Ωδή στην Μυροβόλο Χίο!

By katermarinaki22 Απριλίου 2019

Η παραλιακή λεωφόρος της Χίου λουσμένη στο χρυσό φως της ανατολής!

Τι είναι η Χίος μας; Μην είναι ο Κάμπος της;
Μην είναι ο Ανάβατος εκεί ψηλά;
Μην είναι η μαστίχα της που μοσχοβολάει;
Μην είναι τα Μαστιχοχώρια της τα μεσαιωνικά;

Ελπίζω ότι ο μεγάλος μας ποιητής Ιωάννης Πολέμης θα συγχωρήσει την απόφασή μου να παραφράσω το γνωστό ποίημά του «Τι είναι η πατρίδα μας;» προς χάριν της Χίου. Όμως, σας μιλώ ειλικρινά, αυτό ήταν η πρώτη σκέψη μου, όταν πατούσα το πόδι μου στο έδαφός της -δύο φορές κατά τους τελευταίους λίγους μήνες- την ώρα ακριβώς, που ο ήλιος ανέτειλε πίσω από τα βουνά της Ιωνίας, βάφοντας χρυσό το παραλιακό μέτωπο της πόλης! Η Χίος είναι όλα αυτά που ανέφερα στο «πειραγμένο» ποίημά μου, αλλά και πολύ περισσότερα, που χρειάζεται μέρες πολλές για να τα βιώσεις και όχι απλά να τα δεις! Μια μικρή μόνο «αφορμή» σας δίνω μέσα από την παρούσα ανάρτησή μου, για να οργανώσετε την πασχαλινή ή ανοιξιάτική σας απόδραση εκεί. Αυτήν ακριβώς την περίοδο που η φύση οργιάζει κυριολεκτικά και ολόκληρο το νησί μοσχοβολά από τα αρώματά της! Αυτήν ακριβώς τη στιγμή που η έλευση των Αγίων ημερών του Πάσχα θα σας δώσει την ευκαιρία να βιώσετε ένα από τα εντυπωσιακότερα πασχαλινά έθιμα του τόπου μας, τον Ρουκετοπόλεμο. Βίρα τις άγκυρες, λοιπόν, για Χίο!

Εικόνες από τον εντυπωσιακό Ρουκετοπόλεμο, που διεξάγεται κάθε χρόνο στον Βροντάδο Χίου, μεταξύ των ενοριών του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας Ερειθιανής (Φωτο: CNN.gr).

Μαγευτική ανατολή με φόντο τα βουνά της καθ’ ημάς Ανατολής!

Διασχίζουμε το Αιγαίο μέσα στη νύχτα και με το γλυκοχάραμα προσεγγίζουμε το λιμάνι της Χίου, που βρίσκεται στην καρδιά της πρωτεύουσας του νησιού, τη Χώρα. Μέχρι να τακτοποιηθούμε στο ξενοδοχείο μας η μέρα έχει ήδη φωτίσει κι είναι αυτή η μαγική ώρα του πρωινού, η καλύτερη στιγμή για την πρώτη επαφή με την αρχόντισσα πόλη της Χίου. Μας αποκαλύπτεται αυτάρεσκα, καθώς τα μαύρα πέπλα της νύχτας αποτραβιούνται πίσω από τα χαμηλά βουνά, που οριοθετούν την πόλη.

Το λιμάνι της Χίου με όμορφους χειμερινούς χρωματισμούς, που φέτος δεν λένε να παραχωρήσουν τη θέση τους στα ανοιξιάτικα χρώματα!

