To Racale, η μικρή πόλη του Salento, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει την βάση του επισκέπτη, που θέλει να μυηθεί στην γοητεία των κρυμμένων χωριών-διαμαντιών της Puglia. Λιθόστρωτα δρομάκια και κτίσματα του 17ου αιώνα πλημμυρισμένα με λουλούδια, πολύχρωμες μπουγάδες που στεγνώνουν στον ήλιο, παλάτια που παραμένουν σιωπηλοί πλέον μάρτυρες της πλούσιας ιστορίας του τόπου, το λιλιπούτειο ιστορικό κέντρο της πολιτειούλας με τα συντριβάνια του και τον καθεδρικό ναό του, όλα είναι κομμένα και ραμμένα στα ανθρώπινα μέτρα, γι’ αυτό άλλωστε και αποτελεί προσφιλή τόπο εγκατάστασης για πολλούς μη γηγενείς Ιταλούς. Έχει επίσης το προνόμιο να περιβάλλεται από ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον, την ομορφιά του οποίου συνυπογράφουν εθνικά πάρκα, αμμόλοφοι, παραλίες από τις ομορφότερες της Νότιας Ιταλίας, εκτάσεις με μεσογειακή βλάστηση, απέραντοι ελαιώνες, εντυπωσιακά πέτρινα αγροτικά κτίσματα και τόσα άλλα, που θα ανακαλύψετε διαβάζοντας το παρόν άρθρο. Το Ράκαλε κατοικήθηκε από την αρχαιότητα, άκμασε πολύ πριν την άφιξη των Ελλήνων και των Ρωμαίων και οφείλει το όνομά του πιθανότατα στον Ηρακλή (Hercules) και στην παράδοση σύμφωνα με την οποία η πόλη θα έπρεπε να κατασκευαστεί στο χώρο, που κάποτε ήταν αφιερωμένος στη λατρεία του ήρωα της ελληνικής μυθολογίας Ηρακλή. Μετά από διάφορες επιδρομές, πολιορκίες και λεηλασίες το χωριό Racale άρχισε να ανθίζει και πάλι υπό την κυριαρχία των Νορμανδών, οι οποίοι διαμόρφωσαν μία μικρή τετράγωνου σχήματος πόλη, με εισόδους της δύο τοξωτές πόρτες. Κατά τη διάρκεια των αιώνων η πόλη υπέστη επίσης τη βία της φύσης, καθώς ένας τρομερός σεισμός, τη νύχτα της 20ής Φεβρουαρίου 1743, κατέστρεψε ακόμα και τον καθεδρικό ναό της, ο οποίος ανοικοδομήθηκε το 1756. Το 1761 η κοινότητα των κατοίκων του Racale αποκατέστησε και τον αρχαίο πύργο, που χτίστηκε το 1128, αλλά και το δημόσιο ρολόι και το καμπαναριό του 1085, κατασκευασμένο από τον Francesco Roseto di Gallipoli.
To Racale αποτελεί μέλος της «Unione Jonica Salentina», η οποία δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του νόμου 142/90 και συναποτελείται από τους Δήμους των πόλεων Alliste-Felline, Matino, Melissano, Racale και Taviano. Στους σκοπούς της Ένωσης αυτής συγκαταλέγονται η βελτιστοποίηση και ο εξορθολογισμός των διοικητικών δραστηριοτήτων μεταξύ των Δήμων, η οικονομική, πολιτική και κοινωνική τους συνύπαρξη, αλλά και ο προγραμματισμός, η ανάπτυξη και η ενίσχυση των σχέσεών τους με άλλους δημόσιους φορείς. Τι πιο λογικό όταν τα όρια μεταξύ των κοινοτήτων αυτών είναι μεν ορατά στον χάρτη, αλλά εντελώς δυσδιάκριτα στην καθημερινή πραγματικότητα!

Η Piazza San Sebastiano αναπλάσθηκε πρόσφατα εκ βάθρων, με τις εργασίες να ξεκινούν στις 7 Οκτωβρίου 2014 και τα επίσημα εγκαίνια να πραγματοποιούνται στις 7 Απριλίου 2015. Ο Δήμαρχος του Racale Donato Metallo αξιοποίησε στο έπακρο την χρηματοδότηση από την «Gal – Serre Salentine», αλλάζοντας εντελώς τον χάρτη και την φυσιογνωμία του ιστορικού κέντρου της πόλης, με αναπλάσεις, αλλαγές στο σχέδιο κυκλοφορίας των οχημάτων και την δημιουργία νέων χώρων, που συμβάλλουν στην βελτιστοποίηση του επιπέδου ζωής ντόπιων, αλλά και επισκεπτών.

