2007, όταν μία ανέκδοτη συλλογή μου τιμήθηκε σε κάποιο διαγωνισμό με 1^ο Βραβείο και υπήρξε μία πρόταση από εκδότη στην Κύπρο. Αυτό έλυσε μάλλον τους δισταγμούς. Ακολούθησαν αρκετά άλλα βραβεία, τα οποία μου χάρισαν  μια σχετική αυτοπεποίθηση και σήμερα είμαι ευγνώμων για την 12^η ποιητική συλλογή μου. Είκοσι δύο βιβλία συνολικά, δώδεκα ποιητικές συλλογές, μία συλλογή διηγημάτων και εννέα παιδικά βιβλία. Υπάρχουν, επίσης, ποιήματα και διηγήματα, τα οποία έχουν περιληφθεί σε ανθολογίες. Και αρκετό ανέκδοτο έργο, το οποίο ίσως και να μην εκδοθεί ποτέ. Καθώς περνούν τα χρόνια διαφοροποιούνται οι προτεραιότητές μας, αλλάζει και αυτό που αναζητούμε στη γραφή ή προσδοκούμε από αυτή.

Πώς ήρθατε σε επαφή με το Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Πάτρας και πώς οδηγηθήκατε τελικά στην επιτυχή, ομολογουμένως, διοργάνωση του 1^ουΔιεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας, το οποίο είχαμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε;

To 2018 οργάνωσα μία παρουσίαση των δύο τελευταίων ποιητικών συλλογών μου, στη Λάρνακα. Ο εκδότης μου, ο αγαπητός Κώστας Κρεμμύδας, πρότεινε για ομιλητή τον Καθηγητή Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Δημιουργικής Γραφής στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, κ. Τριαντάφυλλο Η. Κωτόπουλο. Πράγματι ο κ. Κωτόπουλος ήρθε στην Κύπρο μαζί με τον εκδότη μου και έγινε μία πολύ ωραία παρουσίαση στη Λάρνακα, η τελευταία που έγινε για βιβλία μου στην Κύπρο, προτού περιορίσει τις δραστηριότητές μας η πανδημία.  Αναλαμβάνοντας ως Πρόεδρος του Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Πάτρας  το 2019, ο κ. Κωτόπουλος, γνωρίζοντας πια την ποίησή μου, με προσκάλεσε να συμμετάσχω ως ποιήτρια. Κι αυτή ήταν και η απαρχή τόσο των συμμετοχών μου στο Φεστιβάλ Ποίησης Πάτρας όσο και της συνεργασίας μας στα δύο διαδικτυακά Φεστιβάλ που ακολούθησαν. Πριν ενάμισι περίπου χρόνο, ο κ. Κωτόπουλος πρότεινε τη διοργάνωση ενός Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης και στη Λάρνακα. Αποδέχτηκα την πρότασή του να αναλάβω ως Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ κι έτσι ξεκίνησε μια ωραία και παραγωγική συνεργασία, αποκορύφωμα της οποίας υπήρξε και η πραγματοποίηση του 1^ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας, με Πρόεδρο τον κ. Κωτόπουλο.

Κάνοντας μια αποτίμηση του Φεστιβάλ, είστε ευχαριστημένη και τι θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει ώστε να καταστεί ένας θεσμός για το νησί με διεθνή παρουσία;