Μια όμορφη μέρα σ’ έναν τόσο όμορφο τόπο, δεν μπορεί παρά να ξεκινήσει χαλαρά, με καφεδάκι στα πάμπολλα στέκια της παραλίας, που αγναντεύουν τη θάλασσα και τις ακτές της Ιωνίας. Για πιο παραδοσιακές καταστάσεις κατευθυνόμαστε στην πλατεία Βουνακίου, στο κέντρο της πόλης, όπου μαζί με τους ντόπιους θα απολαύσουμε λαχταριστούς λουκουμάδες και μαστίχα, κάτω από τα σκιερά πλατάνια. Δίπλα ακριβώς ξεκινάει η Απλωταριά, ο ιστορικός κεντρικός εμπορικός δρόμος της Χίου, που πήρε τ’ όνομά του από τις απλωμένες πραμάτειες των παλιών εμπόρων, οι οποίες προσέλκυαν τους υποψηφίους αγοραστές. Φίνα κοσμηματοπωλεία, ενδιαφέροντα βιβλιοπωλεία, γαργαλιστικά ζαχαροπλαστεία, καταστήματα καλλυντικών, ένδυσης και υπόδησης, όλα καλοφτιαγμένα και ελκυστικά προσφέρουν πραγματική ποιότητα και γνήσια χιώτικη αρχοντιά. Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι κι η βόλτα στον πεζόδρομο με τα παραδοσιακά μαγαζιά βοτάνων και αρωματικών φυτών, τα ψαράδικα, τα αρτοποιεία, αλλά και τα μαγαζιά πώλησης των χαρακτηριστικών χιώτικων προϊόντων, την αρωματική μαστίχα, το εκλεκτό ούζο και βέβαια τα φημισμένα γλυκά του κουταλιού.

Η Απλωταριά, ο πιο διάσημος εμπορικός δρόμος του νησιού νωρίς το πρωί.

Η πλατεία Βουνακίου. Εδώ, επί Οθωμανικής κατοχής, γίνονταν οι θανατικές εκτελέσεις, γι’ αυτό και ονομάζονταν από τους Τούρκους «Πλατεία του ξίφους» (Κιλίτζ-μεϊντάν).

Παλιά και σύγχρονα στοιχεία συμβιώνουν παντού στη Χίο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πλατεία Βουνακίου, λίγα μόλις μέτρα από το λιμάνι που πλασιώνεται από καινούργια διοικητικά κτίρια, καφενεία και από το παλιό τζαμί με τον ψηλό μιναρέ, όπου σήμερα στεγάζεται το Βυζαντινό Μουσείο. Εδώ κοντά, στην οδό Μίχαλου, βρίσκεται επίσης το Αρχαιολογικό Μουσείο της Χίου, δίπλα στο Πανεπιστήμιο, ενώ λίγο ψηλότερα από την Απλωταριά λειτουργεί το Ναυτικό Μουσείο Χίου, όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει όλη τη λαμπρή πορεία της χιώτικης ναυτιλίας. Η πολιτιστική συνεισφορά της Χίου στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα σημαντική και η παραγωγή πολιτισμού συνεχίζεται ως σήμερα με αμείωτους ρυθμούς. Επίκεντρο αυτών των δραστηριοτήτων αποτελεί το Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Χίου, πραγματικό στολίδι του νησιού με σύγχρονους χώρους για την πραγματοποίηση θεατρικών παραστάσεων, μουσικών εκδηλώσεων, διαλέξεων, εκθέσεων, παρουσιάσεων και Συνεδρίων. Επίσης στην πλατεία Βουνακίου κοντά στο Ομήρειο, στο αναπαλαιωμένο κτήριο των Λουτρών, στεγάζεται η Δημοτική Πινακοθήκη με μόνιμη έκθεση επώνυμων καλλιτεχνών. Θρησκευτικό αλλά και πνευματικό κέντρο του νησιού, η Μητρόπολη των Αγίων Βικτώρων, που κτίστηκε μετά το σεισμό του 1881. Λίγο πιο πέρα το Γυμνάσιο Χίου, με τη νεοκλασσική αρχιτεκτονική του και την μεγάλη ιστορία. Προέρχεται από την περίφημη Σχολή της Χίου, που ιδρύθηκε το 1792, λειτούργησε ως το 1822, έτος καταστροφής του νησιού και επαναλειτούργησε το 1832. Σχεδόν απέναντι από το Γυμνάσιο, ένα εξίσου επιβλητικό νεοκλασσικό, στεγάζει τη Βιβλιοθήκη Κοραή, μία από τις μεγαλύτερες και πιο αξιόλογες Βιβλιοθήκες της Ελλάδος, που κρύβει πραγματικούς θησαυρούς ανάμεσα στους 138.000 τόμους της. Στον ειδικά διαμορφωμένο δεύτερο όροφο της Βιβλιοθήκης στεγάζεται το Εθνολογικό και Λαογραφικό Μουσείο Αργέντη με μια εξαιρετική συλλογή αντικειμένων λαογραφικού ενδιαφέροντος.