Στο κέντρο του Racale δεσπόζει ο καθεδρικός ναός της Santa Maria del Paradiso, ο οποίος είναι πλέον αφιερωμένος στον San Giorgiο και χτίστηκε, όπως επιβεβαιώνουν οι πηγές, περίπου τον 12ο αιώνα. Τοποθετήθηκε τότε στην είσοδο της αρχαίας Porta Terra, προκειμένου να προστατεύει την πόλη από τις εχθρικές επιδρομές.

Chiesa Matrice dedicata a San Giorgio, η Μητέρα Εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο και πίσω της το ρολόι του 16ου αιώνα. Τεράστιες αλλαγές πραγματοποιήθηκαν στην δομή της εκκλησίας, μετά την μεταφορά εδώ της ενορίας, δηλαδή μεταξύ 1527 και 1535.

Ο Επίσκοπος της Gallipoli βρίσκεται στο Racale, όπου γιορτάζεται με κάθε επισημότητα η Confirmation Day (Giorno di Conferma, η ημέρα της επιβεβαίωσης), ένα από τα επτά συνολικά μυστήρια της Καθολικής Εκκλησίας και ένα από τα τρία της μύησης στην Καθολική Εκκλησία, μαζί με το Βάπτισμα και την Θεία Κοινωνία.

Τα γραφικά στενά δρομάκια του Racale αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της γοητείας του…

…όπου κυριαρχούν οι αρχαίοι πέτρινοι τοίχοι, το πράσινο και τα λουλούδια και όπου φυσικά συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον των επισκεπτών!

Τι να πρωτοδιαλέξει κανείς από την τεράστια ποικιλία τουρσί, ελιών και αλίπαστων που πωλούνται στον υπαίθριο αυτό πάγκο! Τα δοκιμάσαμε σχεδόν όλα και ψηφίζουμε ανεπιφύλακτα τους εκπληκτικούς lampascione (βολβοί τουρσί) με την υπέροχη τραγανή υφή, αλλά και τα ανάμεικτα τουρσί λαχανικών με την ευφάνταστη ονομασία giardiniera (από το giardino=κήπος).

Η εντυπωσιακή πύλη εισόδου στο Palazzo Ducale dei Basurto, του 16ου αι….

…το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα στα σημαντικότερα μνημεία που κοσμούν την πόλη, ένα προφανές σύμβολο της φεουδαρχικής κυριαρχίας. Κτίστηκε στα ερείπια πρώην νορμανδικού κάστρου και αρχικά είχε τέσσερις πύργους, από τους οποίους σώζονται μόνον οι δύο και σήμερα αποτελεί τμήμα του γοητευτικού ιστορικού κέντρου του Racale.

Σήμερα θυμίζει περισσότερο ένα όμορφο αρχοντικό με λιγοστά πλέον απομεινάρια του παλαιού φρουρίου και των αμυντικών -κυρίως- λειτουργιών του.

Το παλάτι υπήρξε τόπος κατοικίας για τους δούκες Basurto, από τους οποίους και ονοματοδοτήθηκε.

Σήμα κατατεθέν του Palazzo η μεγάλη πλακόστρωτη αυλή του.
Στην περιοχή του Σαλέντο συναντούμε μία πληθώρα παραλλαγών αγροτικών πέτρινων κτισμάτων (ξερολιθιά), που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν ως προσωρινό και εποχικό καταφύγιο των αγροτικών πληθυσμών. Οι κατασκευές αυτές φέρουν και αντίστοιχες διαφορετικές ονομασίες όπως furnieddhu, chipuru, pajaru, pagghiara, pajara ή truddhu. Tα furnieddhu ή casieddhi είχαν βάση κυκλικού σχήματος και ήταν μικρότερα, ενώ οι pajare ήταν και είναι μεγαλύτερες, με ορθογώνια ή κυκλική βάση. Στην τελευταία αυτή περίπτωση έχουν χοντρά περιμετρικά τοιχώματα διατεταγμένα σε ομόκεντρους δακτυλίους, οι οποίοι αλληλεπικαλύπτονται, σχηματίζουν μεγάλα σκαλοπάτια. H δουλειά για τους αγρότες ήταν πάντα σκληρή, προκειμένου να σπαστούν οι βράχοι και να τοποθετηθούν οι πέτρες αρχικά δημιουργώντας τους πέτρινους τοίχους, που οριοθετούσαν συγκεκριμένες εκτάσεις γης. Ακριβώς όπως συμβαίνει σε πολλές ελληνικές περιοχές και κυρίως στα νησιά του Αιγαίου. Στη συνέχεια, οι σωροί από πέτρες άρχισαν να παίρνουν μια πιο καθορισμένη μορφή και ανυψώθηκαν από το έδαφος δημιουργώντας όλα αυτά τα κτίσματα, που σήμερα κοσμούν πραγματικά τη γη του Salento. Συνεπακόλουθο αποτέλεσμα η ανάπτυξη μιας τέχνης που, από πατέρα σε γιο, μεταδόθηκε μέσα στους αιώνες και ονομάζεται «lu paritaru».

