O Δήμος Alliste – Felline αποτελείται, όπως είναι προφανές, από τις δύο πόλεις που αναφέρονται στην επωνυμία του και βρίσκεται στην Επαρχία του Lecce, στην Περιφέρεια της Puglia. Στα τέλη του ύστερου Μεσαίωνα, φαίνεται ότι το Alliste είχε ήδη κατοικηθεί από μια συμπαγή ελληνική κοινότητα. Η πρώτη ενοριακή εκκλησία του ήταν αφιερωμένη στον Άγιο Σέργιο, στον βωμό του οποίου διατηρήθηκε μια ελληνική επιγραφή έως και το 1618. Ακόμα και ως προς το ίδιο το όνομα της πόλης υπάρχει η εκδοχή να έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική λέξη «Καλλίστη» (όμορφη). Η πρώτη αναφορά του τοπωνυμίου χρονολογείται στις 14 Σεπτεμβρίου 1275, όταν o οίκος του Αλλίστε επιβεβαιώθηκε από τον βασιλιά Carlo I d’ Angio στον βαρόνο Guglielmo Pisanello, ο οποίος την είχε κληρονομήσει, μαζί με τα φέουδα του Racale και του Felline, από τον πατέρα του Boemondo. Σήμερα, το Alliste είναι μια ζωντανή πόλη, που μας υποδέχθηκε στο ιστορικό της κέντρο, του οποίου την αποκατάσταση επιδιώκει ο Δήμαρχός του Renato Rizzo, όπως ο ίδιος μας ενημέρωσε.
Το Felline, που απέχει μόλις 3χλμ. από την πρωτεύουσα του Δήμου, έλκει την ετυμολογία της ονομασίας του από τον λατινικό όρο figlinae, που παραπέμπει σε εργαστήρια για την παραγωγή κεραμικών. Η αλήθεια είναι ότι η περιοχή κατοικήθηκε από τους προϊστορικούς χρόνους, όπως αποδεικνύεται από την παρουσία ορισμένων menhirs, ενώ ο πρώτος κατοικημένος πυρήνας πιθανόν προέκυψε τον 3ο αιώνα π.Χ., στη ρωμαϊκή περίοδο. Πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα υποδηλώνουν ότι το Φελλίνε χτίστηκε ως προάστιο της κοντινής Μεσαπικής πόλης Ugento, όπου υπήρχε ένα σημαντικό κέντρο για την παραγωγή κεραμικών, γεγονός που ενισχύεται και από την ύπαρξη αργιλώδους εδάφους, κατάλληλου για κεραμικά. Στα αξιοθέατα της πόλης περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι εκκλησίες της Madonna dell’ Alto, της Santa Potenza και της Μadonna Immacolata, η Αψίδα της Santa Sofia, τα γνωστά σε όλη την περιοχή του Σαλέντο «casa a corte» (τύπος αγροτικής κατοικίας), τα palazzi de Rinaldis και τα δύο menhirs, Ninfeo και Terenzano.
Ο Δήμος Alliste – Felline είναι ένας από τους πέντε που συναποτελούν την «Unione Jonica Salentina», η οποία δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του νόμου 142/90 και περιλαμβάνει επίσης τους Δήμους των πόλεων Matino, Melissano, Racale και Taviano. Στους σκοπούς της Ένωσης αυτής συγκαταλέγονται η βελτιστοποίηση και ο εξορθολογισμός των διοικητικών δραστηριοτήτων μεταξύ των Δήμων, η οικονομική, πολιτική και κοινωνική τους συνύπαρξη, αλλά και ο προγραμματισμός, η ανάπτυξη και η ενίσχυση των σχέσεών τους με άλλους δημόσιους φορείς.
Το Ηρώον του Alliste σε πρώτο πλάνο και ακριβώς πίσω του το Δημαρχείο της πόλης.
O ναός του San Giuseppe, που χτίστηκε τον 15ο αιώνα, ονομάζεται επίσης Chiesa della Trasfigurazione di Nostro Signore Gesù Cristo και Chiesa di San Salvatore (Εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και της Εκκλησίας του Αγίου Σαλβατόρε).
Στο εσωτερικό της Chiesa di San Giuseppe…
…τo οποίο κοσμούν, μεταξύ άλλων, η Madonna del Santissimo Rosario (η Παναγία του Αγίου Ροζαρίου), που περιβάλλεται από 15 οβάλ με τα Μυστήρια του Rosario (φωτο), ο San Sabino του 1696 και ένας καμβά με την Madonna del Carmine, δια χειρός Niccolò Romano, του 1685.