Το Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Χίου, βρίσκεται απέναντι από την πλατεία Βουνακίου και ιδρύθηκε το 1980, αλλά πήρε τη σημερινή του μορφή το 1989.

Το κτήριο της Δημοτικής Πινακοθήκης Χίου, η ανέγερση του οποίου ξεκίνησε το 1939 και ολοκληρώθηκε το 1954, κατασκευάστηκε από το γνωστό αρχιτέκτονα Ιωάννη Δεσποτόπουλο. Μέχρι και τα μέσα της 10ετίας του ’70 φιλοξενούσε τα Δημοτικά Λουτρά, ενώ το 1984 μετετράπη σε Πινακοθήκη.

Η Βιβλιοθήκη Κοραή, όπου σήμερα στεγάζονται το Λαογραφικό Μουσείο και η Πινακοθήκη, με εκθέματα που προέρχονται κυρίως από τις προσωπικές συλλογές του Φιλίππου Παντ. Αργέντη.

Το Οθωμανικό Τέμενος Μετζιτιέ.

Ο μιναρές του Μετζητιέ Τζαμί -στο κέντρο της πόλης της Χίου-, το οποίο φιλοξενεί το Βυζαντινό Μουσείο. Πρόκειται για το μεγαλύτερο τέμενος της πόλης και κτίστηκε το 1843-1846, σύμφωνα με το σουλτανικό μονόγραμμα (τουγρά), που διατηρείται πάνω από την κύρια είσοδο του κτηρίου. Έγινε με τη χορηγία του Σουλτάνου Αμπντούλ Μετζίτ -ως εκ τούτου καλείται και Μετζιτιέ-, ο οποίος το εγκαινίασε κατά τη διάρκεια επίσκεψης του στη Χίο! Το Οθωμανικό Τέμενος Μετζιτιέ αποτελείται από το ξυλόστεγο προστώο, την κεντρική αίθουσα, που καλύπτεται με τρούλο και ένα ευρύχωρο υπόγειο.

Στην καρδιά της πόλης και δίπλα στην κεντρική πλατεία Βουνακίου, βρίσκεται ο πανέμορφος Δημοτικός Κήπος της Χίου. Εδώ στέκουν υπερήφανα το άγαλμα του Κανάρη (φωτο), αλλά και άλλες προτομές μεγάλων προσωπικοτήτων του νησιού.