Pajara στην περιοχή του Racale.

Masseria (αγροτόσπιτο) Ospina. Αυτός ο οχυρωμένος ξενώνας του 16ου αιώνα αποτελείται από τον πύργο, ο οποίος στο παρελθόν διέθετε και εξωτερική σκάλα, τον χώρο για την φύλαξη των αγαθών των ενοίκων, τον φούρνο, καθώς και ένα ακόμα μεγάλο σκεπαστό «δωμάτιο», που χρησιμοποιείτο ως στάβλος. Χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων αυτών των κτισμάτων τα fornelli, οι θυρίδες στους τοίχους για την τακτοποίηση αντικειμένων του νοικοκυριού.

Οι φραγκοσυκιές κυριαρχούν και στο τοπίο του Salento!

Dolmen, κοντά στην Masseria Ospina. Τα «ντολμέν» είναι μεγαλιθικά μνημεία της Λίθινης και Χάλκινης εποχής, πολύ διαδεδομένα στην Ευρώπη από την Ιβηρική χερσόνησο έως τη Βόρεια Γερμανία, τη Σκανδιναβία, τις Βαλεαρίδες, τη Σαρδηνία, τη Γαλλία, τις Βρετανικές νήσους και την Απουλία. Στην απλούστερη μορφή τους αποτελούνται από 4 ή 5 μεγάλες πέτρινες πλάκες καρφωμένες στη γη έτσι, ώστε να δημιουργούν ανάμεσά τους έναν κενό χώρο, που στεγάζεται με μια οριζόντια πλάκα. Στο συγκεκριμένο, που ανακαλύφθηκε το 1962 από τον C. Piccinni, στέκονται πλέον μόνον οι 3 από τις 4 πλάκες, χωρίς την σκεπή.

Χαρακτηριστική εικόνα από τις εξοχές της Puglia.

To Parco Naturale Regionale (Περιφερειακό Φυσικό Πάρκο) «Isola di Sant’Andrea e Litorale di Punta Pizzo» (νήσος του Αγίου Ανδρέα και ακτή του ακρωτηρίου Pizzo) βρίσκεται στην ακτή του Σαλέντο, που βρέχεται από το Ιόνιο και εκτείνεται και στα όρια του Δήμου της Gallipoli.

Το νησί Sant’Andrea (στο βάθος και αριστερά της φωτογραφίας, εκεί που τελειώνει η Gallipoli) μπορεί να υπερηφανεύεται για την παρουσία εκεί μιας αποικίας αναπαραγωγής του μικρόσωμου γλάρου Gabbiano corso, μοναδική στην Ιταλία τόσο προς την πλευρά της Αδριατικής όσο και του Ιονίου. Η ακτή του Punta Pizzo, από την άλλη πλευρά (σε πρώτο πλάνο), αποτελεί ένα ενδιαφέρον περιβαλλοντικό ψηφιδωτό που περιλαμβάνει παραλία, μεσογειακή μακκία βλάστηση (τυπικός μεσογειακός θαμνότοπος αποτελούμενος από χαμηλά δένδρα, τόσο πυκνά ώστε συχνά σχηματίζουν ένα αδιαπέραστο τείχος), ψευτο-στέπες μεσογειακές, υγρό και ελώδες περιβάλλον.

Αυτή η ποικιλία ενδιαιτημάτων έχει ως αποτέλεσμα την παρουσία διαφορετικών ειδών χλωρίδας, το εύρος της οποίας μπορεί να κυμαίνεται από κουμαριές και μυρτιές έως φακές, από δενδρολίβανο έως θυμάρι και από σπάνιες ορχιδέες έως καλέντουλες. Στην περιοχή των υγροβιότοπων, όπως το κανάλι Li Foggi, οι επισκέπτες έχουν την δυνατότητα να εξερευνήσουν επίσης όλο το φάσμα της υδρόβιας ορνιθοπανίδας, κορωνίδα της οποίας αποτελούν οι καλαμοκανάδες (Cavaliere d’Italia).