Από δεξιά ο Renato Rizzo, Δήμαρχος του Alliste, o εξαιρετικός ξεναγός μας Gianluca Tonti και ο Stefano Cortese, Σύμβουλος του Δήμου Melissano, του οποίου ο Δήμαρχος προεδρεύει στην «Unione Jonica Salentina».
Λίγο έξω από την πόλη, βρίσκεται το Αγρόκτημα «Adamo», χαμένο στην εύφορη ύπαιθρο του Alliste, εκεί όπου το χρώμα της γης, τα αρχαία ελαιόδεντρα με τους στριφτούς κορμούς και τα λευκά σπιτάκια δημιουργούν ένα αδιαμφισβήτητης ομορφιάς και αυθεντικότητας τοπίο. Η ισορροπία μεταξύ τριών αξόνων, αυτών της ποιότητας του ελαιολάδου, της τεχνολογικής καινοτομίας, αλλά κυρίως της επιμονής, επέτρεψε στην εταιρεία «Agricola Adamo» να επιτύχει σημαντικές βραβεύσεις και διακρίσεις. Εδώ και πολλά χρόνια η «Adamo» οργανώνει και προτείνει εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες με στόχο τη διάδοση της κουλτούρας του ελαιολάδου.
O Cosimo Adamo και η Enza Portoghese (στο κέντρο της φωτογραφίας έχοντας ανάμεσά τους τον Evangelista leuzzi) ξεναγούν την δημοσιογραφική μας ομάδα στους χώρους του ελαιοτριβείου και μας εξηγούν τον τρόπο λειτουργίας του.
Γενική άποψη του χώρου παραγωγής του ελαιολάδου.
Η αίθουσα όπου φιλοξενούνται μαθητικές ομάδες και όποιος άλλος ενδιαφέρεται προκειμένου να κατατοπιστεί για το ελαιόλαδο και την διαδικασία εξαγωγής του.
Τα προϊόντα «Adamo» περιλαμβάνουν ό,τι έχει σχέση με ελιά και ελαιόλαδο και προσφέρονται επίσης σε πολύ όμορφες συσκευασίες δώρου, συνδυασμένα με άλλα εμβληματικά τοπικά προϊόντα του Salento.
Γευσιγνωσία ελαιολάδου δια χειρός Cosimo Adamo, o οποίος μας εξηγεί ότι: «από 100 κιλά ελιές εξάγεται μόνο 1,5 λίτρο εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου! Το συγκεκριμένο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και ως φάρμακο, λαμβάνοντας μία κουταλιά κάθε πρωί ή προσθέτοντάς το σε διάφορα λαχανικά, τυριά και άλλα είδη, πάντοτε όμως ωμό. Φυσικά εξάγονται κι άλλες ποσότητες, όχι όμως της κορυφαίας αυτής ποιότητος».
Η ιεροτελεστία ολοκληρώνεται με την γευστική δοκιμή άλλων τοπικών προϊόντων…
…»ενισχυμένων» με το extra παρθένο ελαιόλαδο Adamo.
Ακόμα και οι εξωτερικοί χώροι κοσμούνται με παλιά μηχανήματα ελαιοτριβείου, που πλέον έχουν αποκτήσει άλλη ταυτότητα και ρόλους!
Τα ελαιόδενδρα αξιοποιούνται με πολλούς τρόπους, όπως για την παραγωγή ξυλείας, κατά την περίοδο κλαδέματός τους.
H επίσκεψή μας σε μία ακόμα μονάδα παραγωγής, στην βιοτεχνία «I Contadini» («Οι Αγρότες»), στο Felline, μας εντυπωσίασε, καθώς, όπως μαρτυρά και τ’ όνομά της οραματίζεται, αλλά και κάνει πράξη έναν και μοναδικό στόχο: να δώσει την δυνατότητα τους ανθρώπους να τρώνε καλά δίνοντας παράλληλα αξία στα προϊόντα του Salento, τα οποία εδώ και 30 χρόνια καλλιεργούν και παράγουν οι ίδιοι! Προϊόντα που μόνον ο ήλιος και το θαλασσινό αεράκι της περιοχής επιτρέπεται να χαϊδέψουν εντείνοντας τις γεύσεις, τα χρώματα και την νοστιμιά τους. Ο Edoardo και ο Emanuele, οι ιδιοκτήτες, μας λένε με πάθος: «Από τους παππούδες μας μάθαμε την τέχνη της γης και από τις γιαγιάδες μας όλες εκείνες τις μεθόδους και τις δεξιότητες διατήρησης των προϊόντων, που κρατούν όλη τη γεύση ανέπαφη. πρέπει να διατηρήσουμε την αυθεντικότητα της γεύσης κάθε προϊόντος, η ντομάτα πρέπει να έχει τη γλυκύτητά της και η αγκινάρα την τραγανότητά της. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, θέλουμε να απευθυνθούμε σε όλους τους επαγγελματίες που, όπως και εμείς, κατανοούν πλέον ότι «μαγειρεύω» και «γεύομαι» είναι πράξεις αγάπης, που απαιτούν ποιότητα και φροντίδα!»