Παρ’ όλα τα σημαντικά αξιοθέατα της πόλης, η γνωριμίας μας μαζί της δεν μπορεί να θεωρηθεί ολοκληρωμένη, αν δεν επισκεφθούμε το πιο ιστορικό τμήμα της, το Κάστρο ή Φρούριο. Μια τεράστια, σκοτεινή πόρτα, πίσω από το Δημαρχείο, αποτελεί την κύρια είσοδό του, την Porta Maggiore, που μας γεμίζει υποσχέσεις για όσα κρύβει πίσω της! Την διαβαίνουμε και ξαφνικά βρισκόμαστε σ’ άλλη εποχή κι άλλη διάσταση. Ο ήχος των αυτοκινήτων σχεδόν δεν ακούγεται, τα παιδιά φωνάζουν χαρούμενα παίζοντας όλα μαζί στους δρόμους και οι γυναίκες αφήνουν ανοιχτές τις αυλόπορτές τους, καταργώντας τα όρια του ιδιωτικού με τον δημόσιο χώρο. Όλο το Κάστρο είναι μια γειτονιά, που η ρυμοτομία της δεν άλλαξε τα τελευταία 300 χρόνια. Καλύπτει έκταση 180 στρεμμάτων και η κατασκευή του ανάγεται στη Βυζαντινή εποχή. Οι πρώτες αναφορές σ’ αυτό γίνονται τον 11ο αιώνα και από τότε αποτέλεσε για πολλούς αιώνες διοικητικό και εμπορικό κέντρο του νησιού. Επί Τουρκοκρατίας κατοικήθηκε από Τούρκους και Εβραίους, ενώ μετά την απελευθέρωση και τη μικρασιατική καταστροφή έγινε τόπος εγκατάστασης ελληνικού πληθυσμού. Δέχθηκε επιθέσεις τόσο από Γενουάτες και Βενετούς, όσο και από Τούρκους που το κατείχαν πάνω από 300 χρόνια. Σήμερα περιλαμβάνει την τουρκική συνοικία με μικρά σπίτια και στενά σοκάκια, ενώ ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατά του είναι το Μέγαρο Ιουστινιάνι με βυζαντινά και μεταβυζαντινά εκθέματα. Αξίζει επίσης να κάνουμε μια στάση στο τουρκικό κοιμητήριο, με τα μαρμάρινα επιτύμβια επιφανών Τούρκων, στα ερείπια του Μπατρακλή Τζαμιού, που χτίστηκε πάνω σε χριστιανική εκκλησία, καθώς και στον περίφημο ναό του Αγίου Γεωργίου. Οι καταστροφές και οι σεισμοί έχουν αλλοιώσει την όψη του Κάστρου και δυστυχώς δεν σώζονται πλέον οι πύργοι, τα ανάκτορα και οι εκκλησίες του, έργα σπουδαίων Ιταλών μηχανικών και καλλιτεχνών, τα οποία αναφέρουν εντυπωσιασμένοι όλοι οι περιηγητές. Παρ’ όλα αυτά τα κτίσματα στο εσωτερικό του κρατούν καλά φυλαγμένο το χρώμα μιας άλλης εποχής, ενώ τα τείχη που διατηρούνται σε αρκετό μήκος της στεριάς, αλλά και της θάλασσας και όπως και οι πύργοι του, ξεχωρίζουν καλύτερα από την εξωτερική πλευρά.

Το Κάστρο της Χίου, στη βόρεια πλευρά του λιμανιού της, περιλαμβάνει κατοικημένη περιοχή, η οποία περικλείεται από πέτρινα τείχη, που αποσκοπούσαν στην προστασία του πληθυσμού από ναυτικές επιθέσεις και πολιορκίες.

Η είσοδος στο Κάστρο της Χίου γίνεται από την κύρια Πύλη, την Porta Maggiore, στο νότιο άκρο του, που κατασκευάσθηκε από τους Βενετούς το 1694.

Το νεκροταφείο Επιφανών Οθωμανών στην πλατεία του Κάστρου.

Αμέσως μετά την είσοδό μας στο Κάστρο, μας καλωσορίζει το διώροφο κτίσμα «Παλάτι Ιουστινιάνι», η κατασκευή του οποίου ανάγεται στους χρόνους της Γενουατοκρατίας, περίοδο κατά την οποία αποτέλεσε Διοικητήριο. Σήμερα, αναστηλωμένο, λειτουργεί ως χώρος περιοδικών εκθέσεων αρχαιοτήτων.

Περπατώντας στην οδό Αγίου Γεωργίου, την κεντρική του οικισμού του Κάστρου, θα έχετε την ευκαιρία να δείτε τον τρόπο που ξανακτίστηκε η φιλόξενη πολιτειούλα μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1881 μ.Χ., με βάση την τοπική παραδοσιακή αρχιτεκτονική.

Χαρακτηριστικά της αποτελούν τα στενομέτωπα διώροφα σπίτια με τους κιοσέδες, τις μικρές αυλές και τα στενά δρομάκια.

Σεργιάνι σε άλλες εποχές, στην ζεστή αγκαλιά του οικισμού του Κάστρου.

Το Χαμάμ είναι ένα κτήριο κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό, καθώς καλύπτει επιφάνεια 365τ.μ., αποτελείται από δέκα αίθουσες και οι χώροι που διαθέτει είναι οι τυπικοί για κατασκευές του είδους του. Χαρακτηριστικά είναι τα κωδωνόσχημα γυάλινα διαφράγματα, που καλύπτουν εξωτερικά τις διαφόρων σχημάτων (ρόμβων, οκταγώνων, αστεριών κ.λπ.) φωτιστικές οπές, οι οποίες ανοίγονται στις ράχες των θόλων.