Κρυστάλλινα νερά στεφανωμένα με την ολόλευκη φιγούρα της Gallipoli, που εκτείνεται στο βάθος. Η βραχώδης ακτή απλώνεται σε μία απόσταση που φτάνει τα 8 χιλιόμετρα!

Ο πύργος-τοπόσημο στην περιοχή Torre Suda κατασκευάστηκε τον 16ο αιώνα και είναι ένα κυκλικό κτίσμα με εξωτερική σκάλα. Το όμορφο θέρετρο Torre Suda, απέχει λίγα μόλις χιλιόμετρα από το Racale και αποτελεί αγαπημένο προορισμό για πολλούς τουρίστες, κυρίως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Η τοποθεσία παίρνει το όνομά της από την vedetta (=επιφυλακή), δεδομένου ότι όλοι οι πύργοι είχαν και στρατιωτική λειτουργία. Αργότερα ο συγκεκριμένος πύργος χρησιμοποιήθηκε και ως αποθήκη νερού, λόγω της εξάτμισης του οποίου ο πύργος φαινόταν να ιδρώνει, εξ ου και η ονομασία του torre suda (suda=ιδρώτας). Σήμερα αποτελεί αχώριστο σύντροφο του Solatio...

…ενός χώρου που κυριολεκτικά βρίσκεται μέσα στην θάλασσα, γι’ αυτό και δικαίως αυτοπροσδιορίζεται ως «solarium e bistrot sul mare»!

Για 20 σχεδόν χρόνια, το Solatio di Torre Suda αποτελεί σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες, αλλά και τους μόνιμους κατοίκους της περιοχής. Από το πρωινό έως και το δείπνο, με ενδιάμεσες επιλογές τα gourmet απεριτίφ, τα γεύματα με θαλασσινά, τις δεξιώσεις ή τις μουσικές βραδιές με τους καλύτερους djs της Puglia, κάθε στιγμή της ημέρας ή της νύχτας είναι κατάλληλη για να απολαύσετε την αυθεντική ομορφιά αυτού του bistrot με την καθηλωτική θέα στη θάλασσα. Το Solatio παραμένει ανοιχτό καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Για όποιο λόγο κι αν βρεθεί κάποιος εδώ, για ένα επαγγελματικό γεύμα ή για μια χαλαρή έξοδο κατά τη διάρκεια των διακοπών του, το βέβαιο είναι ότι θα ζήσει στιγμές γευστικής ευωχίας έως και ευτυχίας. Η κουζίνα είναι απλή, αλλά συγχρόνως «ψαγμένη», σε ό,τι αφορά στην ποιότητα των πρώτων υλών, ενώ η λίστα των κρασιών έχει δημιουργηθεί με κριτήριο την ολοκλήρωση της όλης εμπειρίας στο Solatio.

To Solatio έχει πάντοτε και ζωντανή μουσική. Εμείς απολαύσαμε την υπέροχη φωνή της Alessandra Caiulo (στο κέντρο της φωτο), η οποία μας εντυπωσίασε -μαζί με ολόκληρο το συγκρότημα εννοείται- τραγουδώντας tarantella, αλλά και fados.

Τα pittule θυμίζουν τα δικά μας λουκουμαδάκια και αποτελούν ένα από τα πιο αγαπημένα antipasti (ορεκτικά). Παραδοσιακά υπήρξαν το πιάτο της 7ης Δεκεμβρίου, παραμονή της Εορτής της Αμώμου Συλλήψεως (Immacolata) της Θεοτόκου, αλλά σήμερα πρωτοστατούν σε όλα τα εστιατόρια της Puglia, που σερβίρουν παραδοσιακή κουζίνα. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές της συνταγής, όπως τα γεμιστά με βρασμένα λαχανικά (κουνουπίδι, celery, μπρόκολο κ.άλ.) ή τα «alla pizzaiola», που περιέχουν ντομάτα, κάπαρη, μαύρες ελιές, αντζούγιες και καυτερή πιπεριά.