Στο «I Contadini» η οικογενειακή παράδοση καλά κρατεί. Ο Emanuele (αριστερά) και ο Edoardo περιβάλλουν με αγάπη και σεβασμό τον nonno (παππού) Fiumano.
Στους εξωτερικούς χώρους του εργαστηρίου οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν επί τόπου τα μοναδικά σε ποιότητα και γεύση προϊόντα τους.
Η γαλήνη του τοπίου και η απρόσκοπτη θέα που φθάνει ως τις ακτές του Ιονίου, είναι ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του χώρου, στον οποίο φιλοξενείται και μία μικρή συλλογή φυτών της τοπικής χλωρίδας.
Η επίσκεψή μας πραγματοποιήθηκε αρχές Νοεμβρίου και προφανώς το cavolfiore, δηλαδή το κουνουπίδι, ήταν στα forte του, γιατί ούτως ή άλλως εδώ δεν θα δεις ποτέ προϊόντα εκτός εποχής! Στην φωτογραφία το λαχανικό με τους φανατικούς φίλους αλλά και ‘εχθρούς», μπαίνει στον χώρο του εργαστηρίου και στην αλυσίδα επεξεργασίας.
Τα λαχανικά πλένονται, κόβονται και καθαρίζονται, με όλες ανεξαιρέτως τις φάσεις εργασίας να γίνονται με το χέρι…
…από κατοίκους της περιοχής -κυρίως γυναίκες-, που και γνωρίζουν και αγαπούν το αντικείμενό τους. Να σημειώσουμε ότι το παρασκευαστήριο είναι επισκέψιμο, κατόπιν συνεννοήσεως.
Στην συνέχεια τα λαχανικά μπαίνουν σε άλμη, συστατικά της οποίας είναι μεταξύ άλλων η ζάχαρη, ο χυμός λεμονιού, το ξύδι μήλου και το θαλασσινό αλάτι. Οι αγκινάρες, λαχανικό της χειμερινής περιόδου, συντηρούνται σε λάδι. Τα οποιαδήποτε συντηρητικά απαγορεύονται δια ροπάλου! Ακολουθεί η συσκευασία σε κομψά βαζάκια…
…και το τελικό προϊόν παίρνει πια τον δρόμο προς το ράφι και το τραπέζι του καταναλωτή. «Dalla terra alla tavola», από την γη στο τραπέζι, όμως μαρτυρά και το λογότυπο της βιοτεχνίας.
Σε τοπικό προσωπικό στηρίζεται και όλη η διαδικασία της καλλιέργειας, από την μεταφύτευση των λαχανικών έως την συγκομιδή τους. Εδώ ο χώρος όπου φυτεύονται τα καλοκαιρινά λαχανικά.
…και εδώ τα φυτά της κάππαρης.
Ο κατάλογος προϊόντων του εργαστηρίου είναι πραγματικά ατελείωτος και περιλαμβάνει, σε πολλές παραλλαγές, λιαστές ντομάτες, κόκκινα κρεμμύδια και κολοκυθάκια (προφανώς αποξηραμένα στον ήλιο με την παραδοσιακή μέθοδο των γιαγιάδων) και μία απέραντη ποικιλία συντηρημένων σε άλμη εποχιακών λαχανικών, μεταξύ των οποίων πράσινες ντομάτες, μελιτζάνες, μπρόκολο και πιπεριές, φινόκιο, αγκινάρες και βολβοί.
Η λίστα προϊόντων περιλαμβάνει επίσης πατέ (αγκινάρας, ελιάς, πράσινης ντομάτας κ.λπ.), πέστο, ζυμαρικά, όσπρια, κάποια αρτοπαρασκευάσματα, όπως τα εμβληματικά για την γαστρονομία του Salento puccia, μεγάλη ποικιλία έτοιμων σαλτσών και βέβαια ελιές.
Τα περίφημα ανάμεικτα λαχανικά Giardiniera (giardino=κήπος) περιλαμβάνουν κουνουπίδι, πιπεριά, καρότο και φινόκιο, σε ένα υπέροχο αποτέλεσμα όχι μόνο για τους γευστικούς μας κάλυκες, αλλά και για τα μάτια μας!
Και έφτασε η πιο «νόστιμη» στιγμή της ξενάγησης, η δοκιμή των προϊόντων τα οποία αξιοποιούνται σε πολλές συνταγές…
…αλλά και σε γρήγορα μεζεδάκια, τα οποία μπορείτε να δείτε σε όλο το εύρος τους στον αναλυτικότατο και πολύ προσεγμένο κατάλογο των «I Contadini».