Είναι πια προχωρημένο απόγευμα, όταν κατευθυνόμαστε στο βόρειο τμήμα της πόλης, στην περιοχή των Ταμπάκικων. Πρόκειται για την παλιά βιομηχανική ζώνη της Χίου με τα επιβλητικά κτήρια, όπου είχε αναπτυχθεί η βιομηχανία επεξεργασίας δερμάτων. Σήμερα, κανένα εργοστάσιο βυρσοδεψίας δεν λειτουργεί πια, όμως οι τέσσερις αναπαλαιωμένοι ανεμόμυλοι, που λειτουργούσαν εξυπηρετώντας τις ανάγκες των εργοστασίων, στέκουν πάντα εκεί, αδιάψευστοι μάρτυρες εκείνης της εποχής.

Κανένα σημείο της Χίου δεν μπορεί να υπερηφανευθεί ότι είναι περισσότερο πολυφωτογραφημένο των 4 αυτών εμβληματικών ανεμόμυλων!

Η ώρα κυλά πολύ γρήγορα, τα πέπλα της νύχτας ξεχύνονται και πάλι από τα βουνά και σκεπάζουν την πόλη κάνοντάς την ακόμα πιο μυστηριώδη και όμορφη. Το ενδιαφέρον όλων στρέφεται στην Προκυμαία, δίπλα στο λιμάνι. Εδώ κάνουν τις βόλτες τους όχι μόνο οι Χιώτες «δυο- δυο», αλλά και οι επισκέπτες. Τα γραφικά ουζερί και οι ταβέρνες προσφέρουν ψάρια και θαλασσινά, αλλά και τοπικά εδέσματα, γεννήματα της γόνιμης φαντασίας και μαστοριάς της Χιώτισσας νοικοκυράς. Ένα καραβάκι μπαίνει στο λιμάνι, ολοκληρώνοντας την ημερήσια εκδρομή του στον Τσεσμέ και τη Σμύρνη. Στις καφετέριες γίνεται το αδιαχώρητο και οι ρυθμοί στα μπαράκια αρχίζουν ν’ ανεβαίνουν. Σημειώστε όμως ότι έντονη νυχτερινή ζωή προσφέρει και η τουριστική περιοχή Μπέλα Βίστα, στα νότια της πόλης, με σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες και κάθε είδους μαγαζιά για φαγητό, ποτό, καφέ και ό,τι άλλο επιθυμείτε.

Με αλφαβητική σειρά -προς αποφυγήν παρεξηγήσεων- σας παρουσιάζουμε τις δικές μας επιλογές από τον πλουσιότατο και ομολογουμένως υψηλού επιπέδου γαστρονομικό χάρτη της πόλης.

Ουζερί «Αλικόντιση», για αυθεντικές χιώτικες γεύσεις – αντίδοτο στο άγχος της καθημερινότητας.

Ουζερί «Η Γωνιά», στην διασταύρωση των οδών ποιότητος και γεύσης.

Μεζεδοπωλείο «Κουρούμπελο», το πιο «μεθυστικό» στέκι της Χίου.

H ταβέρνα «Hamam» και οι παραμυθένιες Χίλιες και Μία γεύσεις της, σε άμεση γειτνίαση με το οθωμανικό Χαμάμ.

Ιδανικό ορμητήριό σας για να εξερευνήσετε την πόλη αλλά και ολόκληρη την Χίο θα αποτελέσει το εντυπωσιακό ξενοδοχείο Grecian Castle -ή Ελληνικό Κάστρο αν προτιμάτε- του Ομίλου ξενοδοχείων Φεγγουδάκη (www.greciancastle.gr).

Το 4* Ξενοδοχείο «Ελληνικό Κάστρο», μέλος του Ομίλου ξενοδοχείων Φεγγουδάκη, βρίσκεται στον παραλιακό δρόμο προς το αεροδρόμιο -με θέα τις απέναντι Μικρασιατικές Ακτές- και μόλις λίγα λεπτά από το κέντρο της πόλης της Χίου.

Copyright ©Katerina Marinaki. All Rights Reserverd. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική του περιεχομένου του παρόντος web site με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της κατόχου του Κατερίνας Μαρινάκη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.