Το 1^ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας διοργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε σε δύο μόλις μήνες, Μάρτιο και Απρίλιο του 2022. Οι προετοιμασίες, βέβαια, για εξεύρεση χορηγιών, είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα. ΄Ηταν, όμως, μια εξαιρετικά  δύσκολη περίοδος, με την πανδημία να δείχνει τα δόντια της και τον πόλεμο στην Ουκρανία να επηρεάζει όλες τις πολιτιστικές δράσεις. Η εξεύρεση των απαραίτητων χορηγιών αποδείχθηκε μια πολύ δύσκολη διαδικασία. Υπήρχε δυσπιστία και άγνοια για το τι ακριβώς επρόκειτο να είναι ένα τέτοιο Φεστιβάλ, μιας και κάτι παρόμοιο δεν είχε διοργανωθεί ξανά στην Κύπρο. Χτυπήσαμε με επιμονή πολλές πόρτες, γράψαμε αμέτρητες επιστολές και έγιναν πάρα πολλά τηλέφωνα, προσπαθώντας να πείσουμε για την αναγκαιότητα ενός τέτοιου θεσμού. Το 1^ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας πραγματοποιήθηκε, τελικά, με τη στήριξη του Δήμου Λάρνακας και της Ιεράς Μητρόπολης Κιτίου. Χορηγοί, επίσης, υπήρξαν οι εταιρείες Χ.Α. Παπαέλληνας, Μacdonald΄s και “Αντώνης και Φουλής”, στο Κίτι. To Φεστιβάλ έθεσαν υπό την αιγίδα τους η Πρόεδρος της Βουλής και η Πρεσβεία της Ελλάδας στην Κύπρο. Ευχαριστούμε θερμά όλους τους υποστηρικτές, χωρίς τους οποίους δεν θα ήταν ποτέ δυνατή η πραγματοποίηση του Φεστιβάλ. Παρά τις δυσκολίες, το Φεστιβάλ κρίθηκε ως εξαιρετικά επιτυχημένο, από όσους έγραψαν ή μίλησαν γι΄αυτό. Αναμφισβήτητα αυτό που έγινε είναι μόνο η αρχή. Θα πρέπει να υπάρξει συνέχεια και συνέπεια, για να καταστεί, όπως ευελπιστούμε, θεσμός για το νησί με διεθνή αντίκτυπο. Για το σκοπό αυτό χρειάζεται περαιτέρω στήριξη από όλους όσοι μπορούν και επιθυμούν να ενισχύσουν τις δράσεις του, δράσεις οι οποίες προσδοκούμε να λαμβάνουν χώρα ολόχρονα, προβάλλοντας την ποίηση και τον πολιτισμό γενικότερα.

Έχει γίνει πολλή κουβέντα για την απήχηση της ποίησης. Πιστεύετε ότι αγγίζει τον πολύ κόσμο;

Η ποίηση θα έπρεπε να αγγίζει όλο τον κόσμο με τη δυναμική του λόγου, την ομορφιά και το ρυθμό των λέξεων, τη συμπύκνωση του νοήματος, τη μεταφορική της χροιά. Ωστόσο, παραμένει με ένα μικρό αριθμό αναγνωστών, τη στιγμή που αντιστρόφως ανάλογα πληθαίνουν αυτοί που γράφουν. Μικρό αναγνωστικό κοινό επιλέγει την ιδιαιτερότητα της ποιητικής γλώσσας. Η πεζογραφία φαίνεται λιγότερο σύνθετη, πλησιέστερη ίσως στην καθημερινότητα και την πεζότητά της. Μα χρειαζόμαστε την ποίηση ακριβώς γι’ αυτή την άλλη θέαση του κόσμου, για την υπέρβαση των τετριμμένων. Γι’ αυτό και πάντα ενθαρρύνω γνωστούς και αγνώστους να διαβάσουν ποίηση, να γίνει η αρχή, όπως ένα φως ανάβει μέσα μας ή ένα κουδούνι μας θυμίζει κάτι, που μας αφορά αλλά μπορεί να το έχουμε ξεχάσει.

Κλείνοντας θα θέλαμε να μας πείτε δυο λόγια για τις σκέψεις σας περί της διοργάνωσης του 2ου Φεστιβάλ. Τι σκέφτεστε να αλλάξετε και τι να αφήσετε ίδιο; 

Το 2^ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας προγραμματίζεται να διεξαχθεί 20-23 Απριλίου 2023. Ως θεσμός, θα διεξάγεται στο δεύτερο μισό της Εβδομάδας της Διακαινησίμου. Το 1^ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Λάρνακας είχε διάρκεια τριών ημερών. Το 2^ο θα επεκτείνει τις δράσεις του σε τέσσερις μέρες, εμπλουτίζοντας το περιεχόμενο και τις συνεργασίες του. Στόχος μας φέτος είναι η πρόσκληση και συμμετοχή περισσότερων ποιητών και ποιητριών, τόσο από την Κύπρο όσο και από την Ελλάδα και χώρες του εξωτερικού. Ευελπιστούμε ότι θα έχουμε τους αναγκαίους οικονομικούς πόρους για κάτι τέτοιο. Περισσότερα θα ανακοινώσουμε προσεχώς. Σίγουρα υπάρχει ένα όραμα και αυτό μας εμπνέει και καθορίζει τις ενέργειές μας. 

Ευχαριστούμε θερμά για την ενδιαφέρουσα συνομιλία, την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία, που ελπίζουμε να έχει μακρύ μέλλον.

Copyright ©Katerina Marinaki. All Rights Reserverd. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.