H Trattoria «Octopus» βρίσκεται εκεί ακριβώς που θα έπρεπε, δηλαδή στην Marina του Alliste, σε απόσταση αναπνοής από τη θάλασσα, στην καρδιά του Salento, που περιβάλλεται από τη μαγεία των κυμάτων του Ιονίου. Πρωταγωνιστής του menu δεν θα μπορούσε παρά να είναι το φρέσκο -ή καλύτερα το ολόφρεσκο- ψάρι και βεβαίως ό,τι άλλο ζει στην θάλασσα, μιας και οι ιδιοκτήτες, οι αδελφοί Bruno, ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση, αλλά και το προσωπικό τους πάθος ασχολούνται με τη θάλασσα και το ψάρεμα, συνδυάζοντας τις επιχειρήσεις με την ευχαρίστηση. Ο επαγγελματισμός και η αυθόρμητη φιλική διάθεση του προσωπικού του και των ίδιων των ιδιοκτητών, καθώς και ο ιδιαιτέρως προσεγμένος μέσα στην απλότητά του χώρος, σε συνδυασμό με ένα ευρύ μενού ψαριών και θαλασσινών, που αποπνέουν Μεσόγειο και στο οποίο οι κλασσικές γεύσεις συνδυάζονται με τις καινοτόμες πινελιές του chef, οδήγησαν το «Octopus» στην επιτυχία από το ξεκίνημα ήδη της λειτουργίας του.
Το εσωτερικό του εστιατορίου αποπνέει ηρεμία…
…απλότητα και φινέτσα.
Polpete di polpo ή, επί το ελληνικότερον, χταποδοκεφτέδες.
Insalata di mare, σαλάτα θαλασσινών.
Tartare di tonno ή ταρτάρ τόνου, μιας και αυτή την ονομασία φέρει πλέον οποιοδήποτε πιάτο περιλαμβάνει ωμό και ψιλοκομμένο κρέας ή ψάρι (όπως τόνο), παρά το γεγονός ότι η αυθεντική συνταγή προέβλεπε μόνο μοσχάρι.
Sαutè di ostriche e vongole ή απλά στρείδια και αχιβάδες! Τα υπόλοιπα, δυστυχώς, δεν μπορώ να σας τα μεταφέρω!
Πιατέλα antipasto misto, το πλέον παραδοσιακό πρώτο πιάτο ενός τυπικού ιταλικού γεύματος. Η συγκεκριμένη ποικιλία περιλαμβάνει αλλαντικά (salame, prosciutto crudo -προσούτο που δεν έχει μαγειρευτεί, crudo=ωμό, με αλμυρή και συγχρόνως γλυκιά γεύση- και brezaola -σκληρό και σκουροκόκκινο αλλαντικό από μοσχαρίσιο κρέας) και τυριά (mozzarella και parmigiano reggiano). Στην πιατέλα συνυπάρχουν επίσης τα μακρουλά panzerotti (είδος πατατοκροκέτας για την περιοχή του Σαλέντο) με μέντα και τυρί πεκορίνο, αλλά και τα στρογγυλά pitule, που θυμίζουν τα δικά μας λουκουμαδάκια και αποτελούν ένα από τα πιο αγαπημένα antipasti (ορεκτικά).
Το ιδανικότερο κλείσιμο του δείπνου «I sapori del Sud», εκπληκτικό παγωτό-πανόραμα γεύσεων όλων των εμβληματικών προϊόντων της Κάτω Ιταλίας.
Και βέβαια δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να πούμε ότι η άψογη ενορχήστρωση του θαυμάσιου αυτού «θαλασσινού» δείπνου ανήκει στους ιδιοκτήτες του ristorante, τους αδελφούς Bruno, οι οποίοι τακτικά έρχονταν ως το τραπέζι μας για να βεβαιωθούν ότι όλα βαίνουν καλώς. Όρθιος δεξιά ο Lorenzo, ο άνθρωπος που φροντίζει να φθάσουν οι φρεσκότατες πρώτες ύλες στην κουζίνα του «Octopus» -με άλλα λόγια ο ψαράς της ομάδας- και αριστερά ο Daniele, ο chef του ristorante. «Η καλύτερη αξία μας είναι να μαγειρεύουμε μόνο φρέσκα ψάρια, προτείνοντας τα τυπικά κρασιά της γης μας» μας είπαν με ένα στόμα.
Φιλοξενούντες και φιλοξενούμενοι κατά τη διάρκεια του δείπνου.
Copyright © Katerina Marinaki. All Rights Reserverd. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
LIVE to TRAVEL and TASTE 
Σχολιάστε