Πιατέλα με αλλαντικά και τυριά. Το πεκορίνο (Pecorino) ανήκει στην οικογένεια των σκληρών τυριών και παρασκευάζεται από πρόβειο γάλα, άλλωστε και η ονομασία του προέρχεται από την ιταλική λέξη pecora, που σημαίνει πρόβατο. Tο caciocavallo είναι τυρί σε σχήμα που θυμίζει δάκρυ, το οποίο παρασκευάζεται από γάλα προβάτου ή αγελάδας και παράγεται σε ολόκληρη τη Νότια Ιταλία. Το όνομά του ουσιαστικά σημαίνει «τυρί στην πλάτη του αλόγου» και προέρχεται από τον τρόπο με τον οποίο είναι πάντα δεμένο με ένα σχοινί και κρέμεται πάνω από μία ξύλινη σκάφη, προκειμένου να στραγγίξει και να παλαιωθεί.

Φινόκιο στη σχάρα (finocchio alla griglia).

Σικορέ στη σχάρα (radicchio alla griglia)

Quiche di zucca, δηλαδή κις κολοκύθας. Να σημειώσουμε με την ευκαιρία ότι οι Γάλλοι ονομάζουν quiche κάθε είδος ανοιχτής τάρτας με αλμυρή γέμιση αυγών και κρέμας γάλακτος, στην οποία μπορεί να προστεθούν και τυριά, αλλαντικά, θαλασσινά ή λαχανικά.

Pitta di patate δηλαδή, επί το ελληνικότερον, πατατόπιτα.

Τα κρασιά της περιοχής είναι πραγματικά ασυναγώνιστα σε ποιότητα και γεύση!

Casarecce με scottona, caciocavallo και rucola (ρόκα). Τα ζυμαρικά Casarecce έχουν ως πατρίδα τους την Σικελία, αλλά είναι επίσης χαρακτηριστικά και άλλων περιοχών της Κεντρικής και Νότιας Ιταλίας. Tο caciocavallo είναι τυρί σε σχήμα που θυμίζει δάκρυ, το οποίο παρασκευάζεται από γάλα προβάτου ή αγελάδας και παράγεται σε ολόκληρη τη Νότια Ιταλία. Τέλος, το κρέας του πιάτου προέρχεται από νεαρό θηλυκό βοοειδές ηλικίας κάτω των 16 μηνών, που ονομάζεται scottona.

Brasato με vino (κρασί), salsiccia (λουκάνικα) και involtino capocollo (ρολάκια αλλαντικού). Brasato σημαίνει στα ιταλικά ότι και braisé στα γαλλικά και αναφέρεται συνήθως σε κρέας, αλλά και σε ψάρι ή λαχανικά, το οποίο έχει σωταριστεί πρώτα σε κάποια λιπαρή ουσία (βούτυρο ή λάδι) και έπειτα μαγειρεύεται σε σιγανή φωτιά για αρκετή ώρα μέχρι να μαλακώσει και να δέσει η σάλτσα του. Τέλος, το capocollo είναι αλλαντικό, που παρασκευάζεται από το λαιμό ή τον ώμο του χοιρινού, συνήθως καπνίζεται και εμπλουτίζεται με μια ποικιλία από μπαχαρικά, βότανα ή και κρασί.

Ωμό φινόκιο με την ξεχωριστή γλυκανισάτη γεύση του για το κλείσιμο του γεύματος, από τις πιο αγαπημένες γαστρονομικές συνήθειες των Ιταλών, οι οποίοι καταναλώνουν πολλά λαχανικά στο καθημερινό τους διαιτολόγιο. Μας άρεσε τόσο που σκεφτόμαστε να το υιοθετήσουμε!

Castagne al forno, δηλαδή φρεσκοψημένα κάστανα, πριν την έλευση των γλυκισμάτων…

…τα οποία ήταν όλα τους απολαυστικά! Crostata albicocca, δηλαδή τάρτα με γέμιση από μαρμελάδες φρούτων, στην προκειμένη περίπτωση βερύκοκου. Crostata crema pasticcera, δηλαδή τάρτα με κρέμα ζαχαροπλαστικής, μία παραλλαγή της torta della nonna («το γλυκό της γιαγιάς»), ενός από τα πιο αγαπημένα παραδοσιακά ιταλικά γλυκά. Τέλος, για τους απανταχού choccoholics δεν θα μπορούσε να απουσιάζει η torta cioccolato (κέικ σοκολάτας) και η mousse cioccolato (μους σοκολάτας).

Φιλοξενούμενοι και φιλοξενούντες σε πλήρη απαρτία!
Copyright © Katerina Marinaki. All Rights Reserverd. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.
Σχολιάστε